လွႆၾႆးလူင်တႂ်ႈၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇတႅၵ်ႇ လွင်ႈလူႉသုမ်း ပႆႇၸၢင်ႈလၢမ်းၶၢတ်ႈလႆႈ

မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 15 January 2022 (လိူၼ်ၵမ်ႇမႂ်ႇ 14 ၶမ်ႈ ပီႊတႆး 2116 ၼီႈ) ၼႆႉ လွႆၾႆးလူင်တႂ်ႈ ၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ တီႈမိူင်းတွင်ႇၵႃႉ(Tonga) တႅၵ်ႇသေ လႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ႁႅင်းလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ႁွၼ်ၼမ်ႉသိုဝ်ႇၼႃႇမီႇ (Tsunami) ၽတ်ႉထူမ်ႈၶဝ်ႈၽင်ႇ ၼမ်ႉသမ်ႇမုတ်ႉတရႃႇပႄႈသိၾိၵ်ႇ တႄႇဢဝ်တီႈ မိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇ ထိုင် ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ ယူႇဝႃႈၼႆ။

ယွၼ်ႉလွႆၾႆးလူင်တႂ်ႈၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇတႅၵ်ႇပွၵ်ႈၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ မိူင်းလူင် လႄႈ မိူင်းဢၼ် ပဵၼ်ၵုၼ်ဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းၽင်ႇ ၼမ်ႉသမ်ႇမုတ်ႉတရႃႇပႄႈသိၾိၵ်ႇ လႆႈထူပ်းၽေးႁွၼ် ၼမ်ႉသိုဝ်ႇၼႃႇမီႇၽတ်ႉၶဝ်ႈသေ ၵူမ်ႈငႂ်ႈလိၼ်ၽွင်တဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ သုမ်ႇငၢမ်းမိူင်းသေ ထူပ်းလွင်ႈလူႉသုမ်းယူႇဝႃႈၼႆ။

တီႈမိူင်းတွင်ႇၵႃႉၼႆႉ လွင်ႈၵႂႃႇမႃး တိုၵ်ႉမီးလွင်ႈယၢပ်ႇ လႄႈ သၢႆၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ်ၵေႃႈၶၢတ်ႇသေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ လၢတ်ႈလႆႈတႅတ်ႈတေႃးဝႃႈ လွင်ႈလူႉသုမ်း ၶူဝ်းၶွင် လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်း မီးၵႃႈႁိုဝ် ဝႃႈၼႆ။

ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းၼိဝ်းသီႇလႅၼ်ႇၵေႃႈ ဢွၵ်ႇလၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဝႃႈ ဝဵင်းလူင် မိူင်းတွင်ႇၵႃႉ ဢၼ်ပဵၼ် ၼူႇၵူႇဢႃႇလူဝ်ႇၾႃႉ (Nuku’alofa) ၼၼ်ႉ လႆႈႁပ်ႉလွင်ႈလူႉသုမ်းၼမ်ဝႆႉသေ ပႆႇႁၼ် မီးလၢႆးငၢၼ်းဢွၵ်ႇမႃး မၢတ်ႇၸဵပ်းၵႃႈႁိုဝ် လႄႈ လူႉတၢႆၵႃႈႁိုဝ် ယွၼ်ႉသၢႆ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇ ၵပ်းသၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၶၢတ်ႇဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။

ၽွင်းတၢင်ၼိဝ်းသီႇလႅၼ်ႇ ဢၼ်မီးတီႈ ဝဵင်းလူင်ၼူႇၵူႇဢႃႇလူဝ်ႇၾႃႉ (Nuku’alofa)  ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ ဝဵင်းလူင်ၼူႇၵူႇဢႃႇလူဝ်ႇၾႃႉ (Nuku’alofa) တင်းမိူင်း ထုၵ်ႇသုမ်ႇငမ်းလူၺ်ႈ ၽုၼ်ႇၽွင်ႈတဝ်ႈလွႆၾႆး ဝႆႉယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ငဝ်းလၢႆးၶိုၼ်းၶႅမ်ႉလႅပ်ႈမႃးၽွင်ႈယူႇဝႃႈၼႆ။

ဢၼ်လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ၼႃႇၵေႃႈ တေပဵၼ်ၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉသမ်ႇမုတ်ႉတရႃႇပႄႈသိၾိၵ်ႇ ပဵၼ်သီႇလမ်ၵႂႃႇမူတ်းသေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ဢေႃးသတြေးလီးယႃး လႄႈ ၼိဝ်းသီႇလႅၼ်ႇ လႆႈသူင်ႇၼမ်ႉ ၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ် ဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။

ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း မိူင်းတွင်ႇၵႃႉ ဢၼ်ႁွတ်ႈၽႅဝ်ယူႇတီႈ ဢေႃးသတြေးလီးယႃးၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ဢေႃးသတြေးလီးယႃး ၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ် ၼမ်ႉၵိၼ်ၸႂ်ႉဝႆႉသေ တေပွၵ်ႈၶိုၼ်းၵမ်းလဵဝ်  လႄႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တွင်ႇၵႃႉၵေႃႈ တေဝူၼ်ႉတႅပ်းတတ်း ၵဵဝ်ႇလွင်ႈ ၵၢၼ်သူင်ႇၶူဝ်းၶွင်ၸွႆႈထႅမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတွင်ႇၵႃႉၵေႃႈ မီးလွင်ႈမႆႈၸႂ်ဝႃႈ ၵၢၼ်သူင်ၶူဝ်းၶွင်ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈပဵၼ်ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈ ႁႂ်ႈၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် COVID-19 ၶဝ်ႈၵႂႃႇ ၽႄႈလၢမ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ တွင်ႇၵႃႉ ဢၼ်လွတ်ႈ COVID-19 မႃးယူႇတႃႇသေၼၼ်ႉဝႃႈၼႆ။

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း