ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် ၸိူဝ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိၼ်ဢၼ်လိပ်း

ဢႃႇႁႃႇရ ဢၼ်မီးတီႈၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် တေပၼ်ၽွၼ်းလီတေႃႇတူဝ်ၶိင်းႁဝ်း လႄႈ သမ်ႉပဵၼ်မဵဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇၶၢတ်ႇလႆႈ ယွၼ်ႉဝႃႈၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းပၼ်ထၢတ်ႈဢႃႇႁႃႇရတင်းၼမ်တၢင်းလၢႆ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် တေမီးၽွၼ်းလီၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ၽၵ်းမၢင်ၸိူဝ်ႉမၢင်မဵဝ်း ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိၼ်ဢၼ်လိပ်းမၼ်း ယွၼ်ႉမၼ်းၸၢင်ႈသူင်ႇၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈ တေႃႇတူဝ်ၶိင်းလႄႈ ၽူႈၸိူဝ်းမီးတၢင်းပဵၼ်ၵိုၵ်းတူဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽၵ်းဢၼ် ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိၼ်လိပ်း မိူၼ်ၼင်ႇတီႈတႂ်ႈၼႆႉ။

1. ႁဵပ်း

ႁဵပ်းဢၼ်လိပ်း မီးၼိူဝ်ႉပဵၼ်သီၶၢဝ်ၼၼ်ႉ ၵူတ်ႇၸႅတ်ႈထူပ်းႁၼ် Agaritine ဢၼ်ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၵႅၼ်ႇသႃႇလႆႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ဢဝ်ႁဵပ်းၵႂႃႇႁုင်တူမ်ႈႁႂ်ႈသုၵ်းပေႃးၼႆ Agaritine ၼႆႉ တေၸိူမ်ႈႁၢႆၵႂႃႇလႄႈ ၸင်ႇလႆႈဝႃႈ ႁဵပ်းၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိၼ်ဢၼ်လိပ်း ယွၼ်ႉလွင်ႈလွတ်ႈၽေး ၵူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

2. မၼ်းၼိဝ်ႉ

လွင်ႈၵိၼ် ႁူဝ် ဢမ်ႇၼၼ် မႂ် မၼ်းၼိဝ်ႉလိပ်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်း လႆႈႁပ်ႉၵွင်ႉ ထိုင်တီႈလူႉသဵင်ႈသၢႆၸႂ်လႆႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵွင်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေၵႂႃႇသၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၶူင်ႉသၢင်ႈႁူဝ်ၸႂ်လႄႈ သဵၼ်ႈဢႃႇယူင်ႇ ၼႂ်းတူဝ်ၶိင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈသႄးလ်ဢွၵ်းဢေႃ လႆႈႁပ်ႉ Oxygen ယွမ်းလူင်း။ မၢင်ၵေႃႉၼႆႉ ဢမ်ႇႁၢႆႉႁႅင်းထိုင်သၢႆၸႂ်သေတႃႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ် တွင်ႉၶူၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁၢၵ်ႈ ႁူဝ်မဝ်း တွင်ႉဢမ်ႇလီ ၸႃႉၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။

3. ၼေႃႇ

ၼႂ်းၼေႃႇၼၼ်ႉ မီး Cyanogenic Glycoside ပဵၼ်မဵဝ်းဢၼ် ၸၢင်ႈပိၼ်ႇပဵၼ် Cyanide တီႈဢၼ်ပဵၼ်ၵွင်ႉတေႃႇတူဝ်ၶိင်း ၵွပ်ႈၼၼ် သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ တူဝ်ၶိင်းလႆႈႁပ်ႉ ထၢတ်ႈဢၼ်ၼႆႉ ၼမ်ႁႅင်းပူၼ်ႉတီႈပေႃးၼႆၸိုင် မၼ်းတေၵႂႃႇၺွပ်း Hemoglobin ၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းလႄႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၢတ်ႇ Oxygen သေ တေမီးၽၢင်ႁၢင်ႈ ယွင်ႇယွင်ႇ တၢႆလိုမ်းလႄႈ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈထိုင်သၢႆၸႂ်လႆႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

4. ထူဝ်ႇငွၵ်ႈ

ထူဝ်ႇငွၵ်ႈၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ ဢိူၵ်ႇၵူဝ်ႈဝႆႉပႅတ်ႉတီးရီးယႃး Salmonella လႄႈ E. coli သေ ယင်းမီးပႃး Sodium Sulfite ၵွပ်ႈမၼ်းပဵၼ်ထၢတ်ႈ Bleach သေ ယွၼ်ႉထၢတ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်း မီးၽၢင်ႁၢင်ႈၶႂ်ႈဢေႃႉၶႂ်ႈႁၢၵ်ႈ၊ ထူၺ်ႈၸႂ်ယၢပ်ႇ လႄႈ ပဵၼ်လိူတ်ႈၸၢင် ၵွပ်ႈၼၼ် ထုၵ်ႇလီလႆႈတူမ်ႈႁုင်သုၵ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈၵိၼ် တႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်လွင်ႈႁႄႉၵင်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁၢႆႉၸိူဝ်ႉမႅင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

5. ထူဝ်ႇယၢဝ်း

ထူဝ်ႇယၢဝ်းၼႆႉ မၼ်းတေဢိူၵ်ႇၵူဝ်ႈဝႆႉ ယႃႈၶႃႈၸိူဝ်ႉမႅင်းသုင်သေ လွင်ႈၵိၼ်ထူဝ်ႇ ယၢဝ်းလိပ်း မိူၼ်ၼင်ႇ သႂ်ႇၼႂ်းတမ်သူမ်ႈ ဢဝ်ၵပ်းသေမဵဝ်းမဵဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်းၵူၼ်းႁဝ်း လႆႈႁပ်ႉယႃႈၶႃႈၸိူဝ်ႉမႅင်းတဵမ်တဵမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ လႆႈသုၵ်ႈလၢင်ႉၶႅမ်ႉလႅပ်ႈယဝ်ႉသေတႃႉၵေႃႈ ယႃႈၶႃႈၸိူဝ်ႉမႅင်းၼၼ်ႉ မၼ်းတိုၵ်ႉမီးတီႈထူဝ်ႇယၢဝ်းယူႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ပေႃးတေၵိၼ် ႁႂ်ႈႁုင်တူမ်ႈသုၵ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇၵိၼ်ၼႆ တေမီးလွင်ႈလွတ်ႈၽေးလိူဝ်သေပိူၼ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

6. ၽၵ်းၵၢတ်ႇမွၵ်ႇ

တွၼ်ႈတႃႇၽူႈၸိူဝ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် Hypothyroid ၼႆႉ တိုၼ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိၼ် ၽၵ်းၵၢတ်ႇမွၵ်ႇဢၼ်လိပ်း။ ယွၼ်ႉၽၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉ မီး Goitrogens ဢၼ်ပဵၼ်သၢၼ် ၵိုတ်းယိုဝ်း လွင်ႈသၢင်ႈႁေႃႇတုမ်ႇ Thyroid ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်းၸၼ် Iodine ၼႂ်းလိူတ်ႈၵႂႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းဢေႇလိူဝ်သေၵဝ်ႇလႄႈ ၸၢင်ႈတေႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ၶေႃးပုမ်း ၸွမ်းမႃးၽၢႆႇလင်လႆႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

7. ၵလၢၼ်ႇသၢႆႇ (ၽၵ်းၵၢတ်ႇမွၵ်ႇၶဵဝ်)

ၵလၢၼ်ႇသၢႆႇ(ၽၵ်းၵၢတ်ႇမွၵ်ႇၶဵဝ်) ပဵၼ်ၽၵ်းမဵဝ်းဢၼ်မီးၵိူဝ်ဝၢၼ် လူၺ်ႈတေလႆႈ ၸႂ်ႉႁႅင်းမႆႈသေ မၼ်းၸင်ႇၸိူမ်ႈလႆႈယဝ်ႉ ၸင်ႇတေဢမ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်တွင်ႉၵပ်ႉ လႄႈ ယင်းမီးပႃး ႁေႃႇမုၼ်းမၢင်မဵဝ်း ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်မႃး တၢင်းပဵၼ် Thyroid သေ ႁေႃႇမူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တေၸိူမ်ႈၵေႃႈ မိူဝ်ႈၺႃးႁႅင်းမႆႈၵူၺ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

8. ၽၵ်းၵၢတ်ႇလုင်း

ၼႂ်းၽၵ်းၵၢတ်ႇလုင်းဢၼ်လိပ်းၼၼ်ႉ မၼ်းတေမီး Oxalate လႄႈ သင်ၸိူဝ်ႉ တူဝ်ၶိင်းႁဝ်းလႆႈႁပ်ႉၼမ်ပူၼ်ႉတီႈၼႆ မၼ်းတေၵႂႃႇၺွပ်း Calcium တီႈ ၵတေႃႉတႂ် သေ ထိုင်တီႈလႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ် Calcium Oxalate လႄႈ မိူဝ်ႈၼႂ်းၵတေႃႉတႂ် မီးသၢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၼမ်ပေႃးၼႆၸိုင် ၸၢင်ႈတေႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ် တၢင်းပဵၼ်လီႉၼႂ်းတႂ် လႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈၼၼ် တေႁၼ်လႆႈဝႃႈ ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ်ဢၼ်လိပ်းၼၼ်ႉ မၼ်းတေမီး ထၢတ်ႈဢၼ်ပၼ်ၽွၼ်းႁၢႆႉတေႃႇတူဝ်ၶိင်းလႄႈ ထၢတ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းတေၸိူမ်ႈႁၢႆၵေႃႈ မိူဝ်းမၼ်းၺႃးႁႅင်းမႆႈၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် တွၼ်ႈတႃႇလွင်ႈလွတ်ႈၽေးတူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီၵိၼ် ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် ဢႃႇႁႃႇရ ဢၼ်ႁုင်တူမ်ႈသုၵ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ − ၸၢႆးဢႅၼ်

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း

ဢၢင်ႈဢိင် − https://www.sanook.com/women/177965/