ထႆး တီႉၺွပ်းလႆႈယႃႈမ 5 လၢၼ်ႉမဵတ်ႉ ၵူၼ်းတေႃႉသူင်ႇၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်းၵမ် လူႉတၢႆထင်တီႈ 1 ၵေႃႉ

ၽွင်းယၢမ်းမိူင်းထႆး ပိၵ်ႉဢိုတ်းလႅၼ်လိၼ် တႃႇၵုမ်းထိင်းလွင်ႈၽႄႈလၢမ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း COVID-19 ယူႇၼႆႉ ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆၵုၼ်ႇၽိတ်းမၢႆမီႈၶဝ်ႈသမ်ႉ ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းၼႆႉသေ လၵ်ႉတေႃႉတၢင်ႇယႃႈမတင်းၼမ် ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းမိူင်းထႆး။

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းထီႉ 16 September 2021 (လိူၼ်သိပ်းမႂ်ႇ 11 ၶမ်ႈ ပီႊတႆး 2115 ၼီႈ) မိူဝ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 03:00 မူင်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈသိုၵ်း လႄႈ ပလိၵ်ႈထႆး လႆႈမီးလွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်တင်း ၵူၼ်းတေႃႉတၢင်ႇယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၼ်ၶီႇမႃးၼႂ်းလူတ်ႉ 3 ၵေႃႉ တီႈၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းမၢႆ 1314 ၼႂ်းဢိူင်ႇမလိၵႃ ၸႄႈဝဵင်းမႄႈဢၢႆး ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တီႉၺွပ်းလႆႈၵူၼ်းတေႃႉတၢင်ႇယႃႈမဝ်းၵမ်လႆႈ 3 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။

ဢိင်ၼိူဝ် ၵူၼ်းတေႃႉတၢင်ႇယႃႈမဝ်းၵမ် မီးၶိူင်ႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ပိုတ်းယိုဝ်းၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶိုၼ်းသေ ၼႂ်းၵူၼ်းတေႃႉတၢင်ႇ ယႃႈမဝ်းၵမ်း 3 ၵေႃႉၼၼ်ႉ တႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈထုၵ်ႇၺႃးယိုဝ်း လူႉတၢႆထင်တီႈ တႃႇထႅင်ႈ 2 ၵေႃႉတႄႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် တီႉၺွပ်းဢဝ်တၢင်းၽိတ်းဝႆႉလႄႈ ၼႂ်းလူတ်ႉၵႃႉၼၼ်ႉ ထူပ်းႁၼ်ထူင်ၸၢၼ်ႈ 27 ထူင် မိူဝ်ႈပိုတ်ႇတူၺ်းတင်းၼႂ်း လႆႈႁူႉဝႃႈပဵၼ်ယႃႈမ တင်းၼမ်ဢမ်ႇယွမ်း 5 လၢၼ်ႉမဵတ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ၸွမ်းၼင်ႇ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Bangkok Post ယၢမ်ႈဢွၵ်ႇၼႄဝႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 15  June 2021 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး မီးလွင်ႈတိူဝ်းဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ ၶတ်းၸႂ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉတိုၵ်းတေႃး ယႃႈမဝ်းၵမ် ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်−ထႆး ၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈ သၢမ်ၸဵင်ႇၶမ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ မိူင်းထႆး၊ မိူင်းဢေႃးသတြေးလီးယႃး လႄႈ မိူင်းၵူဝ်းရီးယႃးၸၢၼ်း တိုၵ်ႉသိုပ်ႇတီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် ယႃႈမႃႉလႄႈ ယႃႈၽိၼ်ႇၽိူၵ်ႇတင်းၼမ် ဢၼ်ၸႂ်ႉပိုၼ်ႉတီႈမိူင်းထႆး ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းၽၢၼ်ႇသေ သိုပ်ႇသူင်ႇၶၢႆၼွၵ်ႈမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ  10 June 2021 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းၽၢႆႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ယႃႈမဝ်းၵမ်လႄႈရႃႇၸဝတ်ႈ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ (UNODC)  လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ၼႂ်းၸူဝ်ႈၽွင်းယၢမ်းလုမ်ႈၾႃႉ လႆႈထူပ်းၽေးၸိူဝ်ႉမႅင်း Coronavirus 2019 ဢမ်ႇၼၼ် COVID-19 ၽႄႈလၢမ်းႁၢႆႉႁႅင်း ယူႇၼႆႉ ဢၼ်ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၽႄႈလၢမ်း တိူဝ်းၶိုၼ်ႈသုင်ႁႅင်း ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ယႃႈဢၢႆႉသ် ဢမ်ႇၼၼ် Methamphetamine ၼႆယဝ်ႉ။

ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈမုၼ်း လၢႆးငၢၼ်းၼႄဝႆႉ မိူဝ်ႈၼႂ်းပီႊ 2020 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၸုမ်းၽၢႆႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ယႃႈမဝ်းၵမ်လႄႈရႃႇၸဝတ်ႈ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ (UNODC) တီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် (ယႃႈမ) ၼမ်ႉၼၵ်းမွၵ်ႈ 170 တၢၼ်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်တီႉၺွပ်းလႆႈၼမ်သုတ်း ပဵၼ်ၼႂ်းဢေးသျုး ပွတ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇလႄႈ ဢေးသျုးၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ တိူဝ်းၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး ႁူဝ်ပၢၵ်ႇသိပ်းၵဝ်ႈ (19%)  တေတူၵ်းမႅၼ်ႈၵႃႈၶၼ်ငိုၼ်းမွၵ်ႈ 30,000-61,000 လၢၼ်ႉတေႃႇလႃႇ ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ၊ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ်တေလတ်းၽၢၼ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းလၢဝ်း၊ မိူင်းထႆး၊ မိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်း လႄႈ ၵုၼ်ႁွင်ႇၵွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း