ပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ဢႃႇသီႇယၼ်ႇ(ASEAN) 10 မိူင်း ႁူမ်ႈပႃး တူဝ်ႇတႅၼ်း မိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇ လႄႈ မိူင်းၵူဝ်းရီးယႃးၸၢၼ်း ၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈ

ၽွင်းတၢင်းပဵၼ် COVID-19 ၽႄႈလၢမ်းၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉသေ  မိူင်းဢႃႇသီႇယၼ်ႇ(ASEAN)  10 မိူင်းၵေႃႈ လႆႈၶတ်းၸႂ်တႃႇၵႅတ်ႇၵင်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် တေဢမ်ႇသိုပ်ႇၽႄႈလၢမ်းၼႂ်းမိူင်းၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉ ၽွင်းယၢမ်းလဵဝ်ၵၼ် ပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ဢႃႇသီႇယၼ်ႇ(ASEAN)  10 မိူင်းၵေႃႈ လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ  မိူဝ်ႈဝႃးဝၼ်းထီႉ14 April 2020 (လိူၼ်ႁႃႈလွင်ႈ 7 ၶမ်ႈ ပီႊတႆး 2114 ၼီႈ) တီႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ မီးပႃးၽူႈတၢင်ႇတူဝ် မိူင်းၶႄႇ မိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇ လႄႈ မိူင်းၵူဝ်းရီးၸၢၼ်းၶဝ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်းဝႃႈၼႆ။ 

ပၢင်ၵုမ်လူင် ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉၽွၼ်းယွၼ်ႈ  COVID-19 ၼၼ်ႉသေ လႆႈၸႂ်ႉလၢႆး Video Conference သေ ၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ။ ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်း ဢၼ်ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ဢႃႇသီႇယၼ်ႇ ယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ  ႁပ်ႉပဵၼ် ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ် ၶိုၵ်ႉတွၼ်းပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ လႄႈ လႆႈမွၵ်ႈလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းပိုတ်ႉပၢင်ၵႂႃႇဝႃႈ လွင်ႈလွၵ်းလၢႆးၵူႈမိူင်းမိူင်း တိုၵ်းတေႃး တၢင်းပဵၼ် COVID-19 ၼႆႉသေ ယုၵ်ႉယွင်ႈ မိူင်းဢႃႇသီႇယၼ်ႇၵူႈမိူင်းယူႇ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉၵေႃႈ မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇ ၸၢတ်ႈပၼ်ၵူၼ်း၊ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵူၼ်းမိူင်း တင်းၼမ်ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ဢႃႇသီႇယၼ်ႇ(ASEAN)   မိူဝ်ႈဝႃးယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼၼ်ႉ ၸွမ်ၽွင်းလူင်မိူင်းထႆး ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ပရႃႇယုတ်း ၵျၼ်းဢူဝ်းၶျႃး လႆႈတၢင်ႇထိုင်ၼႄဝႃႈ  ဢႃႇသီႇယၢၼ်ႇ 10 မိူင်း လူဝ်ႇႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တၢင်း မိူင်းၶႄႇ မိူင်းၵျႃႇပၢၼ် လႄႈ မိူင်းၵူဝ်းရီးယႃးၸၼ်း ၶဝ်သၢမ်မိူင်းၼႆႉသေ ဝၢင်းၽႅၼ်ဝႆႉငိုၼ်းၵွင်ႇၵၢင် တႃႇတေၵႅတ်ႇၶေႇႁႄႉၵၢင်ႈ တၢင်းပဵၼ်  COVID-19 ဝႃႈၼႆ။

ဢႃႇသီႇယၼ်ႇ 10 မိူင်း ႁူမ်ႈပႃး ထႅင်ႈတူဝ်တႅၼ်းမိူင်းၶႄႇ မိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇ လႄႈ ၵူဝ်းရီးယႃးၸၢၼ်း ၶဝ် ႁၼ်လီၸွမ်း လွင်ႈတေႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်သေ ဝႆႉငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇတေတိုၵ်းတေႃးၸိူဝ်ႉမႅင်း တၢင်းပဵၼ် COVID-19 ၼႆႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ပႆႇမၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ မိူင်းလႂ်တေသႂ်ႇၵႃႈႁိူဝ် ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵူႈမိူင်းၵေႃႈ မီးတၢင်းယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇၽႂ်မၼ်းဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။

ၽွင်းလူင်ၽၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇတင်းၵုၼ်ဢေးသျႃး လၢတ်ႈဝႃႈ ငိုၼ်းၼႆႉတႄႉ တေလႆႈမႃးတီႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်ယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉသေလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေ ၵႅတ်ႇၶႄႁေႉၵင်ႈလႆႈ လွင်ႈၽႄႈလၢမ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း COVID-19 ၼႆႉၵေႃႈ ၵူႈမိူင်းဢၼ်မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ လႆႈႁၼ်လီၸွမ်းလွင်ႈတေဝႆႉသုၼ်ၵၢင်ၽၢႆႇယႃႈယႃတီႈၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။

ယူႇတီႈမိူင်းၶႄႇ တေၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၽၢႆႇတၢင်းၵၢၼ်တူဝ်ထူပ်း လွင်ႈတၢင်းပဵၼ်လႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈသွႆ ဢၼ်လူဝ်ႇၸႂ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၵူႈမိူင်းၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ပုၼ်ႈတႃႇ တေဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၼိူဝ်လွင်ႈၽႄႈလၢမ်းတၢင်းပဵၼ်ၵၢပ်ႈလူင် ဢမ်ႇၼၼ် ၵႃႇလႃႉလူင်ဢၼ်ၼႆႉ။

ၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းၾီႇလိပ်ႇပိၼ်ႇ Rodrigo Duterte  ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ မိူင်းၼိုင်ႈမိူင်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇတင်းၼွၵ်ႈမိူင်းၼႆ ပဵၼ်ၽွၼ်းႁၢႆႉတႄႉတႄႉလႄႈ ယင်းသိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈႁဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းဢဝ်ပေႉပုၼ်ႈၼိူဝ်ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်လႆႈမွၵ်ႈၵႃႈႁိူဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႈမိူင်းသမ်ႉ တိုၵ်ႉမီးၸိူဝ်ႉမႅင်းၽႄႈလၢမ်းယူႇၼႆတေႉ ႁဝ်းၵေႃႈပႆႇၸင်ႈလၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ ႁဝ်းလွတ်ႈၽေး ႁဝ်းမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

ယူႇတီႈပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ ဢႃႇသီႇယၼ်ႇၼႆႉသေ မီးၽိုၼ်လိၵ်ႈဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ် COVID-19 သေ ပဵၼ်ဢၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီၸွမ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် လႆႈလူႉသဵင်ႈသၢႆၸႂ် လႄႈ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ဢိၵ်ႇၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်မီးလွင်ႈလူႉသုမ်းယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ် လႄႈ ယုၵ်ႈယွင်ဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ် ၸုမ်းမေႃယႃ ၊ ၸုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီ လႄႈ ၽူႈဢၼ်ယူႇတၢင်းၼႃႈသေ ၶၢမ်ႇတိုၵ်းတေႃး တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းၽိုၼ်ႈလိၵ်ႈၼၼ်ႉ ယင်းလၢတ်ႈပႃးဝႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်မိူင်းလႂ်မိူင်းၼိုင်ႈ ၼႂ်းဢႃႇသီႇယၼ်ႇၼႆႉ ပေႃးတေဢမ်ႇလုတ်ႈႁၢမ်း ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ႁူမ်ႈပႃးတင်း ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ယႃႈယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢႃႇသီႇယၼ်ႇ 10 မိူင်း တေႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်သေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇယူႇဝႃႈၼႆ။

ၸွမ်းၼင်ႇ ဝႅပ်ႉသႆႉ Worldometer ဢွၵ်ႇဝႆႉ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 13:30 မူင်း လႆႈႁၼ်ဝႃႈ ၼႂ်းဢႃႇသီႇယၼ်ႇ 10 မိူင်းၼႆႉ မိူင်းၾီႇလိပ်ႇပိၼ်ႇ မီးၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ လႄႈ မိူင်းလၢဝ်း ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်မီးၵူၼ်းတိတ်းၸပ်း ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် COVID-19 ဢေႇသေပိူၼ်ႈ။

1. မိူင်းၾီႇလိပ်ႇပိၼ်ႇ − ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း မီး 5,223၊ တၢႆ 335 ၵေႃႉ လႄႈ ယူတ်းယႃၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းၶိုၼ်း 295 ၵေႃႉ
2. မိူင်းမလေးသျႃး − ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း မီး 4,987၊ တၢႆ 82 ၵေႃႉ  လႄႈ ယူတ်းယႃၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းၶိုၼ်း 2,478 ၵေႃႉ
3. မိူင်းဢိၼ်ႇတူဝ်ႇၼီးသျႃး − ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း မီး 4,839 ၵေႃႉ၊ တၢႆ 459 ၵေႃႉ လႄႈ ယူတ်းယႃၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းၶိုၼ်း 426 ၵေႃႉ
4. မိူင်းသိင်ႇၵပူဝ်ႇ − ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း မီး 3,252 ၵေႃႉ၊ တၢႆ 10 ၵေႃႉ လႄႈ ယူတ်းယႃၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းၶိုၼ်း 611 ၵေႃႉ
5. မိူင်းထႆး  − ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း မီး 2,613 ၵေႃႉ၊ တၢႆ 41 ၵေႃႉ  လႄႈ ယူတ်းယႃၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းၶိုၼ်း 1,405 ၵေႃႉ
6. မိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်း − ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း မီး 267 ၵေႃႉ၊ တၢႆ −−− ၵေႃႉ လႄႈ ယူတ်းယႃၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းၶိုၼ်း 169 ၵေႃႉ
7. မိူင်းပရူႇၼႆး  – ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း မီး 136 ၵေႃႉ၊ တၢႆ 1 ၵေႃႉ လႄႈ ယူတ်းယႃၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းၶိုၼ်း 107 ၵေႃႉ
8. ၵမ်ႇပေႃးတီးယႃး − ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း မီး 122 ၵေႃႉ၊  တၢႆ  −−−−− ၵေႃႉ  လႄႈ ယူတ်းယႃၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းၶိုၼ်း 96 ၵေႃႉ
9. မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် − ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း မီး 63 ၵေႃႉ၊ တၢႆ 4 ၵေႃႉ လႄႈ ယူတ်းယႃၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းၶိုၼ်း 2 ၵေႃႉ
10. မိူင်းလၢဝ်း − ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း မီး 19 ၵေႃႉ၊ တၢႆ −−− ၵေႃႉ လႄႈ ယူတ်းယႃၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းၶိုၼ်း 1 ၵေႃႉ

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း
ဢိင်ႇၶေႃႈမုၼ်း − Bangkok post