ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉၶၢဝ်းၾူၼ်ယဝ်ႉလႄႈ ပဵၼ်ၶၢဝ်းဢၼ်ယမ်းမိုၵ်း ယဝ်ႉၵေႃႈၵတ်းယဵၼ်လီ။ မၢင်ၸိူဝ်းဢၼ်ပၢႆးယူႇလီဢမ်ႇၵႅၼ်ႇၶႅင်ၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ၸဵပ်း ၶႆႈ ၼၢဝ် မိူၼ်ၼင်ႇတၢင်းပဵၼ်တႃလႅင်ၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်ၵႆႉပဵၼ်ၼႂ်းၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉၶၢဝ်းၾူၼ် ၵူၺ်းၵႃႈ တေၸၢင်ႈမီးၶေႃႈထၢမ်မႃးယူႇဝႃႈ ယွၼ်ႉသင်လႄႈ တေလႆႈပဵၼ်ၼႂ်းၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉၶၢဝ်းၾူၼ်ၵူၺ်း တၢင်ႇၶၢဝ်းလူးပဵၼ်ဢမ်ႇလႆႈႁႃႉ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။
လွင်ႈတႄႉမၼ်းယဝ်ႉ တၢင်းပဵၼ်တႃလႅင်ၼႆႉ ပဵၼ်မႃးလႆႈၵူႈၶၢဝ်း ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းၾူၼ်ၼႆႉသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉ တေမီးၼမ်ႉၶၢင်ႉ ၼမ်ႉဝူၺ်ႇႁင်ႈ ဝႆႉယူႇ သင်ဝႃႈၵႂႃႇၵႂႃႇမႃးမႃးၼႆ တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၽူင်ႉၶဝ်ႈတႃလႆႈလိူဝ်သေတၢင်ႇၶၢဝ်းလႄႈ ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ပႅတ်ႉထီးရီးယႃး ဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ Adenovirus ၼႆႉ တေၸဵဝ်းယႂ်ႇလႆႈလီၼႂ်းၶၢဝ်းၾူၼ်၊ တူဝ်မၼ်းၼၼ်ႉ တေယူႇဝႆႉၸွမ်း ၼမ်ႉဢၼ်ဝူၺ်ႇႁင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၽုၼ်ႇဢၼ်ပိဝ်ၶဝ်ႈတႃသေ တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်မႃး တၢင်းပဵၼ်တႃလႅင် Pink Eye ဢမ်ႇၼၼ် Conjunctivitis လႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
တႃလႅင်ၼႆႉပဵၼ်သင်
တႃလႅင် Pink Eye ဢမ်ႇၼၼ် Conjunctivitis တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၽိတ်းပိူင်ႈတီႈတႃ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇတႃပဵၼ်သီလႅင် ယွၼ်ႉဝႃႈ သဵၼ်ႈလိူတ်ႈဢၼ်လဵၵ်ႉလဵၵ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယႂ်ႇၶိုၼ်ႈ။ ပေႃးဝႃႈပဵၼ်တႃလႅင်ယူဝ်းယူဝ်းၼႆ တေႁၢႆၵႂႃႇၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 1−2 ဝၼ်း ၵူၺ်းသင်ဝႃႈဢမ်ႇတူၺ်းထိုင်တူဝ်ၵဝ်ႇသေ ဢမ်ႇယူတ်းယႃၸွမ်းတၢင်းပဵၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၼၼ်ႉပေႃးၼႆၸိုင် တၢင်းပဵၼ်တႃလႅင်ၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈမီးလွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈၼမ် လွင်ယူတ်းယႃမၼ်းၵေႃႈတေယၢပ်ႇၵႂႃႇၸွမ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ။
တၢင်းပဵၼ်တႃလႅင်တေမီးယူႇလၢႆမဵဝ်း
- ပဵၼ်ယူဝ်းယူဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တႃသႅပ်ႇ၊ ၼမ်ႉတႃလႆ၊ မီးၶီႈတႃၼမ်သေၵဝ်ႇ၊ မိူၼ်ဝႃႈတႃသႅပ်ႇတႃလႅင်။
- တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ပဵၼ်မႃးၸွမ်း ၸိူဝ်ႉမႅင်းဝၢႆးရၢတ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တူၺ်းသၢႆႁိူဝ်ႈလႅင်းဢမ်ႇလႆႈ၊ ၼင်တႃၵႂ်ႈ၊ တုမ်ႇၼမ်ႉလိူင်တီႈလင်ႁူၵႂ်ႈ ပေႃးၼဵၵ်းတူၺ်းတေၸဵပ်း လႄႈတေမီးတၢင်းပဵၼ်တၢင်ႇမဵဝ်းပဵၼ်ၸွမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ဢႆ၊ ၶေႃးၸဵပ်း၊ ပဵၼ်ဝတ်း ၸႃႉၵႂႃႇ။
- တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ပဵၼ်မႃး ယွၼ်ႉဝႃႈတိတ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းပႅတ်ႉထီးရီးယႃး မိူၼ်ၼင်ႇ ၼမ်ႉတႃလႆ ဢမ်ႇၼၼ် မီးၶီႈတႃသီၶဵဝ်ၶဵဝ် လႄႈ သီလိူင် ၼမ်၊ မၢင်ပွၵ်ႈမိုၼ်းတႃလႆႈသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈတူၺ်းဢမ်ႇႁၼ်ၸႅင်ႈလီ ၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ် တေငၢႆးၵၼ်တင်း လွင်ႈတိတ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းဝၢႆးရၢတ်ႉ ၼၼ်ႉၵူၺ်း ။
- တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ပဵၼ်မႃးယွၼ်ႉ ၸဵပ်းသႅပ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် ဢမ်ႇမႅၼ်ႈသေမဵဝ်းမဵဝ်း။ သမ်ႉဝႃႈၾၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်တေဢမ်ႇႁၢႆႉႁႅင်း ၵူၺ်းၵႃႈ တႃတေသႅပ်ႇ တေၶူမ်းၸွမ်းၼင်တႃလႄႈႁူဝ်တႃ ယဝ်ႉၵေႃႈၼမ်ႉတႃတေၵႆႉလႆ။
လိူဝ်သေလွင်ႈတၢင်းဢၼ်ဝႃႈ ၼမ်ႉဝူၺ်ႇႁင်ႈၶဝ်ႈတႃ၊ ၽုၼ်ႇဢၼ်မီးၸိူဝ်ႉမႅင်းၶဝ်ႈတႃ ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ယင်းမီးထႅင်ႈလွင်ႈတၢင်းမၼ်း လၢႆလၢႆလွင်ႈယူႇ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈတႃလႅင်လႆႈ ယွၼ်ႉၼၼ် ထုၵ်ႇလီငိူင်ႉဝႄႈ ၼင်ႇပႃႈတႂ်ႈၼႆႉ-
- ငိူင်ႉဝႄႈလွင်ႈတိူဝ်ႉၼမ်ႉဢၼ်ဝူၺ်ႇႁင်ႈ၊ ဢမ်ႇၵႂႃႇလဵၼ်ႈၼမ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၼမ်ႉထူမ်ႈယဝ်ႉသေၶၢင်ႉၶင်ဝႆႉ ဢမ်ႇၼၼ် ၵႂႃႇလုၺ်းၼမ်ႉၸွမ်းၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်တႃလႅင်။
- မိူဝ်ႈၽွင်းၺႃးၼမ်ႉဢမ်ႇမူတ်းသႂ်ၶဝ်ႈတႃၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီၼႅတ်ႈသုၵ်ႈလၢင်ႉ ဢွၵ်ႇၵမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပွႆႇဝႆႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၸိူဝ်ႉမႅင်းၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းႁၢႆႉတႃသေ တေၸၢင်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်လႆႈ။
- ဢမ်ႇယူႇၸမ်ၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ဝႆႉတၢင်းပဵၼ်တႃလႅင် ယွၼ်ႉတေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတိတ်းၸပ်းၵၼ်လႆႈငၢႆႈ လႄႈဢမ်ႇၸႂ်ႉၶူဝ်းၶွင်ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းၵူၼ်းပဵၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၽႃႈၸဵတ်ႉတူဝ် ၽႃႈၸဵတ်ႉၼႃႈ ၸႃႉၵႂႃႇ။
- ႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ် လွႆးၽႃႈႁူမ်ႇၶူဝ်းၼွၼ်း လႄႈ သုၵ်ႈလၢင်ႉသီမိုဝ်း ႁႂ်ႈမူတ်းသႂ်ယူႇတႃႇသေႇသေ ငိူင်ႉဝႄႈလွင်ႈဢဝ်မိုဝ်းၵမ်းၵမ်းၵႂႃႇတိူဝ်ႉ တီႈတႃ။
- ဢမ်ႇယူႇတီႈဢုပ်ႉဢပ်ႉ တုမ်ႉယွၼ်ႈတေႃႇလွင်ႈထူၺ်ႈၸႂ်၊ ဢႆ၊ မီးၵူၼ်းၶီႈၸၢမ် မိူၼ်ၼင်ႇတီႈၵူၼ်းၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ။
သင်ဝႃႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်တႃလႅင်ယဝ်ႉ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်
- ထုၵ်ႇလီလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသၢႆတႃ လႄႈ ထုၵ်ႇလီယွၼ်းၶႂၢင်ႉလိုဝ်ႈၵၢၼ် ဢၼ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁဵတ်းယူႇၼၼ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇလူတ်းယွမ်းလွင်ႈ ၽႄႈတၢင်းပဵၼ်ၵႂႃႇတီႈၵူၼ်းတၢင်ႇၵေႃႉ။
- သင်ဝႃႈၼမ်ႉတႃဢွၵ်ႇၼႆ ထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉၽႃႈၸဵတ်ႉၼမ်ႉတႃ လႄႈဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉၽႃႈၸဵတ်ႉၼမ်ႉတႃၽိုၼ်ၵဝ်ႇၽိုၼ်လဵဝ်ၵူႈပွၵ်ႈ။
- ၸႂ်ႉယႃယွတ်ႇတႃဢၼ်မေႃယႃပၼ် ယွတ်ႇပၼ် မိူဝ်ႈၽွင်းယၢမ်းတႃၶူမ်း သင်ဝႃႈတၢင်းပဵၼ်ဢမ်ႇၶႅၼ်းမႃးၼႆ ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇၸူးမေႃယႃ တွၼ်ႈတႃႇယူတ်းယႃၵႂႃႇထႅင်ႈ။
တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်တႃလႅင်ယူႇၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇထူပ်းမေႃယႃ တွၼ်ႈတႃႇယူတ်းယႃ ဢမ်ႇႁႂ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၽႄႈၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈ။ မိူဝ်ႈႁူႉၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ ထုၵ်ႇလီတူၺ်းထိုင်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁႂ်ႈပၢႆးယူႇလီၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ၊ သင်ဝႃႈပၢႆးယူႇလီၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၸိုင် တၢင်းပဵၼ်တၢင်ႇမဵဝ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇၶဝ်ႈမႃးၸူးတူဝ်ႁဝ်းလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ လႄႈ မိူၼ်ၼင်ႇ လွင်ႈၵိၼ်ဢႃႇႁႃႇရဢၼ်မီးၽွၼ်းလီ ၵိၼ်ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ်ႁႂ်ႈလႆႈ ၼိုင်ႈဝၼ်း 400 ၵရမ်ႇ၊ ဢွၵ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းပၼ်တႃႇသေႇ၊ ၵိၼ်ၼမ်ႉဢၼ်မူတ်းသႂ်၊ ဢမ်ႇလုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈ ဢမ်ႇၵိၼ် Alcohol ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ် တူၺ်းထိုင်ပၢႆးယူႇလီတူဝ်ၶိင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ − ယိင်းၼွင်ႉ
တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း
ဢၢင်ႈဢိင် − Sanook