ထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ လွင်ႈယႂ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်?

ထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ် ဢမ်ႇၼၼ် Glucose မၼ်းမၢႆထိုင် လွင်ႈတၢင်းဢူၼ်ၶွင်ၸၼ်ႉ ထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ် ဢၼ်မီးယူႇၼႂ်းလိူတ်ႈလႄႈ မၼ်းတေလႅၼ်ႈလႆၵႂႃႇၸွမ်းလိူတ်ႈ တႃႇၵႂႃႇၽိူမ်ႉထႅမ်ပၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းသႄးလ်ၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းၵူၼ်းႁဝ်း၊ ၵွပ်ႈၼၼ် လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းတေၵႂႃႇတုမ်ႉယွၼ်ႈ တေႃႇပၢႆးယူႇလီၵူၼ်းႁဝ်းလၢႆလၢႆၽၢႆႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းတေမီးယူႇလၢႆ လွင်ႈတၢင်း၊ ၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ ထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်တေၽိူမ်ႉၶိုၼ်ႈ ဝၢႆးသေၵိၼ်ဢႃႇႁႃႇရ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉယဝ်ႉလႄႈ ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇသမ်ႉပဵၼ် တၢင်းၵိၼ်မဵဝ်းမီး Carbohydrates မိူၼ်ၼင်ႇ− ပႅင်ႈ တင်း ၵိူဝ်ဝၢၼ် ၼႆယဝ်ႉ။

ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈသမ်ႉ တေၵႆႉလူတ်းယွမ်းလူင်း မိူဝ်ႈၽွင်း ဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်ဢႃႇႁႃႇရ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၼႆယူႇ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေၼႆႉ ယင်းမီးထႅင်ႈ လၢႆလၢႆလွင်ႈတၢင်း ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵၼ်တင်း ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈလႄႈ ပၢႆးယူႇလီ ႁူမ်ႈထိုင်ပႃး တၢင်းပဵၼ်၊ လွင်ႈၵိၼ်ယႃ တင်း လွင်ႈၸႂ်ႉၸၢတ်ႈပၢၼ်၊ ၵွပ်ႈၼၼ် ၼႂ်းမူႇလိၵ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းတေဢွၼ်ၵၼ်မႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းလွင်ႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ ၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ လွင်ႈယႂ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်?

ၼႂ်းထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼၼ်ႉ မၼ်းတေမီးဢဵၼ်ႁႅင်းသုင်လႄႈ ၸမ်ပဵၼ်တေႃႇ လွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်သႄးလ် ၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းလႄႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းဢၼ်ၵိုင်ႇတၢၼ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းၸွႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈသႄးလ်လႄႈ ၶူင်ႉသၢင်ႈတူဝ်ၶိင်း ႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈပုင်ႇမၢၼ်ႇ ၵွပ်ႈၼၼ် သင်တႅၵ်ႈတူၺ်းထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ တေမီးၼင်ႇတႂ်ႈၼႆႉ။

1. ဢွၼ်တၢင်းတေၵိၼ်ဢႃႇႁႃႇရ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ တေမီးယူႇတီႈ 80−130 မီႇလီႇ ၵရမ်ႇ တေႃႇ တႄႇသီႇလီႇတိူဝ်ႇ (deciliter) ၼႆယူႇ။
2. ဝၢႆးသေၵိၼ်ဢႃႇႁႃရ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉယဝ်ႉ 2 ၸူဝ်ႈမူင်း တေမီးယူႇတီႈ 180 မီႇလီႇၵရမ်ႇ တေႃႇ တႄႇသီႇလီႇတိူဝ်ႇ (deciliter) ၼႆယဝ်ႉ။

ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ သင်ၸိူဝ်ႉထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈသုင် ႁိုဝ် တႅမ်ႇႁႅင်းပူၼ်ႉတီႈ ၵေႃႈ တေၸၢင်ႈသူင်ႇၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈတေႃႇ ပၢႆးယူႇလီလႆႈမိူၼ်ၵၼ်လႄႈ ႁူႉၸၵ်းၵၼ်ယူႇဝႃႈတၢင်းပဵၼ် ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်းၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ သုင်ႁႅင်းပူၼ်ႉတီႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈပဵၼ် တၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ႈဝၢၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ပၢၼ်ႁႃ ယွၼ်ႉတူဝ်ၶိင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈၸုပ်ႇဢဝ်ၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ ၵႂႃႇပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းလႆႈ ၼင်ႇၵိုင်ႇတၢၼ်ႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈၽိူမ်ႉသုင်ၶိုၼ်ႈလႄႈ တေၸၢင်ႈမီးၽၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ်တၢင်ႇၸိူဝ်းသွၼ်ႉမႃးထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေၼႆႉ လွင်ႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈသုင်ၶိုၼ်ႈတိၵ်းတိၵ်း ၼၼ်ႉ မၼ်းယင်းၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလွတ်ႇလိူတ်ႈၶႅင် ဢၼ်တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်တၢင်း ပဵၼ်မႃးၸွမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ− တၢင်းပဵၼ်တႂ်၊ တၢင်းပဵၼ်လွတ်ႇလိူတ်ႈဢွၵ်းဢေႃ၊ လွင်ႈၶႂ်ႈႁူမ်ႈၵႃႇမလူတ်းလူင်း လႄႈ ၽၢင်ႁၢင်ႈသၢႆငၢႆသဵၼ်ႈဢႃႇယူင်ႇလူႉလႅဝ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢမ်ႇႁူႉၼိူဝ်ႉႁူႉၼင် ၼႆယူႇ။

ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ တၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ႈဝၢၼ် တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ သုင်ၶိုၼ်ႈယဝ်ႉၼၼ်ႉ လွင်ႈၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ မဵဝ်းမီးၵိူဝ်ဝၢၼ်လႄႈ ၶဝ်ႈပႅင်ႈသုင် ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽိူမ်ႉထႅမ်တိုဝ်ႉတၢင်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ႈဝၢၼ်လႆႈမိူၼ်ၵၼ် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ တၢင်းၵိၼ်မဵဝ်းပဵၼ်ပႅင်ႈတင်း ၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၽိူမ်ႉထႅမ်ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ ၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ လႆႈသုင်လိူဝ်သေ တၢင်းၵိၼ်တၢင်ႇၸိူဝ်း ၼႆယူႇ။

တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းၸိူဝ်း မီးထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈတႅမ်ႇၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈပဵၼ် ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၵိုၵ်းတူဝ် ဢမ်ႇၼၼ် လွင်ႈၵိၼ်ယႃမၢင်ၸိူဝ်း၊ လွင်ႈတၢင်းယၢမ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ယိူၼ်ႉၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ လႄႈ လွင်ႈဢွၵ်ႇလဵၼ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းၼၵ်း ႁႅင်းပူၼ်ႉတီႈ ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်မီးထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈတႅမ်ႇၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈမီးၽၢင်ႁၢင်ႈ ၽိတ်းပိူင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ− ႁိူဝ်ႉ၊ ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ငဝ်ၼွၼ်း၊ ႁူဝ်မဝ်း၊ တွင်ႉၶူၼ်ႉ ဢေႃႉႁၢၵ်ႈ၊ တူဝ်သၼ်၊ ႁူဝ်ၸႂ်တဵၼ်ႈဝႆး၊ ပဵၼ်လူမ်းတၢႆလိုမ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်း သေဢမ်ႇၵႃး ၽၢင်ႁၢင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေတုမ်ႉယွၼ်ႈတေႃႇ လွင်ႈၸႂ်ႉၸၢတ်ႈပၢၼ်လႄႈ ပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆႈ ၼႆယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇတေႃႇ ပၢႆးယူႇလီတူဝ်ၶိင်း ဢၼ်ၵူႈၵေႃႉထုၵ်ႇလီလုမ်းလႃး ႁႂ်ႈမၼ်းၵိုင်ႇတၢၼ်ႇ တွၼ်ႈတႃႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶူင်ႉသၢင်ႈတူဝ်ၶိင်း ႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈပုင်ႇမၢၼ်ႇ သေ လူတ်းယွမ်း တိုဝ်ႉတၢင်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ဢၼ်တေၸၢင်ႈၸွမ်းမႃးၽၢႆႇလင် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

လွင်ႈလုမ်းလႃးတူဝ်ၶိင်းလႄႈ လွင်ႈၸႂ်ႉၸၢတ်ႈပၢၼ် ဢၼ်မီးၽွၼ်းလီတေႃႇ ပၢႆးယူႇလီၼၼ်ႉ ပဵၼ်ငဝ်ႈၶၢမ်ႇပိုၼ်ႉ ဢၼ်ၸွႆႈၵုမ်းထိင်းၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ ႁႂ်ႈယူႇၼႂ်းၸၼ်ႉထၢၼ်ႈဢၼ်ၵိုင်ႇတၢၼ်ႇလႆႈ ၼႆယဝ်ႉ။

ၵုမ်းထိင်းၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ ၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်?

1. ၵိၼ်ဢႃႇႁႃႇရ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ မဵဝ်းပၼ်ၽွၼ်းလီႁႂ်ႈၵိုင်ႇတၢၼ်ႇ

ၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်လႆႈလၢတ်ႈမႃးၼၼ်ႉဝႃႈ တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉၼႆႉ တုမ်ႉယွၼ်ႈတေႃႇ ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈႁႅင်းတေႉတေႉ ၵွပ်ႈၼၼ် ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ဢႃႇႁႃႇရ တၢင်းၵိၼ်ယႅမ်ႉ ႁႂ်ႈမၼ်းၵိုင်ႇတၢၼ်ႇ ဢမ်ႇၼမ်ႁႅင်း၊ ဢမ်ႇဢေႇႁႅင်း လႄႈ ၵိၼ်ႁႂ်ႈၸေးၵူႈတႃႇ တွၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်းလႆႈႁပ်ႉဢဵၼ်ႁႅင်း ၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်လူဝ်ႇလႆႈႁပ်ႉ ဢိၵ်ႇတင်း ၵိၼ်ၼမ်ႉႁႂ်ႈမၼ်းၵိုင်ႇတၢၼ်ႇ ၼႆယူႇ။

လွင်ႈၵိၼ်ဢႃႇႁႃႇရ မဵဝ်းပဵၼ်ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ်၊ မၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းတေၸွႆႈႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်း ၸတ်းၵၢၼ်ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈလႆႈလီၶိုၼ်ႈ ၼႆယူႇ။ ၽၢႆႇတၢင်းၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် ထူပ်းႁၼ်ဝႃႈ လွင်ႈၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်မီး fiber လႄႈ Vitamins သုင် ဢၼ်လႆႈမႃးတီႈၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ်၊ မၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတွၵ်ႇၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈၸွႆႈၵုမ်းထိင်း ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ ႁႂ်ႈမၼ်းၵိုင်ႇတၢၼ်ႇလႄႈ လူတ်းယွမ်းတိုဝ်ႉတၢင်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ဝၢၼ်မဵဝ်းထီႉ 2 ၼႆယဝ်ႉ။

ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၽွၼ်းလီၼႆႉ ယင်းဢမ်ႇပႆႇလႆႈႁပ်ႉ လွင်ႈယွမ်းႁပ်ႉၼင်ႇ ၸႅင်ႈလႅင်း ၵွပ်ႈၼၼ် ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ႁႂ်ႈမၼ်းၵိုင်ႇတၢၼ်ႇလႄႈ မၵ်းတမ်း လွင်ႈၵိၼ် မၢၵ်ႇမႆႉ မဵဝ်းမီးပႅင်ႈလႄႈ ၵိူဝ်ဝၢၼ်သုင် မိူၼ်ၼင်ႇ− မၢၵ်ႇလၢင်းလိၼ် (Durian)၊ မၢၵ်ႇမူင်ႈသုၵ်း၊ မၢၵ်ႇဢိတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၼႆယူႇ။

ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေၼႆႉ ယႃႇပေၵႆႉၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်မဵဝ်းၸဵမ်းဝၢၼ်၊ မဵဝ်းၶူဝ်ႈ၊ ၼမ်ႉသူမ်ႈ ၼမ်ႉဝၢၼ် တႃႇငိူင်ႉဝႄႈလွင်ႈတူဝ်ၶိင်းလႆႈႁပ်ႉၵိူဝ်ဝၢၼ်ထပ်းၵၼ်ႁႅင်းပူၼ်ႉတီႈ။

2. ဢွၵ်ႇလဵၼ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းတႃႇသေႇ

လွင်ႈဢွၵ်ႇလဵၼ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းၼႆႉ မၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်းလႆႈၸႂ်ႉဢဵၼ်ၸႂ်ႉႁႅင်း မိူဝ်ႈဢၼ်လႆႈၸႂ်ႉဢဵၼ်ႁႅင်းၼမ်ၶိုၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တူဝ်ၶိင်းတေၵႂႃႇၸုပ်ႇၵိူဝ်ဝၢၼ် ၼႂ်းလိူတ်ႈ တႃႇၵႂႃႇပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းသေ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ ဢမ်ႇသုင်ႁႅင်းပူၼ်ႉတီႈလႄႈ ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈဢွၵ်ႇလဵၼ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်း ၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်း တုမ်ႉတွပ်ႇႁေႃႇမူၼ်း ဢိၼ်ႇသူႇလိၼ်ႇ (Insulin) ၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး ၼႆယူႇ။

ႁေႃႇမူၼ်းဢိၼ်ႇသူႇလိၼ်ႇ (Insulin) ၼႆႉ မီးပုၼ်ႈၽွၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ ၵႂႃႇပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်း ၵွပ်ႈၼၼ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ႈဝၢၼ် မဵဝ်းထီႉ 2 ၼၼ်ႉ တေမီးၽၢင်ႁၢင်ႈတိုဝ်တေႃႇႁေႃႇမူၼ်းဢိၼ်ႇသူႇလိၼ်ႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ ၵႂႃႇပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းလႆႈၼင်ႇၵိုင်ႇတၢၼ်ႇ လႄႈၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈသုင် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈၼၼ် သင်ၸိူဝ်ႉၵူၼ်းၸိူဝ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ႈဝၢၼ် မဵဝ်းထီႉ 2 ဢမ်ႇၼၼ် မီးတိုဝ်ႉတၢင်းၸၢင်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉ လွင်ႈဢွၵ်ႇလဵၼ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းၼႆႉ တေၸၢင်ႈၸွႆႈႁႂ်ႈ တူဝ်ၶိင်းတုမ်ႉတွပ်ႇႁႂ်ႈႁေႃႇမူၼ်းဢိၼ်ႇသူႇလိၼ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်လီၶိုၼ်ႈ ၼႆယူႇ။

ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ လွင်ႈဢွၵ်ႇလဵၼ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းႁိုင် ႁိုဝ် ၼၵ်းႁႅင်းပူၼ်ႉ တီႈၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်းၸၼ်ဢဝ်ၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈၵႂႃႇၸႂ်ႉ ထိုင်တီႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈတႅမ်ႇလႄႈ ပဵၼ်လူမ်းတၢႆလိုမ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်းလႆႈ ၼႆယဝ်ႉ။

3. လုမ်းလႃးတူဝ် ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈၼႄႉၼမ်းမေႃယႃ

ၵူၼ်းၸိူဝ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ႈဝၢၼ်ၵူႈမဵဝ်းလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးတိုဝ်ႉပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ယဵဝ်ႈဝၢၼ်ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ယႃႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇမေႃယႃၶဝ်ၼႄႉၼမ်းႁႂ်ႈမၼ်း မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ တႃႇၸွႆႈၵုမ်းထိင်းၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ ႁႂ်ႈယူႇၼႂ်းၸၼ်ႉ ထၢၼ်ႈၵိုင်ႇတၢၼ်ႇလႄႈ တေၸွႆႈလူတ်းယွမ်းလွင်ႈႁၢႆႉႁႅင်းၶွင်တၢင်းပဵၼ် တင်းလွင်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်သွၼ်ႉမႃး ၼႆယူႇ။

ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ တေၵိၼ်ယႃ ၸွမ်းၼင်ႇမေႃယႃၶဝ်သင်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၵူၼ်းပဵၼ် ထုၵ်ႇလီလုမ်းလႃး တၢင်းၵိၼ်ဢႃႇႁႃႇရ၊ ဢွၵ်ႇလဵၼ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်း၊ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉႁႂ်ႈတဵမ် ထူၼ်ႈ၊ လူတ်းယွမ်းလွင်ႈလုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈ လႄႈ လွင်ႈၵိၼ်လဝ်ႈ၊ ပီႇယႃႇ ၶိူင်ႈမဝ်းမိင်းတင်းလူင်သေ ငိူင်ႉဝႄႈလွင်ႈဝူၼ်ႉၼမ်ၶမ်ၸႂ် ဢိၵ်ႇတင်း လႅၵ်ႈလၢႆႈ လွင်ႈၸႂ်ႉၸၢတ်ႈပၢၼ် ၸွမ်းၼင်ႇမေႃယႃၼႄႉၼမ်းၼႆ မၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပဵၼ် ၸႂ်ႉၸၢတ်ႈပၢၼ်လႆႈမိူၼ်ၵဝ်ႇလႄႈ လွတ်ႇၽေး ၼႆယဝ်ႉ။

ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းလွင်ႈယႂ်ႇတေႃႇပၢႆးယူႇလီၵေႃႈ ဢမ်ႇဢေႇ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ႁဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵႂႃႇဝူၼ်ႉၵႂၢင် ႁိုဝ် ဝူၼ်ႉၼမ်ၶမ်ၸႂ် ႁႅင်းပူၼ်ႉတီႈ ႁဝ်းၵူၺ်းမႃးသႂ်ႇၸႂ် လုမ်းလႃးတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ တေၸွႆႈႁႂ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ် ၼႂ်းလိူတ်ႈ ယူႇၼႂ်းၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိုင်ႇတၢၼ်ႇလႆႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ဝူၼ်ႉၵႂၢင်ၸွမ်း ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼႂ်းလိူတ်ႈ၊ ၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်၊ တၢင်းယၢမ်ႈလွင်ႈၵိၼ် လႄႈ ဝူၼ်ႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ မီးပၼ်ႁႃႇပၢႆးယူႇလီပေႃးၼႆ ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇႁႃမေႃယႃၼႆႉ တေလီတီႈသုတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ − ၸၢႆးဢႅၼ်

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း

ဢၢင်ႈဢိင် − www.pobpad.com