မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း

ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၵေႃႉပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် လႆႈၶိုၼ်ႈႁပ်ႉပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းယဝ်ႉလႄႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈၵေႃႉၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ပူတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။

မိူဝ်ႈဝႃးဝၼ်းထီႉ 22 July 2024 (လိူၼ်ပႅတ်ႇလွင်ႈ 2 ၶမ်ႈ ပီႊတႆး 2118 ၼီႈ) သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇဝႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇ ၵေႃႉပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼၼ်ႉ ပၢႆးယူႇလီဢမ်ႇၶႅမ်ႉသေ ဢဝ်ၶႂၢင်ႉယူတ်းယႃတူဝ် လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေသိုပ်ႇႁဵတ်းသၢင်ႈလႆႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ၶွင်ႇသီႇၽၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ လႄႈ ၽၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၼၼ်ႉ လႆႈဢၢပ်ႈပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၶိုၼ်ႈပဵၼ် ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵႂႃႇ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ဢူးၼေႇပူင်း ၽူႈတၢင်လၢတ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NUG လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဝႃႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ဢႃႇၼႃႇမၼ်း ပေႃးတေမၼ်ႈၵိုမ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸႂ်ႉၵိၼ်ႁႅင်းလၢႆတပ်ႉသိုၵ်း လႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵုင်ႇသိၵ်ႈၶႃႇတပ်ႉသိုၵ်းပေႃးတေဢမ်ႇတူၵ်းတႅမ်ႇၵႂႃႇလိူဝ်ၼႆႉၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီႁႃလွၵ်းလၢႆးသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈသေလွင်ႈလွင်ႈ လႄႈ ၵိုတ်းယိုတ်းပႅတ်ႈလၢႆးႁဵတ်းသၢင်ႈမၼ်း၊ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၼႆႉ ၶႂ်ႈပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၼႃႇသေ ထိုင်တီႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၼႂ်းမိူင်း လႄႈ ႁုပ်ႈသိမ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း ဝႃႈၼႆ။

ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ယင်းမီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ၽွင်းမိူဝ်ႈဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ ၸွမ်ၸိုင်ႈၵေႃႉၵဝ်ႇ ၵႂႃႇတီႈမိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ ဝင်ယိ ၽွင်းလူင်ၽၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ လၢတ်ႈဝႃႈ ႁႂ်ႈတိုၵ်းသူၼ်းပၼ် မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ႁႂ်ႈၸုၼ်ႉပွႆႇပႅတ်ႈ ဢၢမ်းၼၢတ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း ဝႃႈၼႆ။

ဢူးၵျေႃႇၸေႃႇ ၽူႈတၢင်လၢတ်ႈ NUG ၵေႃႈလၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဝႃႈ လွင်ႈဢၼ် မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၶိုၼ်ႈႁပ်ႉပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လႄႈ ၼွၵ်ႈမိူဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်သင်မၼ်းၼႆ ထတ်းသၢင်ႈႁၼ်ၼင်ႇၼႆ ၼႆယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈပၢၼ် ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း NLD ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေ လႆႈပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ ဢူးဝိၼ်းမျိၼ်ႉ လႆႈၶိုၼ်ႈႁပ်ႉပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ လႄႈ ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ တေပဵၼ် ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇ တင်း ဢူးႁိၼ်ႇၼရီႇပၼ်ႇထီးယူႇ၊ ဝၢႆးမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းသေ ၶိုၼ်းဢဝ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ဢူးဝိၼ်းမျိၼ်ႉ၊ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းသုၵျီႇ လႄႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း NLD ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢဝ်တူၵ်းၶွၵ်ႈၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းပီႊမၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။

ဝၢႆးၼၼ်ႉမႃးၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်းယုၵ်ႉဢဝ် ဢူးမျိၼ်ႉသူၺ်ႇ ၵေႃႉပဵၼ်ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ဢူးဝိၼ်းမျိၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း လႄႈ တွၼ်ႈတႃႇဢူးႁိၼ်ႇၼရီႇပၼ်ႇထီးယူႇၵေႃႈ လႆႈသိုပ်ႇႁပ်ႉပဵၼ်ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ထႅင်ႈဝႃႈၼႆ၊ မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 22 April 2024 ၼၼ်ႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယွၼ်ႉပၢႆးယူႇလီသေ လႆႈပူတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ပႅတ်ႈ ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ဢူးႁိၼ်ႇၼရီႇပၼ်ႇထီးယူႇ ယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။

ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယၢမ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ငဝ်းလၢႆးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပဵၼ်ငဝ်းလၢႆးဢၼ်ၶိုၵ်ႉၶၢၵ်ႉယုင်ႈယၢင်ႈ လႄႈ ဢမ်ႇပႆႇၸၢင်ႈပွႆႇဢၢမ်းၼၢတ်ႈ ၼႆၼၼ်ႉ တေသုတ်းသဵင်ႈၼႂ်းဝၼ်းထီႉ 31 July 2024 ၼႆႉယဝ်ႉ၊ သင်ဝႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သိုပ်ႇတေႃႇဢႃႇယုထႅင်ႈၼႆ တေပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 6 ယဝ်ႉလႄႈ  တေသိုပ်ႇတေႃႇဢႃႇယု ႁိုဝ်ဢမ်ႇသိုပ်ႇတေႃႇႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈမုင်ႈႁၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း တႃႇတေလႅၵ်ႈလၢႆႈလႆႈၵၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သေလွင်ႈ ၼႆယဝ်။

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႇယိုတ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 1 February 2021 လႄႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ တၢင်းၽၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်းၵေႃႈ တတ်းၶၢတ်ႇပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢမ်ႇယွမ်းႁူမ်ႈမိုဝ်း ႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႄႈ ပၢႆးမၢၵ်ႇမီးၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈ တူၵ်းတႅမ်ႇႁႅင်းၼႃႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း တုၵ်ႉၶယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵိၼ်းၸႂ်တႄႉတႄႉယူႇယဝ်ႉ။

ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈသုမ်းၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေး သုမ်းပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ပေႃႈမႄႈလႄႈလုၵ်ႈလၢင်းတင်းၼမ် သေဢမ်ႇၵႃး မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ လႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း ႁႃႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်း မိူင်းထႆး မိူင်းၶႄႇ မိူင်းဢိၼ်းတီးယႃး ၼႆယဝ်ႉ။

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း