ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ လႅၵ်ႈၸိုဝ်ႈၽၢႆႇမၢၼ်ႈ လႄႈ ယုမ်ႇဝႃႈဢၢၼ်းပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ

လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း ၵေႃႉပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ တီႇမူဝ်ႇၶရႅတ်ႉတိၵ်ႉပႃႇတီႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး (SNDP) ဢမ်ႇၼၼ် ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Channel News Independent-CNI ဝႃႈ တႅၼ်းၽွင်းပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇႁဝ်း တႃႇ 300 ပၢႆ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ တေဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းပီႊ 2023 ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းပီႊ 2023 ၼႆႉ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေ ပႃႇတီႇၸိူဝ်းၶဝ်ႈၶႄႉၶဵင်ႇ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ လႄႈ လႆႈၶႅပ်းသဵင်ၵၢင်ၸႂ် ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေလွႆးဢၢမ်းၼၢတ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း ပၼ်ၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ လၢတ်ႈတီႈ CNI မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 4 March 2023 (လိူၼ်သီႇမႂ်ႇ 14 ၶမ်ႈ ပီႊတႆး 2117 ၼီႈ) ၼၼ်ႉဝႃႈ ပီႊ 2023 ၼႆႉ တႅၼ်းၽွင်းၽၢႆႇႁဝ်း တေၶဝ်ႈၶႄႉၶဵင်ႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လႄႈ တႅၼ်းၽွင်းတေဝႆႉမွၵ်ႈ 600 ၵေႃႉ သေ ၼႂ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶႃႈႁဝ်းယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ဢၢၼ်းပေႉယူႇမွၵ်ႈ 300 ပၢႆ၊ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၶႃႈႁဝ်း လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ တေၸၢင်ႈၸတ်းႁဵတ်းပဵၼ် ၼႂ်းလိူၼ် November ဢမ်ႇၼၼ် December ၼႆႉၵူၺ်း၊ ပေႃးဝႃႈၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယဝ်ႉ ၼႂ်းလိူၼ် January 2024 သမ်ႉ ၶွတ်ႈၽွတ်ႈဢွၵ်ႇမႃးသၽႃး၊ လိူၼ် February ၶွတ်ႈၽွတ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ လိူၼ် March  ၶွတ်ႈၽွတ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸႄႈမိူင်း လႄႈ တိူင်း၊ ပေႃးၼႂ်းလိူၼ် April 2024 ၵေႃႈ လွႆးဢၢမ်းၼၢတ်ႈပၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

တၢင်းၽၢႆႇၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ယၢမ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇမၢႆမီႈမတ်ႉတႃး 25 ၼၼ်ႉသေ သင်ဝႃႈ ပႃႇတီႇၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ တေၶဝ်ႈၶႄႉၶႅင်ႇ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႆၸိုင် ႁႂ်ႈမႃးတၢင်ႇသၢႆမၢႆပႃႇတီႇဝႆႉ လႄႈ သင်ဝႃႈပူၼ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ (60 ဝၼ်း) ၼႆၸိုင် တေၼပ်ႉသွၼ်ႇဝႃႈ ပႃႇတီႇၼၼ်ႉလူႉၵွႆယဝ်ႉ တေထုၵ်ႇပူတ်း ယႃႉလူႉလႅဝ်ပႅတ်ႈ ၼႂ်းသဵၼ်ႈသၢႆမၢႆပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း။

ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉလႆႈႁူႉဝႃႈ မီးၸုမ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း 14 ၸုမ်း ၵႂႃႇတၢင်ႇသၢႆမၢႆဝႆႉတီႈ ၶွမ်ႇမသျိၼ်ႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် (UEC) ဝႆႉဝႃႈၼႆ၊ ဝၢႆးသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၸုမ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ပေႃးတေၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလႄႈ ႁႂ်ႈၵႂႃႇတၢင်ႇသၢႆမၢႆ ၸိုဝ်ႈပႃႇတီႇၼႆၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ ဢၼ်ယၢမ်ႈမီးၸိုဝ်ႈဝႆႉဝႃႈ တီႇမူဝ်ႇၶရႅတ်ႉတိၵ်ႉ ပႃႇတီႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး (ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ) ၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းလႅၵ်ႈတၢင်ႇ သၢႆမၢႆၽၢႆႇမၢၼ်ႈဝႆႉဝႃႈ (ရှမ်း နှင့် တိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ) ၼႆသေ တေၶဝ်ႈၶႄႉၶဵင်ႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵႃး ၼႂ်းမိူင်းတႆးၵူၺ်း ၼႆယဝ်ႉ။

ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ယူႇတီႈၸုမ်းသိုၵ်းၶၢင် KIA ႁႄႉႁၢမ်ႈဝႆႉ ဢမ်ႇပၼ် ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ ၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈတီႈၼႂ်းမိူင်းၶၢင် ဝႃႈၼႆ။

မိူဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီႊ 2020 ၼၼ်ႉ ၸုမ်းပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ ၶဝ်ႈၶႄႉၶဵင်ႇ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆး လႄႈ ဢွင်ႇပေႉ တႅၼ်းၽွင်းသၽႃးၸႄႈမိူင်း 1 ၵေႃႉ တီႈမိူင်းပၼ်ႇၵူၺ်းယူႇယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈပီႊ 2020 ယွၼ်ႉပၼ်ႁႃငဝ်းလၢႆးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေ တီႈၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမ်ႇပဵၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမီး 59 ၸႄႈဝဵင်း ပႃးဝႆႉမိူင်းတႆး 23 ၸႄႈဝဵင်း၊ ၼႂ်း 59 ၸႄႈဝဵင်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈမၢၼ်ႈ ယူႇသၢင်ႈၵိၼ်သဝ်းၵမ်ႈၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း