ၽွင်းၶၢဝ်းၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၶၢဝ်းၽူၼ်ၶဝ်ႈၶၢဝ်းၵတ်းၸိူင်ႉၼႆ တေၵႆႉၵႆႉဢွၼ်ၵၼ် လႄႇႁႃပဵၼ်ဝတ်းပဵၼ်ဢႆမႃးယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ တၢင်းၵိၼ်မၢင်မဵဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼၢၼ်းၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းဢမ်ႇၵႃး ယိုင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၼႃႇမႃးလႆႈထႅင်ႈလႄႈ ၸင်ႇလႆႈဢဝ်လွင်ႈတၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ထုၵ်ႇလီငိူင်ႉဝႄႈ မိူဝ်ႈၽွင်း ပဵၼ်ဝတ်း ပဵၼ်ဢႆၼၼ်ႉ မႃးလၢတ်ႈၼႄၵႂႃႇယူႇ။
တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၵတ်း
ဢမ်ႇဝႃႈတေပဵၼ် ၼမ်ႉၵတ်းႁႅင်း၊ ၼမ်ႉၶႅင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်တေၵႂႃႇတုမ်ႉယွၼ်ႈ ႁႂ်ႈဢႆမႃးထႅင်ႈလႄႈ ထုၵ်ႇလီငိူင်ႉဝႄႈ ၼမ်ႉၵတ်းၵူႈၸိူဝ်းၸိူဝ်း ႁူမ်ႈပႃး ice cream ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ။
တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၸဵမ်းဝၢၼ်
တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၸဵမ်းဝၢၼ် ဢမ်ႇဝႃႈတေပဵၼ် ၼမ်ႉဢၢတ်းလူမ်း၊ ၼမ်ႉမၢၵ်ႇမႆႉ၊ ၼမ်ႉသူမ်ႈၼမ်ႉဝၢၼ်ၵူႈမဵဝ်းလႄႈ တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၸဵမ်းဝၢၼ်ၵူႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီငိူင်ႉဝႄႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈ ၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းတၢင်းၵိၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေၵႂႃႇတိူဝ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈ မီးလွင်ႈၸဵပ်းသႅပ်ႇမႃးငၢႆႈသေ ၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းမႃးလႆႈ ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ဝတ်းပဵၼ်ဢၢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇၶႅၼ်းမႃးသေဢမ်ႇၵႃး ယင်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈႁၢႆႉႁႅင်းမႃးထႅင်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၽဵတ်းႁႅင်း မၼ်းႁႅင်း
တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၽဵတ်းႁႅင်းႁႅင်းလႄႈ ဢၼ်မီးၶႆမၼ်းၼမ်ႁႅင်းၼႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၶေႃးၶူမ်းသေယဝ်ႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈဢႆႁႅင်းမႃးယူႇ။
မၢၵ်ႇမႆႉမၢင်မဵဝ်း
မၢၵ်ႇမႆႉမၢင်မဵဝ်းၼၼ်ႉ လိူဝ်သေတေလူတ်းယွမ်းလွင်ႈမႆႈယဝ်ႉ မၢၵ်ႇမႆႉမဵဝ်းဢၼ်ၵႅၼ်ႇၶႅင် လႄႈ မီး Carbohydrate မိူၼ်ၼင်ႇ မၢၵ်ႇမူင်ႈလိပ်း၊ မၢၵ်ႇသၢင်းၽေႃး၊ ၵူၺ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတိူဝ်းလွင်ႈဢႆမႃးထႅင်ႈယူႇ၊ မိူဝ်ႈလႂ်ပဵၼ်ဝတ်းလႄႈ မီးလူမ်းၼၢဝ်ၼႆ သင်ဝႃႈၵိၼ်မၢၵ်ႇမႆႉၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် တေႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်းႁဝ်း ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼမ်မႃးလႄႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်မႆႈၼႂ်းလႆႈ ႁႅင်းမႆႈတေၸၢင်ႈသုင်မႃးထႅင်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၼူမ်း
ၼူမ်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၶီႈတိူဝ်ႇၼဵဝ်ၼမ်မႃးလႄႈ တေၸၢင်ႈၵႂႃႇပိၵ်ႉဢိုတ်းပႅတ်ႈ သဵၼ်ႈတၢင်းထူၺ်ႈၸႂ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈထူၺ်ႈၸႂ်ယၢပ်ႇမႃးထႅင်ႈလိူဝ်ၵဝ်ႇ ယူႇယဝ်ႉ။
တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်မီးဢႄႇလ်ၵေႃႇႁေႃး
ၵွပ်ႈဝႃႈဢႄႇလ်ၵေႃႇႁေႃးၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢမ်ႇမီးႁႅင်းၶၢမ်ႇတူဝ် သေဢမ်ႇၵႃး၊ ၵႂႃႇယႃႉလူႉပႅတ်ႈယႃၵႄႈဢႆ ဢၼ်ၵိၼ်ၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႆႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၵတ်ႉယႃႈယႃယွမ်းလူင်းမႃးလႄႈ ၵူၼ်းပဵၼ်ဝတ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီငိူင်ႉဝႄႈလႄႈလူတ်းယွမ်း လွင်ႈၵိၼ်ဢႄႇလ်ၵေႃႇႁေႃးၸိူဝ်းၼႆႉၽွင်ႈ။
ၶဝ်ႈမုၼ်းၶူပ်ႈၶွပ်ႈ
ၶဝ်ႈမုၼ်းၶူပ်ႈၶွပ်ႈ၊ ၶဝ်ႈမုၼ်းဢူၼ်ႈဢူၼ်ႈ ဢၼ်ၵိၼ်ငၢႆႈတႃႇၵူၼ်းပဵၼ်ၼၼ်ႉ တေယွႆႈငၢႆႈလႄႈလႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ်ၵိူဝ်ဝၢၼ်လႆႈဝႆး ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်း ဢၼ်ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းလႆႈငၢႆႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၽၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼၼ်ႉႁၢႆႉႁႅင်းမႃးၶိုၼ်း သင်ၵိၼ်ၶဝ်ႈမုၼ်းၼႆၵေႃႈ လီလႆႈငိူင်ႉဝႄႈၶဝ်ႈမုၼ်းဢၼ်ၸဵမ်းဝၢၼ်ႁႅင်းၼႃႇ လႄႈ ဢၼ် Carbohydrate ၼမ်ၼႃႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းပဵၼ်ဝတ်းပဵၼ်ဢႆၼႆႉ လွင်ႈတၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉၼႆၵေႃႈ လႆႈဝႃႈလမ်ႇလွင်ႈတႄႉတႄႉယူႇ၊ ပေႃးၵိၼ်ဢမ်ႇမႅၼ်ႈၼႆ တေၸၢင်ႈတိူဝ်းပဵၼ်ႁၢႆႉႁႅင်းမႃးလႆႈလႄႈ လီလႆႈၾၢင်ႉတႄႉတႄႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပဵၼ်ဝတ်းမႃးၼႆ ထုၵ်ႇလီလႆႈၵိၼ်ပၼ်ၼမ်ႉဢုၼ်ႇၼမ်ၼမ် ႁူမ်ႈလေႃးၼမ်ႉၶိင်၊ ၵိၼ်ယႃဝတ်းယႃဢႆလႄႈ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉပၼ်ၼမ်ၼမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇယဝ်ႉ။
ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ−ထိူၼ်ႇလိုၵ်ႉ
တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း