“တပ်း” မီးၽွၼ်းလီတေႃႇ ပၢႆးယူႇလီတေႉယူႇႁိုဝ်?

“တပ်း” ၼႆႉ ၵူၼ်းလႆႈၸႂ်ၵိၼ်ၵေႃႈတေမီး ၵူၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇမၵ်ႉမိုတ်ႈသေဢိတ်းၵေႃႈ တေမီးယူႇ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမၼ်းမီးဢရသႃႇႁင်းမၼ်းၶေႃၶေႃ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ တွပ်ႇထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ တပ်းၼႆႉ မၼ်းမီးၽွၼ်းလီတေႃႇပၢႆးယူႇလီလၢႆလၢႆၽၢႆႇယူႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ တပ်းၼႆႉ မၼ်းမီးသၢၼ်ဢႃႇႁႃႇရတင်းၼမ်တင်းလၢႆ မိူၼ်ၼင်ႇ− ထၢတ်ႈလဵၵ်း၊ Vitamin-A ၊ Vitamin-B12 ၊ Vitamin-K ဢိၵ်ႇတင်းထႅင်ႈလၢႆလၢႆမဵဝ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈတပ်းၼၼ်ႉ မၼ်းမီးသၢၼ်ဢႃႇႁႃႇရမၢင်ၸိူဝ်းသုင်ႁႅင်း ပူၼ်ႉတီႈလႄႈ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမၢင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လွင်ႈၵိၼ်တပ်းၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းတေ ၸၢင်ႈသူင်ႇၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈၼမ်လိူဝ်သေ ၽွၼ်းလီ၊ ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇမၼ်းသမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်မီးပၼ်ႁႃပၢႆးယူႇလီမၢင်မဵဝ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၼႂ်းပႅၵ်ႈလိၵ်ႈႁူဝ်ၼႆႉ ႁဝ်းတေမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၽွၼ်းလီ လႄႈ ၶေႃႈထုၵ်ႇလီၾၢင်ႉ ၶွင်တပ်း ႁႂ်ႈပေႃးပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉ ဢွၼ်တၢင်းတေၵိၼ်ၼၼ်ႉၼႆယူႇ။

ၽွၼ်းလီတပ်း ဢၼ်လၢႆလၢႆၵေႃႉတူၺ်းၶၢမ်ႈ

လွင်ႈၵိၼ်တပ်းၼႆႉ မၼ်းတေၸၢင်ႈသူင်ႇၽွၼ်းလီတေႃႇပၢႆးယူႇလီ ၶွင်ၵူၼ်းႁဝ်း လၢႆလၢႆၽၢႆႇ မိူၼ်ၼင်ႇ−

  1. ၸွႆႈၵုမ်းထိင်းၼမ်ႉၼၵ်း

တပ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢႃႇႁႃႇရမဵဝ်းၼိုင်ႈ ဢၼ်မီးၽွၼ်းလီတေႃႇ ၽူႈၸိူဝ်းၵုမ်းထိင်းၼမ်ႉ ၼၵ်း ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈတပ်းမူ၊ တပ်းၵႆႇ၊ တပ်းဝူဝ်း  100 Grams တေမီးႁႅင်း 160−190  Kcal ႁူမ်ႈပႃးတင်း Protein 24−28 Grams လႄႈ Protein ၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းတေၸွႆႈၽိူမ်ႉထႅမ် ႁႅင်းဢိတ်ႇဢွၵ်ႇ Calorie ၶွင်တူဝ်ၶိင်းႁႂ်ႈသုင်ၶိုၼ်ႈ သေဢမ်ႇၵႃး ယင်းၸွႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ လွင်ႈသၢင်ႈၵၢမ်ႇၼိူဝ်ႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈလီ ဢိၵ်ႇတင်း ၸွႆႈႁႄႉၵင်ႈလွင်ႈၵၢမ်ႈၼိူဝ်ႉ ၸိူမ်ႈႁၢႆၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ်ႉၵုမ်းထိင်းၼမ်ႉၼၵ်း ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။

ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈၵိၼ်ဢႃႇႁႃႇရမဵဝ်းဢၼ်မီး Protein သုင်ၼၼ်ႉ မၼ်းတေၸၢင်ႈၸွႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈမိူၼ်ဢိမ်ႇလႆႈငၢႆႈၶိုၼ်ႈ ၵွပ်ႈၼၼ် တွၼ်ႈတႃႇၽူႈၸိူဝ်း ၵုမ်းထိင်းၼမ်ႉၼၵ်းၼၼ်ႉ မၼ်းတေၸၢင်ႈၸွႆႈၵုမ်းထိင်းပၼ်လွင်ႈၵႆႉတွင်ႉမႆႈ ၼၼ်ႉၼႆယူႇ။

  1. လုမ်းလႃးလုပ်ႇ

တပ်းၼႆႉပဵၼ်ဢႃႇႁႃႇရ မဵဝ်းဢၼ်လုမ်းလႃးလုပ်ႇလႆႈလီ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼႂ်းတပ်းၼၼ်ႉ မီး Vitamin-K သေ သမ်ႉပဵၼ် Vitamin တီႈဢၼ်ၸွႆႈႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်း ဢဝ် Calcium ၵႂႃႇၸႂ်ႉတီႈၼႂ်းၵၢၼ်သၢင်ႈလွင်ႈလုမ်းလႃးလုပ်ႇႁႂ်ႈလီၶိုၼ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

  1. လူတ်းယွမ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈၸၢင်

ၼႂ်းတပ်းၼၼ်ႉ မၼ်းတေမီးထၢတ်ႈလဵၵ်းသုင် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈထၢတ်ႈလဵၵ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈဝႃႈပဵၼ်သၢၼ်ဢႃႇႁႃႇရ ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇ တီႈတေၸၢင်ႈလူတ်းယွမ်း ၶၵ်ႉၵၢၼ် လွင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈၸၢင်မၢင်ၸိူဝ်းလႆႈ၊ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေၼႆႉယဝ်ႉ ယင်းမီး ပႃး Vitamin-B12 ဢၼ်ပဵၼ် Vitamin ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ထၢတ်ႈလဵၵ်း တွၼ်ႈတႃႇၸွႆႈသၢင်ႈပၼ်ႁႂ်ႈသႄးလ်မဵတ်ႉလိူတ်ႈၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းၵႅၼ်ႇၶႅင် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၶေႃႈထုၵ်ႇလီၾၢင်ႉ လွင်ႈၵိၼ်တပ်း

ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ ၽွၼ်းလီဢၼ်လႆႈလၢတ်ႈမႃးပႃႈၼိူဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ လွင်ႈၵိၼ်တပ်း ၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈမီး ၶေႃႈထုၵ်ႇလီၾၢင်ႉမၢင်ၸိူဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ−

  • မီး Cholesterol သုင် – တွၼ်ႈတႃႇၽူႈၸိူဝ်းဢၼ်မီးပၢႆးယူႇလီ ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ လႄႈ ဢမ်ႇမီးတၢင်းပဵၼ်ၵိုၵ်းတူဝ်ၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉၽွၼ်း တုမ်ႉယွၼ်ႈသင် ၵူၺ်းၵႃႈ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် မေႃယႃၶဝ်ၼႄႉၼမ်း ႁႂ်ႈလူတ်းယွမ်း Cholesterol ယူႇၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈလႆႈႁပ်ႉၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈ လူၺ်ႈလွင်ႈၵိၼ်တပ်းၼၼ်ႉ ၼႆယူႇ။
  • Vitamin-A ပဵၼ်ၵွင်ႉ – လွင်ႈဢၼ်လႆႈႁပ်ႉ Vitamin ၼမ်ႁႅင်းပူၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ မၼ်းတေၸၢင်ႈသူင်ႇၽွၼ်းႁၢႆႉၸႃႉတေႃႇမႄႈပႃးတွင်ႉၶဝ်လႆႈၼႆယူႇ။ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈၵိၼ် Vitamin-A ၼမ်ႁႅင်းပူၼ်ႉတီႈ ပဵၼ်ၶၢဝ်းႁိုင် မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉပႃးတွင်ႉယူႇၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈသူင်ႇၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ်ၵိူတ်ႇမႃး မီးလွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈ တင်ႈတႄႇၵိူတ်ႇ (Birth Defects) ၼၼ်ႉလႆႈၼႆယူႇ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေၼႆႉယဝ်ႉ ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ Vitamin-A သုင်ၼၼ်ႉ မၼ်းတေၸၢင်ႈသူင်ႇၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈ ၼႂ်းလွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၶွင် ယႃမၢင်ၸိူဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ− ယႃ Orlistat ယႃမဵဝ်းဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ယူတ်းယႃတၢင်းပဵၼ်ႁဝ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
  • မီးသၢၼ် Purines သုင် – သၢၼ် Purines ၼႆႉ တေသူင်ႇၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်းဢိတ်ႇဢွၵ်ႇ ဢႅတ်ႉသိတ်ႉယူႇရိၵ်ႉ(Uric acid) ၽိူမ်ႉၼမ်ၶိုၼ်ႈ မႃးသေ ယွၼ်ႉလွင်ႈဢၼ်ဢႅတ်ႉသိတ်ႉယူႇရိၵ်ႉ(Uric acid) ၽိူမ်ႉၶိုၼ်ႈလႄႈ တေၸၢင်ႈသူင်ႇၽွၼ်းႁၢႆႉတေႃႇၽူႈၸိူဝ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၵၢဝ်ႉ (Gout) ဢိၵ်ႇတင်း ၵိူတ်ႇပဵၼ်ၽၢင်ႁၢင်ႈၸဵပ်းၸွမ်းၶေႃႈတေႃႇလႆႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူဝ်ႉၼၼ် တွၼ်ႈတႃႇလွင်ႈလွတ်ႈၽေးတူဝ်ၶိင်းၼၼ်ႉ ၽူႈၸိူဝ်းဢၼ်မီး ပၼ်ႁႃပၢႆးယူႇလီ ၼင်ႇလၢတ်ႈမႃးၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ထုၵ်ႇလီငိူင်ႉဝႄႈလွင်ႈၵိၼ်တပ်းၼႆ တေလီယူႇ။ တွၼ်ႈတႃႇၽူႈၸိူဝ်းဢၼ်ၵျိူၵ်ႈၵိၼ်ထပ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီလူတ်း ယွမ်းလႄႈ ၵိၼ်ႁႂ်ႈမၼ်းၵိုင်ႇတၢၼ်ႇၵူၺ်း ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ သင်ပဵၼ်လႆႈၼႆ ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်းမေႃယႃၶဝ် တွၼ်ႈတႃႇၵူတ်ႇၸႅတ်ႈတူၺ်းဝႃႈ တူဝ်ၶိင်းႁဝ်းၶၢတ်ႇသၢၼ်ဢႃႇႁႃႇရၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ  ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေၼႆႉယဝ်ႉ ထုၵ်ႇလီဝူၼ်ႉထိုင်လွင်ႈမူတ်းသႂ်ၶွင်တပ်းသေ ထုၵ်ႇလီတူမ်ႈ ႁုင်ႁႂ်ႈသုၵ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈၵိၼ် သေဢမ်ႇၵႃး ထုၵ်ႇလီလိူၵ်ႈၵိၼ်ဢႃႇႁႃႇရ တၢင်းၵိၼ်တၢင်ႇၸိူဝ်း တွၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်း လႆႈႁပ်ႉၽွၼ်းလီၶွင်တပ်းတဵမ်ထူၼ်ႈ လႄႈ လွတ်ႈၽေး ႁူမ်ႈပႃး ၸွႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်းလႆႈႁပ်ႉသၢၼ်ဢႃႇႁႃႇရတင်းၼမ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ − ၸၢႆးဢႅၼ်

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း

ဢၢင်ႈဢိင် − https://www.pobpad.com

Facebook

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း