ၽွင်းပိၵ်ႉႁဵၼ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈ လႄႈလၢႆးႁႄႉၵင်ႈ

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်တႄႉ ၽွင်းပိၵ်ႉႁူင်းႁဵၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၽွင်းယၢမ်းဢၼ်ၵျေႃႇ ဢၼ်မူၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေႁိုဝ်ႉတူဝ်ႁိူဝ်ႉဢွၵ်းဢေႃ ယွၼ်ႉၵၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈ မႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 4−5 လိူၼ် ယဝ်ႉၼၼ်ႉ လိူဝ်သေလႆႈလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉဢွၵ်းဢေႃ ယင်းတေလႆႈၵႂႃႇလႄႇလၢဝ်းၸွမ်းဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသေႈ ၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်ၶဝ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃႈမႄႈ ၽူႈၵုမ်းထိင်းတႄႉ တေလၵ်ႉလွမ်မႆႈၸႂ် ၵူဝ်လုၵ်ႈလၢၼ် လႆႈႁူပ်ႉပဵၼ်ၽေးၽွင်းယၢမ်းပိၵ်ႉဢိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်း။ ၽွင်းမိူဝ်ႈၵႂႃႇႁူင်းႁဵၼ်းတႄႉ လုၵ်းဢွၼ်ႇဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇလႄႇၵႂႃႇလၢဝ်း ၵႆႁူၵႆတႃၶူးသွၼ်လႄႈ ဢမ်ႇပေႃးလႆႈမႆႈၸႂ်ၵႃႈႁိုဝ်။ ပေႃးပိၵ်ႉဢိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်းတႄႉ ပေႃႈမႄႈသမ်ႉ လူဝ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် ဢမ်ႇတၼ်းတူၺ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵူႈၶၢဝ်းလႄႈ ၸၢင်ႈမီးမိူဝ်ႈ ၶၢတ်ႇသၢႆႁူသၢႆတႃသေ ပဵၼ်ၽေးလႆႈၼႆၵၼ်ယူႇ။ ၸွင်ႇၸႂ်ႈၶႃႈႁိုဝ် ၽႂ်ပဵၼ်ပေႃႈမႄႈ ၽူႈၵုမ်းထိင်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တေႁူႉထိုင်လွင်ႈမႆႈၸႂ်ၼႆႉလီၼႃႇ။ ၽေးဢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢင်ႈႁူပ်ႉသမ်ႉမီးၼမ်ၼႃႇ ပဵၼ်သင်ၽွင်ႈၼႆ မႃးတူၺ်းၸွမ်းၵၼ်−

ၽေးဢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢင်ႈႁူပ်ႉၽွင်းပိၵ်ႉႁဵၼ်း

ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ

1.1. ၽေးလူတ်ႉ/ၵႃး

လွင်ႈႁေႃႈလူတ်ႉႁေႃႈၵႃးၼႆႉ ၸဵမ်ၵူၼ်းၸႂ်ႉလူတ်ႉ ၵူၼ်းပႆတၢင်း လႄႈ ၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်းၽင်ႇတၢင်းလူတ်ႉ တေလႆႈဝႆႉသတိ ဝိရိယ ၵႂႃႇမႃးပႆလီလီ ၸင်ႇတေလွတ်ႈၽေး။ ထိုင်ၶၢဝ်းပိၵ်ႉႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ လူတ်ႉၵႂႃႇၵႂႃႇမႃး ယိုင်ႈၶႅၼ်းလိူင်ႇလိူဝ်ၸႂ် ၵွပ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼုမ်ႇသၢဝ်မၢင်ၸိူဝ်း တေၵႂႃႇလႄႇလၢဝ်း ၽွင်းၶဝ်ပိၵ်ႉႁဵၼ်းၼႆႉၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ၵူၼ်းၵႂႃႇၸွမ်းၼႃႈၵၢၼ်ၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ တေၼမ်လိူဝ်ၶၢဝ်းပိုတ်ႇႁဵၼ်း။ မိူဝ်ႈၼင်ႇၼၼ် ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ လူတ်ႉလူမ်ႉ လူတ်ႉပိၼ်ႈ လူတ်ႉၽႃႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလႆႈတၢင်းမၢတ်ႇၸဵပ်း။ ယိုင်ႈပဵၼ်ၽွင်းပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉပွႆးသၢင်းၵျၢၼ်ႇ ယိုင်ႈလႆႈဝႆႉသတိ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၵူႈပီႊပီႊတေႁၼ်ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ယွၼ်ႉလူတ်ႉၵႃး မီးတင်းၼမ်။

လၢႆးႁႄႉၵင်ႈ− ၶီႇၵႃး ႁတ်ႉသၢႆႁေႉၽေး၊ ပေႃးၼင်ႈၽၢႆႇၼွၵ်ႈၵေႃႈ ယိပ်းမၼ်ႈမၼ်ႈ၊ ယႃႇၵႃႈဝႅၼ် ယဝ်ႉယွၵ်ႇၵၼ် ဢမ်ႇၼၼ် ၵူမ်ႈၼႃႈတူၺ်းၾူၼ်း ၵူၺ်း၊ ယႃႇၼင်ႈတီႈၽၵ်းတူပိၵ်ႉၵူၼ်ႈလူတ်ႉ၊ ယႃႇၼင်ႈပႅၼ်ပေႈလူတ်ႉ ႁႂ်ႈၼင်ႈၼႂ်းလူတ်ႉလီလီ၊ ၼင်ႈၼႂ်းလူတ်ႉယႃႇယဝ်ႉယွၵ်ႇၵၼ် ၵူၼ်းႁေႃႈၵႃးၵေႃႈ မိူဝ်ႈႁေႃႈၵႃးယူႇၼၼ်ႉ ယႃႇပေလဵၼ်ႈၾူၼ်းလႃးလႃး၊ သင်ၶႂ်ႈၼွၼ်းၵေႃႈ ၵိုတ်းလိုဝ်ႈ၊ မဝ်းဢမ်ႇၶပ်း၊ ထတ်းလူတ်ႉၵႃးလီလီယဝ်ႉ ၸင်ႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း။ သင်ၶီႇလူတ်ႉၶိူင်ႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈတိုဝ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၶီႇလူတ်ႉ ယႃႇႁေႃႈလူတ်ႉသေ ယဝ်ႉယွၵ်ႇၵၼ် ဢမ်ႇၼၼ် လဵၼ်ႈၾူၼ်း၊ မဝ်းဢမ်ႇၶပ်း၊ ဢမ်ႇၶပ်းဝႆး၊ ႁဵတ်းၸွမ်း ပိူင်ၶီႇလူတ်ႉ ပိူင်ၸႂ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်း မိူင်းလႂ်မိူင်းၼၼ်ႉလီလီ လႄႈ သတိတူၺ်းလူတ်ႉ ယႃႇလႃႈလီၶၢမ်ႈတၢင်း။

1.2. ၽေးတူၵ်းတီႈသုင်

ၵမ်ႉၼမ်တႄႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မွၵ်ႈ 10 ၶူပ်ႇ လူင်းတႂ်ႈ လႆႈမႆႈၸႂ်ၼႃႇ ၵွပ်ႈၶဝ်လူၼ်း ၵွပ်ႈၶိုၼ်ႈတီႈၼိုင်ႈ ၵၢၼ်းၶိုၼ်ႈတီႈၼိုင်ႈ ဢမ်ႇလိုဝ်ႈဢမ်ႇသဝ်း။ ဢွင်ႈတီႈလႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးတေႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၸၢၼ်းႁိူၼ်း၊ ၽၵ်းတူႁူးလႅင်း၊ ၶူဝ်လႆ၊ တူၼ်ႈမႆႉ၊ တူႈတူဝ်ႉၽိူၼ်တင်ႇ၊ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၼႂ်းသိုင်ႇမိုဝ်ႉ၊ ၼမ်ႉယႃသၢၼ်ၶေးမီးၵူႈပိူင်၊ ၶိူင်ႈယိပ်းတိုဝ်းၼႂ်းသူၼ်၊ တိုင်းၼွင်ယွင်ၼမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၽေးတေႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႆႈၵူႈဢၼ်၊ ၵွပ်ႈၼၼ် တေလႆႈမီးၵူၼ်းလူင်သႂ်ႇၸႂ်သႂ်ႇၶေႃးသေ ပႂ်ႉလုမ်းလႃးတူၺ်းထိုင် ထိင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ယူႇတႃႇသေႇ ယႃႇပွႆႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၽၢတ်ႇသၢႆတႃ။

1.3. ၺႃးသတ်းၶူပ်း သၵ်း ၸီႈ ႁဵတ်းႁၢႆႉ

ၶၢဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းတၢင်းပဵၼ်မႃမႃႈ ၼႆၼၼ်ႉ တီႈတေႉတၢင်းပဵၼ်မႃမႃႈ ပဵၼ်လႆႈၵူႈၶၢဝ်း ၵူၺ်းၼႃႇ ဢၼ်ၽႄႈၼမ်ၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၶၢဝ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇပိၵ်ႉႁဵၼ်း လႄႇလၢဝ်းသေ ၺႃးတူဝ်သတ်းၶူပ်း ၶူပ်းလႆႈငၢႆႈလိူဝ်ပိူၼ်ႈလႄႈ ၸင်ႇၽႄႈၼမ်ၶၢဝ်းၼႆႉၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ် ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ် လၢတ်ႈပၼ်သွၼ်ပၼ် လွင်ႈၽေးဢၼ်ၸၢင်ႈပဵၼ် သင်လဵၼ်ႈတူဝ်သတ်း သတ်းၸၢင်ႈၶူပ်းလႄႈ ႁႂ်ႈသႂ်ႇၶူဝ်းယၢဝ်း ယႃႇၵႂႃႇယႃႉႁၢင်းတေႃႇႁၢင်းၽိုင်ႈ၊ မူတ်ႉ၊ သတိငူး ယႃႇၵႂႃႇတီႈႁူၵ်ႉႁၢမ်း ယႃႇလဵၼ်ႈတူဝ်သတ်း ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ လူဝ်ႇလၢတ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႄႈ ထိင်းပၼ် ၽွင်းၶဝ်ၵႂႃႇမႃးၸွမ်းတၢင်း ယႃႇပွႆႇၶဝ် ၵႂႃႇမႃးၵေႃႉလဵဝ်။

1.4. ၽေးတူၵ်းၼမ်ႉ ၸူမ်ၼမ်ႉ လွင်ႈၼမ်ႉ

မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 26 February 2023 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵူၺ်း ၶၢဝ်ႇမိူင်းထႆး ဢွၵ်ႇဝႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 2 ၵေႃႉ ဢႃႇယု 12−13 ပီႊ ပဵၼ်ပီႈၼွင်ႉၶႅၼ်ႈတွင်ႉၵၼ် ၸုင်မိုဝ်းၵၼ် လူင်းလဵၼ်ႈၼမ်ႉၼႂ်းၼွင်သေ ၸူမ်ၼမ်ႉတၢႆပႅတ်ႈတင်းသွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉ သၢင်ႈလွင်ႈမွင်ၸႂ်ပၼ် ပေႃႈမႄႈ လႄႈၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်းတေႉတေႉ။ ၼႆႉယင်းပႆႇပိၵ်ႉႁဵၼ်း ပေႃးမီးၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉ။ သင်ပိၵ်ႉႁဵၼ်းယဝ်ႉ သမ်ႉပဵၼ်ၶၢဝ်းမႆႈ ၶၢဝ်းပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉပွႆးသၢင်းၵျၢၼ်ႇထႅင်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တိုၼ်းတေဢွၼ်ၵၼ် ၸူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇလဵၼ်ႈၼမ်ႉ ဢၼ်ၼႆႉ သင်ပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼႆ ၽႂ်ဢမ်ႇတၼ်းႁူႉႁၼ် ဢမ်ႇသူႈၸွႆႈတၼ်း။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇတူၵ်းလိုၼ်းၼၼ်ႉ ပေႃႈမႄႈ ၽူႈၵုမ်းထိင်း လူဝ်ႇဢွၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၽိုၵ်းလုၺ်းၼမ်ႉႁႂ်ႈမေႃ မိူဝ်ႈပႆႇမေႃႁႂ်ႈၸႂ်ႉတူင်ႇယၢင်ၸွႆႈ ယႃႇဢွၼ်လဵၼ်ႈ တီႈၼမ်ႉလိုၵ်ႉၼမ်ႉၸႅဝ်ႈ၊ လူဝ်ႇမီးပေႃႈမႄႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၵူၼ်းလူင် ၸွမ်းထိင်းပၼ်။ ၽေးၼႂ်းၼမ်ႉ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၼႃႇၼႆႉ သွၼ်လၢႆးဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈ − ယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၽွင်းတူၵ်းၼမ်ႉ၊ ၸူမ်ၼမ်ႉ၊ လွင်ႈၼမ်ႉ၊ ဢွၵ်ႇၵဵဝ်ႇၼႂ်းၼမ်ႉ ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ လၢတ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇဝႃႈ သင်ၶႂ်ႈလဵၼ်ႈၼမ်ႉ ႁႂ်ႈလၢတ်ႈသေ ၵူၼ်းလူင်ဢၼ်မေႃလုၺ်းၼမ်ႉ ဢွၼ်ၵႂႃႇလဵၼ်ႈ ယႃႇႁႂ်ႈၶဝ်ၵႂႃႇလၵ်ႉလဵၼ်ႈႁင်းၵူၺ်း။

1.5. ၽေးၾႆး

ၸဵမ်ၾႆးၾႃႉ ၾႆးပႅတ်ႇထရီႇ ၾႆးႁုင်မိုဝ်ႉ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးတေႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႆႈတင်းသဵင်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

တူဝ်ယၢင်ႇမၼ်း − ၾႆးၾႃႉၼႆႉ တိုၼ်းဝႆႉၵိုၵ်းႁိူၼ်းယူႇယဝ်ႉ ပေႃးလူဝ်ႇသဵပ်ႇ ၾႆးၾူၼ်း ၶွမ်ႇပိဝ်ႇတိူဝ်ႇ TV လႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၾႆးၾႃႉၵူႈပိူင်ပိူင်ၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉၶဝ် ၸၢင်ႈဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၵႂႃႇသဵပ်ႇ ယိူင်ႈၵူၼ်းလူင်ႁဵတ်း ဢမ်ႇၼၼ် သၢင်းၾႆးၶိူင်ႈၸႂ်ႉထုၵ်ႇမႅၼ်ႈယူႇသေတႃႉ မၢင်ပွၵ်ႈ ပႃးၵမ်ႉသၢႆသႂၢင်း ဢမ်ႇလီၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ၊ မိုဝ်းယမ်းသေ ၵႂႃႇယိပ်းၺႃးပလၢၵ်ႉၾႆးၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ၸၢင်ႈၺႃးၾႆးသျွတ်ႉ ၾႆးလုတ်ႇလႆႈ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸၢင်ႈလၵ်ႉလဵၼ်ႈၾႆးၶိတ်ႇ ၸုတ်ႇလဵၼ်ႈၸုတ်ႇလေႃႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၾႆးမႆႈၶူဝ်းၶွင်၊ ႁိူၼ်းယေး လႄႈၸၢင်ႈလၢမ်းၸူးႁိူၼ်းႁိမ်းႁွမ်း ဢိၵ်ႇတင်း ၸၢင်ႈလႆႈလူႉသုမ်းသၢႆၸႂ်ယွၼ်ႉမၼ်းလႆႈလူးၵွၼ်ႇ။

1.6. ၶိူင်ႈၶူဝ်းၶွင်

ဢီႈသင်ၵေႃႈ ပဵၼ်လၢပ်ႇသွင်ၶူမ်းလၢႆလၢႆ မေႃၸႂ်ႉလႄႈ ၸႂ်ႉမႅၼ်ႈတီႈၵေႃႈ တေပၼ်ၽွၼ်းလီ၊ ဢမ်ႇမေႃၸႂ်ႉ ၸႂ်ႉဢမ်ႇမႅၼ်ႈတီႈမႅၼ်ႈလၢႆးၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေး တေႃႇၵူၼ်းယိပ်းမၼ်း လႄႈၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၽႃႉမိတ်ႈ၊ သဵမ်၊ ၽတ်ႉလူမ်း၊ ၵိမ်းႁႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်ၵျိူၵ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇလဵၼ်ႈၼႃႇ လၢတ်ႈယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ပေႃးလဵၼ်ႈယဝ်ႉ မၢင်ၵေႃႉဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇသေ ၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းယွၼ်ႉမၼ်း မၢင်ၵေႃႉၸၢင်ႈလူႉသုမ်းဢင်ႇၵႃႇ လၵ်ႉၶၼႃႇတူဝ်ၶိင်းယွၼ်ႉမၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၽတ်ႉလူမ်း ၸၢင်ႈၽတ်ႉၼိဝ်ႉမိုဝ်းပုတ်း၊ ၵိမ်းႁႆးၸၢင်ႈပၵ်းသဵပ်ႇၼိူဝ်ႉ/တႃ၊ သဵမ်ၸၢင်ႈဝူၵ်ႉတိၼ်၊ ၽႃႉမိတ်ႈၸၢင်ႈထိူဝ်မၢတ်ႇၼိူဝ်ႉ ၸၵႂႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၽေးယွၼ်ႉလႄႇလၢဝ်း

ဝၢႆးႁိူဝ်ႉယွၼ်ႉပၢင်တွပ်ႇလိၵ်ႈမႃးယဝ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတေၶႂ်ႈလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉလိုဝ်ႈၸႂ် ၵႂႃႇႁႃလႄႇလၢဝ်းၵၼ်ယူႇ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈလႄႇၸမ် မၢင်ၸိူဝ်းလႄႇၵႆ ၸိူဝ်းမီးငိုၼ်းၵေႃႈ ပေႃႈမႄႈၸၢင်ႈဢွၼ်လုၵ်ႈလႄႇၼႂ်းဝဵင်း၊ ၸိူဝ်းဢမ်ႇပေႃး ၶႅၼ်းၸႂ်ၵေႃႈ တေဢွၼ်ၵၼ်လႄႇၸွမ်းဝၢၼ်ႈသူၼ် ႁႆႈၼႃး ထိူၼ်ႇလွႆ လႄႈ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈ လႄႇလၢဝ်းတီႈလႂ်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈထူပ်းၽေးလႆႈၼင်ႇၵၼ်။ ၽေးဢၼ်ၵႆႉထူပ်းၵေႃႈ ပဵၼ် ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ၊ ၽေးၵူၼ်းႁၢႆႉၵူၼ်းမိူၵ်ႈ၊ ၽေးၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ၊ ၽေးၵႂင်ပႃႇၵႂင်ထိူၼ်ႇ လႄႈပၢႆးယူႇလီလူႉ ယွၼ်ႉၵၢၼ်လႄႇလၢဝ်း ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

ၺႃးလၵ်ႉ ၺႃးၺွပ်း

ၽေးဢၼ်လီမႆႈၸႂ်ၼႃႇထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ လႄႈပေႃႈမႄႈ ၽူႈၵုမ်းထိင်း လီၾၢင်ႉၼႃႇၼႃႇၼႆႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၵူၼ်းႁၢႆႉ ဢၼ်မေႃၶျေႃးလႅၼ် လၵ်ႉလႄႈ ၺွပ်းဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၽေးပႆႇထိုင်တူဝ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းတေလႆႈသွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ယႃႇၵႂႃႇမႃးၵေႃႉလဵဝ်၊ ယႃႇဢွၵ်ႇလဵၼ်ႈ ၼွၵ်ႈဝၢင်းႁိူၼ်းၵေႃႉလဵဝ်၊ သင်ၸမ်ပဵၼ်သေ လႆႈဝႆႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁင်းၵူၺ်းၸိုင် သွၼ်ပၼ် ယႃႇႁႂ်ႈၶဝ်ၸူး/ႁပ်ႉ ၵႂႃႇၸွမ်းၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈပိူင်ႈတႃ ဢမ်ႇၼၼ် ၵူၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈပေႃႈမႄႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၽူႈၵုမ်းထိင်း။ ဢိၵ်ႇတင်းလူဝ်ႇသွၼ်ပၼ်ပႃး သင်ၺႃးပိူၼ်ႈလွၵ်ႇပိူၼ်ႈၺွပ်းဝႆႉ တေလႆႈႁွင်ႉသႅၼ်ႇ ယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ႁႅင်းႁႅင်း လႄႈသွၼ်ပၼ် လၢႆးယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၽႃႇသႃႇမိုဝ်း ဢၼ်ပိူၼ်ႈၸႂ်ႉ တင်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ ႁႂ်ႈၶဝ်မေႃဝႆႉလီလီ သင်ထူပ်းၽေးမႃး ႁႂ်ႈၶဝ်မေႃယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ထုၵ်ႇႁဵတ်းႁၢႆႉ

ၵၢၼ်ႁဵတ်းႁၢႆႉၵၼ်ၼႆႉ မီးၼမ်ၼႃႇ ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈပၼ်ႁႃၵေႃႈၼမ် လိူဝ်သေပဵၼ် ၶၢဝ်းပိၵ်ႉႁူင်းႁဵၼ်းယဝ်ႉ ယင်းပဵၼ်ၶၢဝ်းပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းလႄႇလၢဝ်း ၵေႃႈၼမ် ၽွင်းလႄႇလၢဝ်းၵျေႃႇမူၼ်ႈၼၼ်ႉ သင်ၵျေႃႇလူၼ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ဢမ်ႇသတိလွင်ႈၵႂႃႇမႃးပႆ လွင်ႈယူႇသဝ်း ၵိၼ်ယႅမ်ႉႁဝ်းၸိုင် ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေး မႃးထိုင်တူဝ်လႆႈ။

မိူၼ်ၼင်ႇ ၵိၼ်လဝ်ႈမဝ်း ၽိတ်းမေႃးပေႃႉႁႅမ်ၵၼ် ၼၢင်းယိင်းသမ်ႉၸၢင်ႈ ၺႃးလွၵ်ႇလႅၼ် ၵႂႃႇႁဵတ်းလွင်ႈဢမ်ႇလီ၊ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ ယွၼ်ႉပိူၼ်ႈၽိတ်းၵၼ်ယႃႇယႃႇ ႁဝ်းၵႂႃႇၺႃးၶီႈသူမ်ႈၸွမ်းၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၼုမ်ႇႁၢႆးၸၢႆးယိင်းႁဝ်း ႁႂ်ႈသတိ ၵိၼ်ၵျေႃႇၵေႃႈႁႂ်ႈမီးၶွပ်ႇလႅၼ် (ယႃႇၵိၼ်လူၼ်ႉပူၼ်ႉလိူဝ်) ယႃႇယုမ်ႇၵႂၢမ်းပိူၼ်ႈငၢႆႈ တီႈဢၼ်လႅပ်ႈ ဢမ်ႇလွတ်ႈၽေး ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးလႆႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈမေႃငိူင်ႉဝႄႈ၊ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼုင်ႈဝႆ ၼၢင်းယိင်းသၢဝ်ဢွၼ်ႇဢႃႇယု 10 ပၢႆၶိုၼ်ႈၼိူဝ် လူဝ်ႇၼုင်ႈႁႂ်ႈၵႅတ်ႈလႅတ်ႈ ယဵၼ်ႇငႄႈ ယႃႇၼုင်ႈပွတ်း၊ မၢင်၊ ၶေႃးလႃႉ၊ ၶေႃးယွၼ်ႇ ပႃးၸဵမ်ၵၢၼ်ၵႂႃႇမႃး လၢတ်ႈၸႃ။ ပေႃႈမႄႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈထိင်းၸွမ်းလုၵ်ႈလၢၼ်ႁဝ်း လီလီ။

ၵၢၼ်လဵၼ်ႈ Social media

ၵၢပ်ႈပၢၼ် ၵူမ်ႈၼႃႈတေႃႇလိၼ်မိူင်း ၶႂ်ႈၸမ်ဝၢႆးမႃးလွႆးလွႆး ယွၼ်ႉၵၢပ်ႈပၢၼ် ၵူမ်ႈၼႃႈတေႃႇၾူၼ်း ဢၼ်ၽႄႈလၢမ်းယူႇၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း လဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈ သၢမ်ပၢၼ်ၸဵတ်းသႅၼ်းၼႆယဝ်ႉ။ ၸဵမ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶူပ်ႇၶူပ်ႇပၢႆ တေႃႇၵူၼ်းထဝ်ႈ သူင်လဵၼ်ႈၵၼ် ယွၼ်ႉၼႂ်းၼၼ်ႉမီးၵူႈမဵဝ်း ၸဵမ်ၵၢၼ်ႁႃငိုၼ်း ၼႃႈၵၢၼ်ပၢႆးယူႇလီ ပိုၼ်ႉႁူႉ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းသွၼ် လွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်း လႄႈ ႁႃမၢဝ်ႇသၢဝ်ၵေႃႈ ယင်းလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ မီးၽွၼ်းလီၵေႃႈ ၽွၼ်းႁၢႆႉတိုၼ်းၵိုၵ်းႁွမ်းၵၼ်မႃးၵမ်းလဵဝ် မေႃၸႂ်ႉသတိဝိရိယသေလဵၼ်ႈၵေႃႈ လႆႈလီယွၼ်ႉမၼ်း သင်ဢမ်ႇၸႂ်ႉပၢႆးဝူၼ်ႉသေၸႂ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈလူႉသုမ်း ၸၢင်ႈလႆႈႁပ်ႉၽွၼ်းႁၢႆႉ ပိုတ်ႇပၼ်ၽေးထိုင်တူဝ် မိူၼ်ၼင်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမေႃယိူင်ႈၸွမ်းတၢင်းႁဵတ်းသၢင်ႈဢမ်ႇလီ။ ဢၼ်ၶဝ်ႁၼ် ၼႂ်း social media ၸၢင်ႈၺႃးယွၵ်ႇလႅၼ် ႁႂ်ႈလူႉသုမ်းၶူဝ်းၶွင် ငိုၼ်းတွင်း သုမ်းၵၢၼ် သုမ်းၸိုဝ်ႈသဵင် ႁၢႆႉႁႅင်းထိုင် လူႉသုမ်းသၢႆၸႂ်ယွၼ်ႉမၼ်းယူႇယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈၼၼ် ပၢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဝ်း ၸႂ်ႉ social media လၢႆလၢႆ ၵူၺ်းလူဝ်ႇယူႇ ၼႂ်းသၢႆတႃပေႃႈမႄႈ ၽူႈၵုမ်းထိင်း ဢိၵ်ႇတၢင်းႁႂ်ႈသင်ႇသွၼ် လုၵ်ႈလၢၼ်ႁဝ်း ယႃႇယုမ်ႇပိူၼ်ႈငၢႆႈ ယႃႇပၼ်ပိူၼ်ႈ ၸိုဝ်ႈတီႈယူႇ ပီႊ လိူၼ် ဝၼ်းၵိူတ်ႇ၊ မၢႆလပ်ႉ၊ မၢႆပၢၼ်ႇႁဝ်း ၽိုၼ်လိၵ်ႈယိုၼ်ယၼ်တူဝ်ႁဝ်း ယႃႇတဵၵ်းၸွမ်းလိင်ႉဢၼ်ပေႃႇမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈယွၼ်ႉၶေႃႈမုၼ်းသုၼ်ႇတူဝ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈလႆႈၵႂႃႇယဝ်ႉ ၸၢင်ႈဢဝ်ၵႂႃႇဢၢင်ႈၸိုဝ်ႈႁဝ်းသေ ႁဵတ်းလွင်ႈဢမ်ႇလီ မီးတၢင်းၽိတ်းမႃး ပိူၼ်ႈၸၢင်ႈမႂ်ႁဝ်းထိုင်တီႈလႆႈသၢႆႈတႅၼ်း လႆႈၶိုၼ်ႈလုမ်းတြႃး လူၺ်ႈဢမ်ႇႁူႉတူဝ်ၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။

လွင်ႈႁေႉၵင်ႈ

ၼင်ႇႁိုဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတေလွတ်ႈၽေးၼၼ်ႉ ပုၼ်ႈၽွၼ်းမီးတီႈ ပေႃႈမႄႈ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၼႂ်းပၢင်သဝ်း၊ ႁိူၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈ ဢိူင်ႇ ဝဵင်း ၵူႈၵေႃႉ။

ပေႃႈမႄႈ

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢႃႇယု 3−6 ၶူပ်ႇ ထုၵ်ႇလီယူႇၼႂ်းသၢႆတႃ ပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းလုမ်းလႃး ၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်း၊ ဢမ်ႇလီပွႆႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇဝႆႉႁင်းၵူၺ်း ၵွပ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇပႆႇမေႃႁႄႉၵင်ႈၽေးပၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇ။
ဢႃႇယု 7−9 ၶူပ်ႇ လူဝ်ႇပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢွင်ႈတီႈဢၼ် ၵူၼ်းလုမ်းလႃး ၸၢင်ႈငိၼ်းသဵင်ၶဝ်လႆႈယူႇၵူႈၶၢဝ်း။ သင်မီးၽေး ႁႂ်ႈၸၢင်ႈၸွႆႈၶဝ် လႆႈၶိုတ်းတၼ်း၊ ယွၼ်ႉၶဝ်ဢမ်ႇပႆႇမေႃႁႄႉၵင်ႈပၼ် တူဝ်ၵဝ်ႇလႆႈ ၵႃႈႁိုဝ် ယင်းလူဝ်ႇႁႂ်ႈၵူၼ်းလူင် ၸွႆႈႁႄႉၵင်ႈၽေးပၼ်ၶဝ်ယူႇ။
လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢႃႇယု 9−12 ၶူပ်ႇ တေလႆႈယူႇၼႂ်းဢွင်ႈတီႈဢၼ် ၽူႈလုမ်းလႃး၊ ပေႃႈမႄႈ မၵ်းမၼ်ႈပၼ် ဢမ်ႇၼၼ် ၵူၼ်းလုမ်းလႃး တေလႆႈႁူႉယူႇတႃႇသေႇဝႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယူႇတီႈလႂ် ႁဵတ်းသင်ဝႆႉ လႄႈတေလႆႈမၼ်ႈၸႂ်ဝႃႈ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈလွတ်ႈၽေး။
လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃႇယု 12 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် ၵူၼ်းလူင်လူဝ်ႇႁူႉဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မီးတီႈလႂ် မီးၸွမ်းၽႂ် ႁဵတ်းသင်ဝႆႉယူႇ လႄႈတေလႆႈမၼ်ႈၸႂ်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတိုၼ်းတေလွတ်ႈၽေး ၼႆတႃႇသေႇ။

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ

ၼွင်ႉၼွင်ႉၶဝ် တႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇတေလွတ်ႈၽေးၼၼ်ႉ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ႁႄႉၵင်ႈပၼ်ယဝ်ႉ ပႆႇပေႃး၊ ၼွင်ႉၶဝ်ၵေႃႈတေလႆႈႁႄႉၵင်ႈၽေးပၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇ ၼင်ႇၵႃႈပွင်ပဵၼ်လႆႈ တီႈဢၼ်ၵူၼ်းလူင်ႁၢမ်ႈၵႂႃႇ၊ ၶွင်ဢၼ်ပေႃႈမႄႈ ဢမ်ႇပၼ်လဵၼ်ႈ မဵဝ်းဢၼ်ၵူၼ်းလုမ်းလႃးဢမ်ႇပၼ်ႁဵတ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးတေႃႇၼွင်ႉၶဝ်လႄႈ ႁႂ်ႈၶတ်းၸႂ်ယႃႇတိုဝ်တၼ် ၶတ်းၶႂၢင်ၶိုၼ်း။ ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈႁၢမ်ႈဢၼ်တေလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၼၼ်ႉ သင်ၼွင်ႉၶဝ် မီးတီႈၵႂင်ၸႂ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ႁႂ်ႈထၢမ်ၶိုၼ်းလီလီ။

ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ ၼွင်ႉၶဝ်လူဝ်ႇႁူႉဝႆႉဝႃႈ သင်မီးပိူၼ်ႈၸူဝ်းႁွင်ႉၵႂႃႇၸွမ်း ၸူဝ်းႁဵတ်းသေပိူင်ပိူင်ၼၼ်ႉ ယႃႇၵႂႃႇၸွမ်း ယႃႇႁဵတ်းၸွမ်း ႁႂ်ႈဝူၼ်ႉထိုင် ပိူင်ႁေႉၵင်ႈၽေး 4 ၶေႃႈ ပႃႈတႂ်ႈၼႆႉ။

ၸွင်ႇၼွင်ႉၶဝ်သိူဝ်းၸႂ်ယူႇႁႃႉ သင်ႁဵတ်းၸွမ်းဢၼ်လွင်ႈၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉ လၢတ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၸႂ်ႉႁဵတ်း?
ပေႃးႁဝ်းၵႂႃႇၸွမ်းၶဝ် ပေႃႈမႄႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၵူၼ်းလူင်ဢၼ်လုမ်းလႃးႁဝ်း ဢၼ်ႁဝ်းတမ်းၸႂ်လႆႈ ၸွင်ႇတေႁူႉႁိုဝ် ဝႃႈႁဝ်းၵႂႃႇလႂ်?
ပေႃးႁဝ်းၵႂႃႇၸွမ်းၶဝ် ၸွင်ႇႁဝ်းတေလွတ်ႈၽေးတေႉယူႇႁႃႉ?
သင်ႁဝ်းၵႂႃႇၸွမ်းၶဝ်သေပဵၼ်ၽေးတေႃႇႁဝ်း ႁဝ်းမၼ်ႈၸႂ်လႆႈယူႇႁႃႉဝႃႈ ၸွင်ႇတေမီးၽႂ်မႃးၸွႆႈႁဝ်း သမ်ႉၸွင်ႇတေၸွႆႈလႆႈၶိုတ်းတၼ်း?

ပေႃးမီးၶေႃႈတွပ်ႇသေၶေႃႈၶေႃႈဝႃႈ “ဢမ်ႇ” ၼႆၸိုင် ႁႂ်ႈတွပ်ႇထဵင်ၶိုၼ်း လွင်ႈဢၼ်ပိူၼ်ႈၸူဝ်းႁွင်ႉၼၼ်ႉသေ ၼႅတ်ႈပၢႆႈၵႆၵေႃႉၸူဝ်းႁွင်ႉၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇၸူးပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းလူင်ဢၼ်ႁဝ်းတမ်းၸႂ်လႆႈၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်။ သင်ပိူၼ်ႈတိုၵ်ႉၸူဝ်းႁွင်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ဢထမ်ႇမ ႁႂ်ႈႁဝ်းၵႂႃႇၸွမ်းၶဝ် ယူႇတိၵ်းတိၵ်းၸိုင် ႁႂ်ႈၼွင်ႉၼွင်ႉၶဝ် တဵၼ်ႈၽၢင်ႈ ႁွင်ႉသႅၼ်ႇ ယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ဝႃႈ “ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်း” “ၸွႆႈၽွင်ႈၶႃႈ” “ၵူၼ်းၵေႃႉၼႆႉမၼ်းတေႁဵတ်းႁင်းၶႃႈၼေႈ” ဢမ်ႇၼၼ် သႅၼ်ႇႁွင်ႉႁႃပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းလူင်ႁဝ်းၼၼ်ႉႁႅင်းႁႅင်းၵမ်းလဵဝ်။

ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈ/ပၢင်သဝ်း

ၵူတ်ႇထတ်းပိုၼ်ႉတီႈ /ဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းပွၵ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ/ပၢင်သဝ်း ၵူႈတီႈဝႃႈ တီႈလႂ် ဢၼ်လႂ် ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးတေႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇတီႈမီးၼမ်ႉ တီႈၵူၼ်းၵႆႉၵႂႃႇၸူႉၵၼ် ႁဵတ်းလွင်ႈဢမ်ႇလီ၊ ဢွင်ႈတီႈၵႆႁူၵႆတႃ ၊ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းၵႅပ်ႈၵပ်ႉၵိၼ်း၊ ဢွင်ႈတီႈ ဢမ်ႇသူႈမီးၵူၼ်းလႄႈ လူတ်ႉၵႃးၵႂႃႇမႃးၼမ်၊ တီႈဢၼ်ၵႆႉမီးၵူၼ်းႁၢႆႉၵူၼ်းလိူင်း ပႂ်ႉႁဵတ်းႁၢႆႉပိူၼ်ႈ၊ တီႈဢၼ်ၸၢင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူႈတီႈ သင်မီးၵေႃႈ ႁႂ်ႈၼႅတ်ႈၵႄႈၶႆ တႃႇႁႄႉၵင်ႈၽေးဝႆႉၵမ်းလဵဝ်။
တူၺ်းၸွမ်း လွင်ႈယူႇသဝ်းႁဵတ်းသင်ႈ ဢၵျၢင်ႉတၢင်းယၢမ်ႈ လွင်ႈၵႂႃႇမႃးပႆ ဢူၺ်းၵေႃႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းဝၢၼ်ႈ/ၼႂ်းပၢင်သဝ်း ႁဝ်းၼၼ်ႉၵူႈၵေႃႉ။ သင်ႁၼ်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႉလႂ်/ၵူၼ်းၵေႃႉလႂ် ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးတေႃႇပိူၼ်ႈ လႄႈတူဝ်ၵဝ်ႇ ၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်ၸၢင်ႈထူပ်းၽေး ဢမ်ႇၼၼ် ယူႇၼႂ်းဢွင်ႈတီႈ ပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵႆႉၵႂႃႇမႃးသဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်ၸၢင်ႈပဵၼ်ၽေးၼႆၸိုင် ႁႂ်ႈႁႄႉၵင်ႈဝႆႉ ၵမ်းလဵဝ်။

ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၵူႈၽၢႆႇ လူဝ်ႇၸွႆႈၵၼ်ပဵၼ်ႁူပဵၼ်တႃ ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉ ယႃႇဝႃႈဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၵဝ် ၵဝ်ဢမ်ႇမီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆသေ ပိုၼ်ႉပွႆႇပႅတ်ႈၼၼ်ႉ ယႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်လႃးလႃး။

လိုၼ်းသုတ်းၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇၵႂၢမ်းၵူၼ်းထဝ်ႈမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇမီးဝႆႉဝႃႈ ၵႆၽေးႁႂ်ႈဝႄႈၽေးၼႆ ၶႂ်ႈၽၢၵ်ႇထိုင် ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ၽူႈၵုမ်းထိင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ၵူၼ်းလုမ်းလႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႄႈၶူးသွၼ်ၶဝ်တင်းသဵင်ႈဝႃႈ ၽေးဢၼ်ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈ ပဵၼ်တေႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢမ်ႇဝႃႈပဵၼ် ၺႃးလၵ်ႉၺႃးၺွပ်း ၺႃးႁဵတ်းႁၢႆႉ ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉၵူႈပိူင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈပဵၼ်မႃး ၸူဝ်ႈၽႅပ်ႉတႃဢွၼ်ႇၵူၺ်းလႄႈ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉသတိႁႄႉၵင်ႈဝႆႉလီလီ ယူႇတႃႇသေႇ ယႃႇဝႆႉမဝ်မၢင် သင်ပဵၼ်မႃး ဢမ်ႇၵိုင်ႇတၢင်းလွင်ႈလူႉသုမ်း ဢမ်ႇဝႃႈလွင်ႈလူႉသုမ်းၼၼ်ႉလဵၵ်ႉႁိုဝ်ယႂ်ႇ ဢိၵ်ႇတင်း ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈၸႂ်ႉၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်ဝႃႈ “တႃႉၵဝ်” “ၽိူဝ်ႇတႃႉ” “သင်ၵဝ်” ၼႆၸွမ်း ယွၼ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းၼင်ႇၼၼ် မၼ်းတူၵ်းလႃႈတူၵ်းလိုၼ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။

တႅမ်ႈ− moa hua ling (JN)

ဢိင်တီႈ –

https://www.motherandcare.com

https://www.thaichildrights.org/articles

https://www.amarinbabyandkids.com

https://women.mthai.com