လူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ ပေႃးထႅင်ႈ 10 ပီႊ ၾႆးၾႃႉတေလႅင်းတူဝ်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်

ၸွမ်ၸိုင်ႈဢူးဝိၼ်းမျိၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးထႅင်ႈ 10 ပီႊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ ၾႆးတေလႅင်းတူဝ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တေႃႈၼင်ႇဝၢၼ်ႈဢွၼ်ႇဝၢၼ်ႈလဵၵ်ႉ ၼႂ်းၸွၵ်ႉၼႂ်းၸဵင်ႇ ၵူၺ်းၵေႃႈ တေလႆႈၾႆးၾႃႉၼႆယဝ်ႉ။

လွင်ႈၼႆႉၸွမ်ၸိုင်ႈ ဢူးဝိၼ်းမျိၼ်ႉ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းတီႈၼႂ်းပၢင်ပွႆး ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾႆးၾႃႉ ပၼ်ၾႆးၾႃႉၵူၼ်းမိူင်း တဵမ်(50%) ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈဝဵင်းၼေႇပျီႇတေႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 13 December 2019 ၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ။

ၼႂ်းပီႊ 2021−2022 ၼႆႉ တေပၼ်ၾႆးၾႃႉ မွၵ်ႈ 55% ၊ 2025−2026 သမ်ႉ တေပၼ်ၾႆးၾႃႉ 75% လႄႈ ၼႂ်းပီႊ 2030 ၼႆ တေပၼ်ၾႆးၾႃႉလႆႈ တူဝ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ယဝ်ႉၼႆ ၽၢႆႇတင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ ၼႆယဝ်ႉ။

တႄႇဢဝ်ၼႂ်းလိူၼ် April 2016 ထိုင်တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလူင်းတိုၼ်းလၢင်းဝႆႉ ၼႂ်းၵၢၼ်သၢင်ႈၾႆးၾႃႉတႃႇ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 2300 ပီႇလီႇယၢၼ်ႇသေ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇလႆႈၾႆးၾႃႉတႃႇ 900 မႅၵ်ႉၵႃႇဝတ်ႉ ၊ ပေႃးထိုင်မႃး ၼႂ်းပီႊ 2020 သမ်ႉ တေတိူဝ်းႁဵတ်းဢွၵ်ႇၾႆးၾႃႉလႆႈထႅင်ႈ တႃႇ 1000 မႅတ်ႉၵႃႇဝတ်ႉပၢႆၼႆ ၼႆယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈပီႊပူၼ်ႉမႃးၸိူဝ်းၼႆႉ ပၼ်ၾႆးၾႃႉလႆႈ တီႈဝဵင်းမျႃႉဝတီႇ ၸႄႈမိူင်းယၢင်း ၊ ဝဵင်းမွင်ႇတေႃး ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇသေ ၼႂ်းပီႊ 2020 ဢၼ်တေမႃးၼႆႉ ဢၢၼ်းတေပၼ်လႆႈၾႆးၾႃႉ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵဵင်းတုင် မိူင်းတႆးၼႆယဝ်ႉ။

လိူဝ်သေၼႆႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵၢၼ်သၢင်ႈလႅင်းၾႆးၾႃႉတီႈ မေႃလမျႅင်ႇ−ယေး−ထႃးဝၢႆႇ(ထားဝယ်) ယဝ်ႉတူဝ်ႈလႄႈ တေပၼ်လႆႈၾႆးၾႃႉ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ထႃးဝၢႆႇ တိူင်းတၼိၼ်းသႃႇရီႇလႆႈယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။

မိူၼ်ၼင်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ ၽႅၼ်ၵၢၼ်သၢင်ႈၾႆးၾႃႉယူႇ ၽၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ တေသၢင်ႈၽၢႆႁူင်းၾႆးၾႃႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇသၢၼ်ၶတ်းလွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈၽၢႆၼမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉယူႇၼႆယဝ်ႉ။

မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၽႅၼ်ၵၢၼ်မၢႆ (1) လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵၢၼ်သၢင်ႈၽၢႆ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၵူဝ်ႇၽေႇသျေႇ ၸႄႈဝဵင်းပလႅတ်ႉဝ ၸႄႈမိူင်းၶျၢင်း ဢၼ်တေထုၵ်ႈဢွၵ်ႇလႆႈ ႁႅင်းၾႆးၾႃႉ 622 မႅၵ်ႉၵႃႇဝတ်ႉ ၊ ၽႅၼ်ၵၢၼ်မၢႆ (2) ၵၢၼ်သၢင်ႈၽၢႆ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈ သၢႆးတိၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမျွၵ်ႉဢူး ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ ဢၼ်တေထုၵ်ႈဢွၵ်ႇလႆႈ ႁႅင်းၾႆးၾႃႉ 105 မႅၵ်ႉၵႃႇဝတ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽၢႆႇတင်းၸုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၾႆးၾႃႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ် မီးလွင်ႈလူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ထတ်းသၢင်ႈမူတ်းယဝ်ႉ သေတႃႉ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵမ်ႈၽွင်ႈလႄႈ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈၶဝ် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇသၢၼ်ၶတ်းဝႆႉယူႇၼႆယဝ်ႉ။

လိူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆး ဢၼ်ပဵၼ်ၽႅၼ်ၵၢၼ်သၢင်ႈၽၢႆၾႆးၾႃႉ ၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပွတ်းၵျွၵ်ႉမႄး ၊ သီႇပေႃႉ လႄႈ ၼွင်ၶဵဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဢိင်ၼိူဝ် ငဝ်းလၢႆးပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈသင် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်ၵူဝ်လႆႈသုမ်းတီႈလိၼ် ၊ တီႈယူႇတၼ်းသဝ်း လႄႈ ပေႃးဝႃႈ သၢင်ႈၽၢႆၼႆၼမ်ႉယိုင်ႈၶိုၼ်ႈသေ တေလႆႈၶၢႆႉပၼ်ဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႆလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶဝ် သၢၼ်ၶတ်းမႃး ယူႇ ဢမ်ႇႁူႉလၢႆပွၵ်ႈလၢႆၵမ်းယဝ်ႉ။

ၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ၵၢၼ်သၢင်ႈၽၢႆလူင်ၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉတူႈၼႆႉ မီးဝႆႉယူႇ 3 ဢွင်ႈတီႈ ၊ ဢွင်ႈတီႈၼိုင်ႈၼႆႉပဵၼ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵႄႈၵၢင် ၵျွၵ်းမႄးလႄႈ သီႇပေႃႉသေ ယူႇတီႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ၼႆႉသေယဝ်ႉ တေဢိတ်ႇဢွၵ်ႇလႆႈ ၾႆးၾႃႉ တႃႇ 100 မႅၵ်ႉၵႃႇဝတ်ႉ ၊ ထႅင်ႈဢွင်ႈတီႈသွင်သမ်ႉပဵၼ်ၽၢႆယႄးယႂႃႇတွၼ်ႈၼိူဝ် ဢၼ်တိုၵ်ႉသၢင်ႈဝႆႉယူႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႇမႄး ဢၼ်တေဢိတ်ႇဢွၵ်ႇလႆႈ ၾႆးၾႃႉ 280 မႅၵ်ႉၵႃႇဝတ်ႉ လႄႈ ထႅင်ႈတီႈသၢမ်သမ်ႉပဵၼ် ၽၢႆယႄးယႂႃႇတွၼ်ႈၵၢင် တိုၵ်ႉသၢင်ႈဝႆႉယူႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ဢၼ်တေဢိတ်ႇဢွၵ်ႇႁႅင်းၾႆး 735 မႅၵ်ႉၵႃႇဝတ်ႉၼႆ လႆႈႁူႉၸွမ်းၶေႃႈမုၼ်း ၵေႃၵပ်းသၢၼ်တူင်ႉၼိုင် တႃႇမႄႈၼမ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ။

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း