ၶႄႇ−ရၢတ်ႉသျႃး သူင်ႇၶိူင်ႈယိပ်း ၸွႆႈထႅမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ

တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈ မိူဝ်ႈပီႊ 2021 မႃးၼၼ်ႉ ၽၢႆႇတၢင်းၶႄႇ လႄႈ ရၢတ်ႉသျႃး လႆႈသူင်ႇၶိူင်ႈယိပ်း ဢိၵ်ႇတင်း ၶိူင်ႈၵမ်ႉၵႅမ်ၽၢႆႇသိုၵ်းပၼ်တီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈပဵၼ်သၢင်ႉငိုၼ်း 1,000 လၢၼ်ႉတေႃႇလႃႇဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

ၸွမ်းၼင်ႇ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းထီႉ 18 May 2023 (ဝၼ်းလိူၼ်ႁူၵ်း လပ်း ပီႊတႆး 2117 ၼီႈ) ဝႃႈ Tom Andrews ၽူႈႁဵတ်းလၢႆးငၢၼ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်းၶွင် ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ (UN) လၢႆးငၢၼ်းၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သေ လႆႈလၢတ်ႈထိုင် လွင်ႈႁိူဝ်းမိၼ်မႅင်းမီႈ Mi-35 ၊ ႁိူဝ်းမိၼ်တိုၵ်း MiG-29 ဢိၵ်ႇတင်း ႁိူဝ်းမိၼ် Yak-130 ဢၼ်မိူင်းရၢတ်ႉသျႃးၵေႃႉႁဵတ်းဢွၵ်ႇ လႄႈ ႁိူဝ်းမိၼ် K-8 ၶွင်ၶႄႇၼၼ်ႉ ၽၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၵႆႉဢဝ်ၵႂႃႇ ပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း သေဢမ်ႇၵႃး ပိုတ်းယိုဝ်းယႃႉၵွႆပႅတ်ႈ ႁူင်းႁဵၼ်း၊ ႁူင်းယႃ၊ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ပဵၼ်လၢႆလၢႆပိုၼ်ႉတီႈ ဝႃႈၼႆ။

သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ၶၢဝ်ႇလီ ဢၼ်ႁဝ်းႁူႉဝႃႈ ၽႂ်ပဵၼ်ၵူၼ်းသူင်ႇၶိူင်ႈယိပ်း ပၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ယင်းလႆႈတုၵ်းယွၼ်း ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈ လုမ်ႈၾႃႉ (UN) ႁႂ်ႈၽိူမ်ႉထႅမ်ပိူင်ၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုဝ်း လွင်ႈတေႃႉသူင်ႇၶိူင်ႈယိပ်းၶဝ်ႈၼႂ်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တႃႇလွင်ႈၶွမ်ႈသပိတ်ႈ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၶိူင်ႈယိပ်းပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ပေႃးတေတဵမ်ထူၼ်ႈ တေႃႇထိုင် ပိူင်ၵၢၼ်ၶွမ်ႈသပိတ်ႈပေႃးတေသုတ်းသဵင်ႈလႄႈ လွင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်း ၼႂ်းပိူင်ၵၢၼ်ပၼ်တၢမ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉသေ ၽၢႆႇတၢင်းၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၶွင်ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ (UN) လႆႈထတ်းသၢင်ၶေႃႈမုၼ်း ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၼႂ်းၵႄႈၵၢင်ၸိုင်ႈမိူင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တႄႇဢဝ်မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈ မိူဝ်ႈလိူၼ် February 2021 တႃႇၵူတ်ႇ ထတ်းလွင်ႈၵႃႉၶၢႆၶိူင်ႈယိပ်းလႄႈ ၶိူင်ႈၵမ်ႉၵႅမ် ဢၼ်ဢဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶိူင်ႈယိပ်းသေ ထူပ်းႁၼ်ဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႆႈသိုဝ်ႉၶိူင်ႈယိပ်းတီႈရၢတ်ႉသျႃးတႃႇသၢင်ႉငိုၼ်း 406 လၢၼ်ႉတေႃႇလႃႇဢမေႇရိၵၢၼ်ႇလႄႈ ၽၢႆႇတၢင်းၶႄႇသမ်ႉတႃႇသၢင်ႉငိုၼ်း 267 လၢၼ်ႉတေႃႇလႃႇဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေၼႆႉ ယင်းမီးလွင်ႈသိုဝ်ႉၶၢႆၶိူင်ႈၵမ်ႉၵႅမ်ၽၢႆႇၵၢၼ်သိုၵ်းမၢင်မဵဝ်း တီႈၶွမ်ႇပၼီႇ ၼႂ်းမိူင်းသိင်ႇၵပူဝ်ႇ၊ မိူင်းဢိၼ်းတီႈယႃး လႄႈ မိူင်းထႆး ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းလၢႆးငၢၼ်းၼၼ်ႉ ယင်းမီးထႅင်ႈဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႆႈသိုဝ်ႉၶိူင်ႈယိပ်း တီႈၶွမ်ႇပၼီႇၵႃႉၶၢႆၶိူင်ႈယိပ်း ၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈရၢတ်ႉသျႃး တႃႇသၢင်ႉငိုၼ်း 227 လၢၼ်ႉတေႃႇလႃႇဢမေႇရိၵၢၼ်ႇလႄႈ ႁူမ်ႈထိုင်ပႃး ႁိူဝ်းမိၼ်တိုၵ်း SU-30 လႄႈ ၶူင်ႉသၢင်ႈယိုဝ်းမၢၵ်ႇမိတ်ႉသႆးၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉသေ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၶႄႇ လႄႈ ရၢတ်ႉသျႃး လႆႈထတ်းသၢင်လၢႆးငၢၼ်းၼႆႉသေ လၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ် ၵၢဝ်ႇၼႄးသႂ်ႇတၢင်းၽိတ်းၵၼ်လႄႈ Tom Andrews ႁဵတ်းပူၼ်ႉလိူဝ်တူင်ႇၶွပ်ႇ ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း