တၢင်းပဵၼ် သလိူၵ်ႈ ပဵၼ်ဢီႈသင်?
သလိူၵ်ႈ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပဵၼ် ၸဵပ်းသႅပ်ႇ ၶၢၼ်ၸႂ် လႄႈ ၸႂ်သုၵ်ႉသၵ်ႉၸွမ်းမၼ်း တႄႉတႄႉ ၊ မၼ်းပဵၼ်ဢီႈသင်ပေႃးၼႆၸိုင် ပဵၼ်ယွၼ်ႉ သဵၼ်ႈလိူတ်ႈလမ်ႁိမ်းႁွမ်းႁွပ်ႈႁူးၵူၼ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် သႆႈလူင် ပွတ်းပၢႆၵႂ်ႈ သေယဝ်ႉ ယိုတ်ႈမႅၼ်းဢွၵ်ႇမႃးတီႈႁူးၽၢႆႈလူင် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၊ တၢင်းပဵၼ်သလိူၵ်ႈၼႆႉ ၸႅၵ်ႇဢွၵ်ႇပဵၼ် (2) မဵဝ်း
မဵဝ်းထီႉ 1 သလိူၵ်ႈၽၢႆႇၼႂ်း
တၢင်းပဵၼ်သလိူၵ်ႈၽၢႆႇၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵမ်းတူၺ်း ဢမ်ႇမႅၼ်းဢွၵ်ႇမႃး တေလႆႈၸႂ်ႉၵွင်ႈသွင်ႇ သွတ်ႇၶဝ်ႈတူၺ်းၽၢႆႇၼႂ်းႁူးၽၢႆႈလူင်သေ ၸႅတ်ႈထတ်းတၢင်းပဵၼ်ဢဝ် သင်ဢမ်ႇမီးတၢင်းပဵၼ်တၢင်ႇမဵဝ်းသွၼ်ႉမႃးၸွမ်းၸိုင် တေဢမ်ႇၸဵပ်း သလိူၵ်ႈၽၢႆႇၼႂ်းၼႆႉ ၸႅၵ်ႇဝႆႉ ပဵၼ် 4 ၶၵ်ႉၼင်ႇတႂ်ႈၼႆႉ −
ၶၵ်ႉထီႉ −1 သလိူၵ်ႈတိုၵ်ႉလဵၵ်ႉ ဢမ်ႇတူၺ်းႁၼ်လႆႈ ဢမ်ႇၵမ်းတူၺ်းလႆႈ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈၽၢႆႈလူင်ၼၼ်ႉ တေမီးလိူတ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၸွမ်း။
ၶၵ်ႉထီႉ − 2 သလိူၵ်ႈတေယႂ်ႇမႃးသေ မိူဝ်ႈမဵင်ႇၽၢႆႈလူင်ၼၼ်ႉ တေမီးတိင်ႇၵွၼ်ႈမႅၼ်းဢွၵ်ႇမႃးၸွမ်း ဝၢႆးၽၢႆႈယဝ်ႉ တိင်ႇၼိူဝ်ႉၼၼ်ႉတေႁူတ်းၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းႁူးၽၢႆႈလူင်ၶိုၼ်း။
ၶၵ်ႉထီႉ −3 ငၢႆးၵၼ်တင်းၶၵ်ႉထီႉ −2 ၵူၺ်းၵႃႈ တိင်ႇၼိူဝ်ႉဢၼ်မႅၼ်းဢွၵ်ႇမႃးၽွင်းၽၢႆႈလူင်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁူတ်းၶဝ်ႈၵႂႃႇႁင်းၵူၺ်း တေလႆႈဢဝ်ၼိဝ်ႉမိုဝ်းၼဵၵ်းၶဝ်ႈပၼ်ၸင်ႇၶဝ်ႈၶိုၼ်း။
ၶၵ်ႉထီႉ − 4 သလိူၵ်ႈယႂ်ႇႁႅင်းယဝ်ႉ တိင်ႇၼိူဝ်ႉၼၼ်ႉ တေမႅၼ်းဢွၵ်ႇမႃးသေ ဢမ်ႇႁူတ်းၶဝ်ႈၶိုၼ်းၵူၺ်း ဢီးၶဝ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇၶဝ်ႈၶိုၼ်းယဝ်ႉ ၶၵ်ႉၼႆႉ တေၸဵပ်းသႅပ်ႇယဝ်ႉ။
မဵဝ်းထီႉ 2 သလိူၵ်ႈ ၽၢႆႇၼွၵ်ႈ
တေပဵၼ်တီႈ ႁိမ်းႁွမ်းႁွႆးႁူႇ တီႈႁူးၽၢႆႈလူင် တူၺ်းႁၼ်ၵမ်းတိူဝ်ႉလႆႈ ၸဵပ်းၶိုၼ်ႈ။
လွင်ႈတၢင်းႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်တၢင်ႈပဵၼ်သလိူၵ်ႈၼႆႉ တေၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလွင်ႈယူႇသၢင်ႈၵိၼ်သဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵိၼ်တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ယႂ်းဢႁႃႇရဢမ်ႇပဵင်းပေႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တွင်ႉပိၵ်ႉ တွင်ႉပုၵ်ႈ တွင်ႉၵႂႃႇ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ လႆႈၼင်ႈၽၢႆႈလူင်ႁိုင်ႁိုင် လႆႈမဵင်ႇၽၢႆႈလူင် တေႇၸဵမ်ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ ပေႃးၵႆႉၵႆႉမဵင်ႇၽၢႆႈလူင်ႁႅင်းႁႅင်းလၢႆလၢႆပွၵ်ႈ ၼႆၸိုင် တေႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူဝ်ႁုတ်ႉတီႈႁူးၽၢႆႈလူင် (ႁူးၵူၼ်ႈ)ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁုတ်ႉဝႆႉသေ တေၸၢင်ႈပေႃႇပဵၼ်မႃးသလိူၵ်ႈ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈၶဝ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉၼၼ်ႉ ၼင်ႈလဵၼ်ႈၾူင်း ဢမ်ႇၼၼ် ဢၢၼ်ႇပပ်ႉလိၵ်ႈပႃး ၼႆၸိုင် တေႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းၼင်ႈႁိုင်လႄႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်သလိူၵ်ႈလႆႈယူႇယဝ်ႉ။
သလိူၵ်ႈၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈတေႁူႉၸၵ်းၵၼ်ထႅင်ႈ 2 ပိူင်ၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ−
- သလိူၵ်ႈၵူၼ်ႈလိူတ်ႈ တေဢမ်ႇမီးတိင်ႇဢွၵ်ႇမႃးၽၢႆႇၼွၵ်ႈႁူးၽၢႆႈ (ႁူးၵူၼ်ႈ) တေမီးတၢင်းၼႂ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ တေမီးလိူတ်ႈဢွၵ်ႇမႃးတီႈၵူၼ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ်ၼမ်ႉသႂ်သႂ် သင်ဝႃႈၼင်ႈႁိုင်ၼႆၸိုင် တေၸဵပ်း ဢမ်ႇၼၼ်သႅပ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈၼင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တေမီးၼမ်ႉသႂ်သႂ် ဢမ်ႇ ၼၼ်လိူတ်ႈလႆဢွၵ်ႇမႃးၸွမ်းတႃႇသေႇ မၢင်ၵေႃႉလႆႈသႂ်ႇၽႃႈဢႃးလမႆးဝႆႉတႃႇသေႇ။
- သလိူၵ်ႈၵူၼ်ႈမႅၼ်း တေမီးတိင်ႇၼိူဝ်ႉမႅၼ်းဢွၵ်ႇမႃးပႃး တေၸဵပ်းတေၶိုၼ်ႈ တေၵႅၼ်း သႅပ်ႇ သင်ဝႃႈၼႃႇႁႅင်းတေမီးလိူတ်ႈဢွၵ်ႇပႃး မိူဝ်ႈၽၢႆႈလူင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၽၢႆႈယၢပ်ႇ၊ တေမီးတိၼ်ႇၼိူဝ်ႉဢွၵ်ႇမႃးၸွမ်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈတေၼင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈၼင်ႈၼိူဝ်ၽႅၼ်ႇဢူၼ်ႈဢူၼ်ႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၼင်ႈတီႈၶႅင်ၶႅင် တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဵပ်းႁႅင်းလႄႈ တၢင်းပဵၼ်ၸၢင်ႈႁၢႆႉႁႅင်းလိူဝ်မႃးထႅင်ႈ။
လၢႆးယူတ်းယႃႁင်းၵူၺ်း မိူဝ်ႈပႆႇထိုင်မိုဝ်းမေႃယႃၼၼ်ႉတေလႆႈႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်-
- ၼင်ႈၸေႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ တေလူတ်းယွမ်းလႆႈလွင်ႈၸဵပ်းလႄႈၵႂ်ႈ။
- ၸႂ်ႉယႃတႃး မိူၼ်ၼင်ႇယႃႈယႃ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢမ်ႇၸဵပ်းလႄႈယႃၼႃ။
- လႅၵ်ႈလၢႆႈတၢင်းၵိၼ်၊ ၵိၼ်ဢၼ်မီးထၢတ်ႈFiber လႄႈၼမ်ႉၼမ်ၼမ်။
- ၵိၼ်ပၼ်ယႃႈယႃ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ယႃၵႄႈၸဵပ်း ဢမ်ႇၼၼ် ယႃႈယႃၶႃႈၸိူဝ်ႉမႅင်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁႃသိုဝ်ႉၵိၼ်ၵူၺ်း။
ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ်သလိူၵ်ႈဢမ်ႇထုၵ်ႇလီ ၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်?
- တၢင်းၵိၼ်မီးၶႆမၼ်းၼမ် တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၶူဝ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼိူဝ်ႉၵႆႇၶူဝ်ႈ ၊ဢႃႇလူးၶူဝ်ႈ ၸႃႉၵႂႃႇ။
- တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ယွႆႈယၢပ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼိူဝ်ႉသတ်းဢၼ်မီးၶႆမၼ်းၼမ် ၊သႆႈၵွၵ်ႇ။
- တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၽဵတ်းႁႅင်း တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်မီး မၢၵ်ႇၽိတ်ႉၽဵတ်း၊ ၵိူဝ်ၸဵမ်းႁႅင်းပူၼ်ႉတီႈ။
- တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်မီး Caffeine လႄႈ Alcohol မိူၼ်ၼင်ႇ ၵေႃႇၾီႇ ၊ၼဵင်ႈ ၊ပီႇယႃႇ၊ ဝၢႆႇ ၊လဝ်ႈ။
- တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်မီး Fiber ဢေႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်ႈမုၼ်း ၊ ၶဝ်ႈၶၢဝ်၊ ၶဝ်ႈမုၼ်းၶဵၵ်ႉ၊ တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၸဵမ်းဝၢၼ်ၼမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။
သင်ဝႃႈငိူင်ႉဝႄႈတၢင်းၵိၼ် ဢၼ်လၢတ်ႈမႃးၽၢႆႇၼိူဝ်ၼႆႉလႆႈၼႆ တေႁႄႉၵင်ႈလႆႈတၢင်းပဵၼ်သလိူၵ်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ဢမ်ႇႁႂ်ႈႁၢႆႉႁႅင်းမႃးသေၵဝ်ႇလႄႈ ၸွႆႈလူတ်းယွမ်းပႃးလႆႈထႅင်ႈယူႇယဝ်ႉ။
ၵူၼ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်သလိူၵ်ႈ ထုၵ်ႇလီၵိၼ် ပၼ်တၢင်းၵိၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ႁႂ်ႈမီးၽွၼ်းလီ
- ၽၵ်းၶဵဝ် လႄႈ မၢၵ်ႇမႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽၵ်း ဢၼ်မီးဝႆသီၶဵဝ် ၽၵ်းၶူမ်၊ ၽၵ်းၵၢတ်ႇလုင်း၊ ၽၵ်းၶၼ၊ မၢၵ်ႇမႆႉဢၼ်ထုၵ်ႇလီၵိၼ်သမ်ႉ တေပဵၼ် မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇ၊ မၢၵ်ႇၸွၵ်း၊ ၵူၺ်ႈ။
- ထူဝ်ႇၵူႈမဵဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ထူဝ်ႇလႅင်၊ ထူဝ်ႇၶဵဝ်၊ ထူင်ႇလိူင်၊ ထူဝ်ႇလမ်၊ ထူဝ်ႇၶၢဝ်။
- တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်မီး probiotic မိူၼ်ၼင်ႇ ၼူမ်းသူမ်ႈ၊ ၽၵ်းၵၢတ်ႇသူမ်ႈ။
- ၵိၼ်ၼမ်ႉၼမ်ၼမ် ၼိုင်ႈဝၼ်းၵိၼ်ပၼ်ၼမ်ႉ ယႃႇႁႂ်ႈယွမ်း 8 ၵွၵ်း ၼင်ႇႁိုဝ်တေၸွႆႈႁႂ်ႈ ၽၢႆႈလူင်လႆႈလီ။
တၢင်းၵိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တေၸွႆႈႁႂ်ႈၶူင်ႉၶိုတ်ႈယိူဝ်ႇလႄႈ ၶူင်ႉသၢင်ႈၽၢႆႈလူင် ႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈလီသေၵဝ်ႇ ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
တၢင်းပဵၼ်သလိူၵ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇထဝ်ႈယိင်းၸၢႆး ပဵၼ်လႆႈၼင်ႇၵၼ်၊ ၵမ်ႈၼမ် ၵူၼ်းႁဝ်းႁၼ်ဝႃႈ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်လီဢၢႆ (ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းၶႅၼ်းလီဢၢႆ) လႄႈ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇယူတ်းယႃ ၸဵမ်မိူဝ်ႈတႄႇပဵၼ် ပွႆႇႁႂ်ႈမၼ်းၼႃႇႁႅင်း ၶၢၼ်ၸႂ်ႁႅင်း ဢမ်ႇယိူၼ်ႉလႆႈယဝ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈၵႂႃႇယူတ်းယႃ မိူဝ်ႈပဵၼ်ၼၼ် ယႃယၢပ်ႇလႄႈ ဢမ်ႇႁၢႆၶၢတ်ႇယဝ်ႉ လႆႈယူတ်းယႃၵႂႃႇၸွမ်း ၽွင်းမၼ်းၼႃႇႁႅင်းမႃးပွၵ်ႈလႂ်ပွၵ်ႈၼၼ်ႉဢဝ် တၢင်းၵိၼ်ၵေႃႈ လႆႈၵမ် ၊ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵေႃႈလႆႈၵမ် မၢင်ၵေႃႉၸုၵ်းႁိုင်ၼင်ႈႁိုင်ၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈသေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈယူႇ သဝ်းလႄႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်းတႄႉတႄႉ ယူႇယဝ်ႉ။
တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း
ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ − မွၼ်းလႅင်း
ဢၢင်ႈဢိင်−Phyathai, Rama Channel