ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်း ပၼ်ၽွၼ်းလီတေႉယူႇႁိုဝ်?

ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်း (Coca Cola, Pepsi, Sprite ၸႃႉၵႂႃႇ) ပဵၼ်ၼမ်ႉဢၼ်ၶၢတ်ႇဢမ်ႇလႆႈ ၼႂ်းလွၵ်းၵၢတ်ႇ ၵႃႉၶၢႆဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢမ်ႇဝႃႈၸွမ်းလၢၼ်ႉၸွမ်းသႅင်ႇ ဢၼ်ၶၢႆတၢင်းၵိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၼ်းမီးၼမ်ႉဢတ်း လူမ်းၵူႈတီႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈႁွၼ်ႉမႆႈမႃး၊ မိူဝ်ႈႁိူဝ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈလႆႈၵိၼ်ၼမ်ႉၸဵမ်းၼမ်ႉဝၢၼ် ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸႂ်ပေႃးလီမႃးၵမ်းလဵဝ်ယူႇ။ ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၼမ်ႉဢၼ် ၵူၼ်းႁဝ်းသူင်ၵိၼ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၸပ်းယိၼ်ႉမၼ်းမႃးသေ ၼႂ်းၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ  တေမီးထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼမ်လႄႈ ဢမ်ႇပၼ်ၽွၼ်းလီသင်ၼႂ်းထၢတ်ႈဢႁႃႇရယဝ်ႉဢမ်ႇၵႃး ယင်းမီးပႃး ထၢတ်ႈၶႆမၼ်းၼမ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးပၼ်ႁႃ တင်းပၢႆးယူႇလီတူဝ်ၶိင်းထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် မိူဝ်ႈၵိၼ်ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၼမ်မႃးတိၵ်းတိၵ်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈထိုင် ပၢႆးယူႇလီ ႁဝ်းမႃးယဝ်ႉ။

  1. ၶဵဝ်ႈမႅင်း။

ၸွမ်းလူၺ်ႈၼႂ်းၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၼၼ်ႉ မီး Carbonic acid သေ တေၸၢင်ႈၶူပ်းၶဵဝ်ႈႁဝ်းလႄႈ ထၢတ်ႈဢၼ်ႁေႃႇႁႄႉၶဵဝ်ႈႁဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေထုၵ်ႇယႃႉလူႉၵႂႃႇ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၼႂ်းၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၼႆႉ မီးၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼမ်ယဝ်ႉ တေၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်း တီႈၶဵဝ်ႈႁဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈလီမႃးယူႇယဝ်ႉ။

  1. ၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်ၼမ်ပူၼ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ပီး။

ၸွမ်းလူၺ်ႈၼႂ်းၼမ်ႉဢတ်းလူမ်း မီးၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼမ်လႄႈ သင်ဝႃႈၵိၼ်ၼမ်ယူႇတႃႇသေႇၸိုင် တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်ၼမ်မႃးလႄႈ ပီးမႃးယူႇယဝ်ႉ။

  1. ႁူင်းၶဝ်ႈဢမ်ႇလီ။

ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်း မီး Carbonic acid ၼမ်သေ ပေႃးဝႃႈၵိၼ်ၶၢဝ်းႁိုင်မႃး တေႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ် တွင်ႉပိၵ်ႉယဝ်ႉ ႁူင်းၶဝ်ႈ (ႁူင်းၶိုတ်ႈယိူဝ်ႇယွႆႈ) ၵေႃႈ ဢမ်ႇယွႆႈလႆႈလီလႄႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်တွင်ႉၸဵပ်းမႃးယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ပဵၼ်ႁူင်းၶဝ်ႈၸဵပ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီငိူင်ႉဝႄႈ။

  1. Calcium ၼႂ်းတူဝ်ယွမ်းလူင်း။

ၼႂ်းၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၼၼ်ႉ တေမီးထၢတ်ႈၵႃၾေးဢိၼ်း (Caffeine) မၼ်းတေႁဵတ်းၵၢၼ် ဢဝ်ထၢတ်ႈ Calcium ဢွၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်းႁူင်းယဵဝ်ႈႁဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ မိူဝ်ႈၵိၼ်ၼမ်မႃး ထၢတ်ႈ Calcium ၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းတေယွမ်းလူင်းယူႇယဝ်ႉ။

  1. ၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်း။

ထၢတ်ႈၵႃၾေးဢိၼ်း (Caffeine) ဢၼ်မီးယူႇတီႈၼႂ်းၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၼၼ်ႉ တေၵႂႃႇတုမ်ႉ တိူဝ်ႉလွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ႁူဝ်ၸႂ် ၶူင်ႉသၢင်ႈဢွၵ်းဢေႃသေ ပေႃးၵိၼ်ၼမ်မႃးၸိုင် ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်းမႃးယဝ်ႉ။

  1. တုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈယိုတ်ႈယႂ်ႇတူဝ်ၶိင်း။

သင်ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸိုင် ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇ လွင်ႈယိုတ်ႈယႂ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႆႈ ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၼႂ်းၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၼၼ်ႉ မီး ၾွတ်ႉသ်ၾဵတ်ႇ (Phosphate) သုင်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ Calcium ၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းႁဝ်းဢေႇမႃးလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈယိုတ်ႈယႂ်ႇတူဝ်ၶိင်းမႃးယဝ်ႉ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်လုပ်ႇၶွပ်ႈ၊ လုပ်ႇဢမ်ႇလီပႃး ယူႇယဝ်ႉ။

  1. ၶၢတ်ႇထၢတ်ႈဢႁႃႇရ။

မိူဝ်ႈၵိၼ်ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၼမ်ပူၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဵဝ်းဢိမ်ႇလႄႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိၼ် တၢင်းၵိၼ်တၢင်ႇမဵဝ်းမႃး သင်ဝႃႈ ႁိုင်မႃးၼႆ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၢတ်ႇထၢတ်ႈဢႁႃႇရယူႇယဝ်ႉ။

  1. တုမ်ႉတိူဝ်ႉၽိဝ်ၼင်။

ၵူၼ်းဢၼ်ၵိၼ်ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၵူႈဝၼ်း တေမီးသီၼိူဝ်ႉမိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းလုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၼႂ်းၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၼၼ်ႉ တေၵႂႃႇလၢင်ႉပႅတ်ႈၼမ်ႉ ဢၼ်ယူႇၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းႁဝ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင်ႁႅင်ႈလႄႈ မီးသိဝ်မႃး ယူႇယဝ်ႉ။

  1. ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးတၢင်းပဵၼ်။

သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ႁိုင်ႁိုင်ၼၢၼ်းၼၢၼ်းၸင်ႇၵိၼ်ၸိုင် မၼ်းတေဢမ်ႇမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉသင် ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဝႃႈၵိၼ်ယူႇတႃႇသေႇလႄႈ ၵိၼ်ၼမ်ပူၼ်ႉတီႈၼႆ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ် တၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ႈဝၢၼ်၊ တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်၊ တၢင်းပဵၼ်သဵၼ်ႈလိူတ်ႈဢွၵ်းဢေႃ၊ လိူတ်ႈသုင် သေဢမ်ႇၵႃး ၸၢင်ႈပဵၼ်ၵႅၼ်ႇသႃႇလႆႈပႃး ၸွမ်းလူၺ်ႈၼႂ်းၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၼၼ်ႉ မီးထၢတ်ႈ (ပႅၼ်ႇသိၼ်ႇ) Benzene ဢၼ်ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ၵႅၼ်ႇသႃႇလႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ တႂ် ဢမ်ႇလီမႃးထႅင်ႈယူႇယဝ်ႉ။

ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်း သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈၵိၼ်ႁႂ်ႈမၼ်းၵိုင်ႇတၢၼ်ႇၵူၺ်းၸိုင် ပဵၼ်ၼမ်ႉဢၼ်လူတ်းယွမ်း လွင်ႈတွင်ႉမႆႈၼမ်ႉလႆႈလီ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဝႃႈၵိၼ်လူၼ်ႉၵိၼ်လိူဝ်မႃးၸိုင် လၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ တိုၼ်းမီးၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈၸွမ်းမႃးဢမ်ႇႁၢင်ႉယဝ်ႉ။ ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်း ဢမ်ႇပၼ် ၽွၼ်းလီတေႃႇတူဝ်ၶိင်းႁဝ်းသေတႃႉ မၼ်းၵေႃႈမီးၽွၼ်းလီယူႇ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈႁဝ်းမေႃၸႂ်ႉတိုဝ်းမၼ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ-

  • ဢဝ်ႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ် မၢၼ်ႇ၊ မၢၼ်ႇၸမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမူတ်းသႂ်မႃးယဝ်ႉ ယွၼ်ႉမၼ်း မီးထၢတ်ႈမိူၼ်ၵၼ်တင်းၼမ်ႉယႃႈၸဵတ်ႉမၢၼ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
  • ဢဝ်သႂ်ႇလေႃးၵၼ်တင်းၽွင်သၵ်ႉသေ မႃးလွႆးၶူဝ်းၸိုင် တေႁဵတ်းႁႂ်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်းမႂ်ႇမႃး ယူႇယဝ်ႉ။
  • မေႃႈဢၼ် ၸပ်း လႄႈ ၶႅမ်ႈ လၢင်ႉယၢပ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ သင်ဢဝ်ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းမႃးလၢင်ႉၸိုင် ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈမေႃႈမႂ်ႇမႃးယဝ်ႉ။
  • မိူဝ်ႈမီးႁွႆးလိူတ်ႈၼုၵ်းဢိူၵ်ႇၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း ၸွမ်းႁိူၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သင်လၢင်ႉဢမ်ႇမူတ်း ၸိုင် ဢဝ်ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းမႃးလၢင်ႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈမူတ်းသႂ်မႃးယူႇယဝ်ႉ။
  • သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ပီႇၵႄႇတိတ်းၶူၼ်ႁူဝ်ၼႆ ဢဝ်ၸႄႈဝႆႉၼႂ်းၼမ်ႉဢတ်းလူမ်း မွၵ်ႈ 2 မိၼိတ်ႉၼႆႉ တေၵွၵ်းဢွၵ်ႇမႃးလႆႈငၢႆႈယူႇယဝ်ႉ။
  • ႁူဝ်သူမ်ႈ/ႁူဝ်ထၢင်ၽၢႆႈ ဢၼ်ၵိူဝ်ႇၸပ်း လၢင်ႉယၢပ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၼၼ်ႉ ဢဝ်ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်း မႃးသႂ်ႇဝႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈလၢင်ႉငၢႆႈမႃး။
  • သင်မီးမဵတ်ႉငိုၼ်းဢၼ်ၶႆးၵူဝ်ႈဢိူၵ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ဢဝ်မႃးၸႄႈၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းသေ ၸင်ႇၸဵတ်ႉ ၼႆ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈမိူၼ်ငိုၼ်းမႂ်ႇမႃးၶိုၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
  • လၢင်ႉဢၼ်ဢိူၵ်ႇၵူဝ်ႈၼမ်ႉမၼ်း လႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉမႄးလူတ်ႉၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈမၼ်းၶႆးႁႅင်းၼႆၸိုင် ဢဝ်ၸႄႈဝႆႉၼႂ်းၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းသေ မၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈမႂ်ႇမႃးယဝ်ႉ။
  • ၼမ်ႉဢၢတ်းလူမ်း ဢဝ်မႃးႁဵတ်းၽုၼ်ႇလႆႈ သင်ဝႃႈဢဝ်သႂ်ႇလေႃးၼႂ်းၽုၼ်ႇဢၼ်ႁဝ်းႁဵတ်း ၼၼ်ႉ တေၸွႆႈႁႂ်ႈၽုၼ်ႇၶႅမ်ႉမႃးလႄႈ ယႃႉလူႉမႅင်းဢၼ်မႃးယႃႉၵဝ်းၽၵ်းႁဝ်းၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။
  • သႂ်ႇလေႃးၼႂ်းၼိူဝ်ႉသေ ဢဝ်မႃးၶူဝ်ႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၼိူဝ်ႉၶူဝ်ႈၼၼ်ႉ မီးၼမ်ႉဝၢၼ်မႃးလိူဝ်သေ ၵဝ်ႇယဝ်ႉ။

လၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ ၼမ်ႉဢတ်းလူမ်းၼႆႉ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းမေႃၸႂ်ႉတိုဝ်းမၼ်းၸိုင် မီးၽွၼ်းလီတင်းၼမ်ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ဝႃႈ ႁဝ်းဢမ်ႇမေႃၸႂ်ႉမေႃၵိၼ်မၼ်းၵေႃႈ တေပၼ်ၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈမၼ်းမႃး မိူၼ်ၵၼ်ယူႇယဝ်ႉ။

ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ – ထိူၼ်ႇလိုၵ်ႉ

ဢၢင်ႈဢိင်မႃးတီႈ

https://today.line.me/th/v2/article/zYKB15

https://www.chiangmainews.

https://nejavu.com

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း

 

Facebook

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း