ၼမ်ႉၼွင်လူင်ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉႁႅင်ႈႁွင်မႃးၼမ်

ၸွမ်းၼင်ႇၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် လဵပ်ႈႁဵၼ်းမႃးၼၼ်ႉ တႄႇဢဝ် ပီႊ 1990 မႃး ၼမ်ႉၼွင်လူင်၊ တီႈၵဵပ်းၼမ်ႉဢၼ်ယႂ်ႇလူင် တူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉၵေႃႈ ယူပ်ႈလူင်းႁႅင်းၼႃႇ ၼႆယူႇ။

ဢၼ်ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ်လဵပ်ႈႁဵၼ်ဢွၵ်ႇမႃး မိူဝ်ႈလိူၼ် May 2023 ၼၼ်ႉမီးဝႃႈ တႄႇဢဝ် ပီႊ 1990 မႃးၼၼ်ႉ ၶိုင်ႈၼိုင်ႈၶွင်ၼမ်ႉၼွင်လူင်လႄႈ တီႈၵဵပ်းၼမ်ႉဢၼ်ယႂ်ႇလူင် တူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ယူပ်ႈယွမ်းလူင်းႁႅင်း ယွၼ်ႉမီးလွင်ႈၾိင်ႈၾႃႉလႅၵ်ႈလၢႆႈသေ ပဵၼ်ဢၼ်လီမႆႈၸႂ်မႃးတိၵ်းတိၵ်း တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႈသွမ်ႈ ဢိၵ်ႇတင်း ၵၢၼ်ၸႂ်ႉႁႅင်းၾႆးၾႃႉ၊ ၵၢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၼမ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

လိူဝ်သေၼၼ်ႉ လွင်ႈၾိင်ႈၾႃႉလႅၵ်ႈလၢႆႈၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈပိုၼ်ႉတီႈႁႅင်ႈလႅင်ႉ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်းတေၸၢင်ႈႁႅင်ႈလႅင်ႉမႃးထႅင်ႈလႄႈ၊ ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်မိုၵ်းယမ်းယူႇၼၼ်ႉသမ်ႉ တေမိုၵ်းယမ်းတိူဝ်းမႃးၼႆယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်လႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းမႃးတႄႉဝႃႈ ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်မိုၵ်းယမ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးလွင်ႈလူႉသုမ်းၼမ်ႉတင်းၼမ်သေ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃ ဢၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီတူၺ်းၶၢမ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

လွင်ႈဢၼ်ၼမ်ႉၼွင်လူင်တူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ႁႅင်ႈမႃးၼႆႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉၵူၼ်းႁဝ်း ၸႂ်ႉတိုဝ်းၼမ်ႉ ဢမ်ႇဝူၼ်ႉတႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၼမ်ႉၽူၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈပႃး၊ ႁႅင်းမႆႈၶိုၼ်ႈသုင်ၵေႃႈပဵၼ်၊ ၼမ်ႉဢၼ်ႁႅင်ႈၵႂႃႇ 53%  ၼႆႉ လူတ်းယွမ်းၵႂႃႇ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ပီႊ 1992-2020 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၸမ်ပဵၼ်တေလႆႈၵႅတ်ႇၶႄ ဢမ်ႇပၼ်ႁႂ်ႈလုမ်ႈၾႃႉႁဝ်းၼၼ်ႉ မီးႁႅင်းမႆႈသုင်ပူၼ်ႉလိူဝ်ထႅင်ႈ 1.5°C တႃႇငိူင်ႉဝႄႈၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈ ဢၼ်ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈပဵၼ်မႃးယွၼ်ႉၾိင်ႈၾႃႉလႅၵ်ႈလၢႆႈၼၼ်ႉၼႆယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႅင်းမႆႈၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉၵေႃႈ သုင်ႈၶိုၼ်ႈမႃး 1.1°C ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း