လၵ်းၼီႈ ပီမိူင်းတႆး (2)

(ပဵၼ်ႇႁူဝ်ၶေႃႈ- လၢႆးၼပ်ႉပီမႂ်ႇတႆး ပဵၼ် လၵ်းၼီႈ ပီမိူင်းတႆး ၼႆၶႃႈ)

ပီမိူင်း- ၵဵဝ်ႇတင်းၵူၼ်းတႆးၵူႈသၢႆၶိူဝ်း ဢမ်ႇဝႃႈ တႆးၼိူဝ် တၢင်းမိူင်းၶွၼ်၊ တႆးမၢဝ်း တၢင်းမိူင်းမၢဝ်း၊ တႆးလိုဝ်ႉ တၢင်းမိူင်း 12 ပၼ်းၼႃး၊ တႆးလႅမ်း တၢင်းမိူင်းလႃးလူင်၊ တႆးၸုင်း တႆးတူင်ႉ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇလူင်။ တႆးၼုင်း တၢင်းမိူင်းထႅၼ်ၼႂ်းမိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်း။ တႆးဢႃႁူမ် တႆးၶမ်းယၢင်း တႆးၽႃၵႄး တၢင်းမိူင်းဢသ်ႉသမ်၊ တႆးၶမ်းတီး တၢင်းမိူင်းဢရုၼ်ႊၼၶျွလ်းၼႂ်းမိူင်းဢိၼ်ႊတိယိူဝ်း။ တႆးလႅင် တႆးၶမ်းတီး တႆးသႃ တၢင်းမိူင်းၵွင် မိူင်းယၢင်း မိူင်းၸႄႈၵႅင်ႇ ၼႂ်းတွၼ်ႈလိၼ်ပွတ်းၼိူဝ်မိူင်းမၢၼ်ႈ။ ၵူၼ်းတႆး တၢင်းဝဵင်းပႃႇၵိူဝ်(ပႄးၶူး) လႄႈတၢင်းဝဵင်းတွင်ႁူႇ(တွင်ႇငူႇ) ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ။ တႆးယူၼ်း(ၵူၼ်းမိူင်း) တၢင်း ၵဵင်းမႆႇ ၵဵင်းႁၢႆး ၵဵင်းသႅၼ်၊ တႆးထႆး တၢင်းမိူင်းၵွၵ်ႇ(ၵရုင်ႈထဵပ်ႉ)၊ တႆးလၢဝ်း(တႆးဢီႈ‌သၢၼ်)တၢင်းၼွင်ၶၢႆး ၼႂ်းမိူင်းႁေႃၶမ်းထႆး။ တႆးလၢဝ်း ၼႂ်းမိူင်းလၢဝ်း။ တႆးမၢဝ်းတၢင်းထုင်ႉမၢဝ်း၊ တႆးတႂ်ႈ (တႆးလူင်) တႆးၶိုၼ် တႆးၼိူဝ် (တၢင်းမိူင်းၵဵင်းတုင်) ၼႂ်းမိူင်းတႆးယၢမ်းလဵဝ်။

ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးလၢႆလၢႆသၢႆၶိူဝ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇလၢတ်ႈမႃးၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉ ၸႂ်ႉတိုဝ်းလၵ်းၼီႈၵၼ်တင်းၼၼ်ႉ။ ၸႂ်ႉလၵ်းၼီႈၼပ်ႉဢၢၼ်ႇပီလိူၼ်ဝၼ်းယၢမ်း မိူၼ်ၵၼ်ၵူႈသၢႆၶိူဝ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈၶၢႆႉပဵၼ်ႇ ပီၵဝ်ႇ- ပီမႂ်ႇၵၼ်တီႈလိူၼ် 12 လပ်း လႄႈ လိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇ 1 ၶမ်ႈ ၼင်ႇၵၼ်၊ ၶႂ်ႈဝႃႈၼႆႉ ၼပ်ႉဢဝ်လိူၼ်ၸဵင်မႂ်ႇ 1 ၶမ်ႈ ပဵၼ်ဝၼ်းပီမႂ်ႇၼင်ႇၵၼ်ၵူႈသၢႆၶိူဝ်း- ၼႆယူႇ။

လိူၼ်ၸဵင်ၼင်ႇၵၼ်၊ မႂ်ႇ 1 ၶမ်ႈမိူၼ်ၵၼ်၊ ၾိင်ႈၵေႃႇၸဵင် ဢၼ်ပဵၼ်ၾိင်ႈလူႇတၢၼ်း ၶဝ်ႈမႂ်ႇၵေႃႈၼင်ႇၼၼ်၊ တင်းၼႂ်းပၢၼ်ပႆႇႁပ်ႉဢဝ်ၾိင်ႈပုတ်ႉထလႄႈတင်းမႃးၼႂ်း ပၢၼ်ႁပ်ႉဢဝ်ၾိင်ႈပုတ်ႉထယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပႅၵ်ႇပိူင်ႈသင်ၵၼ် (ပိူင်ႈတီႈလူႇတၢၼ်း တီႈသိူဝ်ႈမိူင်း လႄႈ တီႈဝတ်ႉၸွင်းၼၼ်ႉၵွႆး) တေလႆႈႁၼ်မႅၼ်ႈၼင်ႇၼႆ။ လိူၼ်ၸဵင် ၼႆႉ ထႆး ယူၼ်း လၢဝ်း ႁွင်ႉဝႃႈ- လိူၼ်ဢၢႆႈ၊ လိုဝ်ႉ လႅမ်း ၶိုၼ် ႁွင်ႉတင်းလိူၼ်ၸဵင်- လိူၼ်ဢၢႆႈ ၸႂ်ႉတင်းသွင်ထွႆႈၵႂၢမ်း- ၸိူင်ႉၼႆ။

ဢၼ်ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၼႆႉ မီးပၵ်းယဵမ်ႈဝၼ်းၵွႆး။ ၵွပ်ႈပၵ်းယဵမ်ႈဝၼ်းဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် လႄႈ လိူၼ်ၸဵင်ၵေႃႈ ဢဝ်ပိူင်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ၊ မိူၼ်ၼင်ႇ- မိူင်းထႆး၊ မိူင်းလၢဝ်း၊ မိူင်းတႆး၊ မိူင်းၶွၼ်၊ မိူင်းမၢဝ်း၊ မိူင်းၵႅဝ်၊ မိူင်းမၢၼ်ႈ၊ မိူင်းၵလႃး(ဢိၼ်ႊတိယိူဝ်း)ၸိူဝ်းၼႆႉ လိူၼ်ၸဵင် မႅၼ်ႈလိူၼ်လဵဝ်ၵၼ်။ မိူင်းၵဵင်းတုင်၊ မိူင်း 12 ပၼ်းၼႃး၊ မိူင်းလႃးလူင်ၼႆႉ လိူၼ်ၸဵင်ဝႆးၵႂႃႇ(တူၵ်းဢွၼ်တၢင်း ထႆး တႆး) ၼိုင်ႈလိူၼ်။ မိူင်းၵဵင်းမႆႇ၊ ၵဵင်းႁၢႆး၊ ၵဵင်းသႅၼ်သမ်ႉ လိူၼ်ၸဵင်ဝႆးၵႂႃႇ (တူၵ်းဢွၼ်တၢင်း ထႆး တႆး) သွင်လိူၼ်- ၸိူင်ႉၼႆ။ ၸင်ႇပဵၼ်ဝႃႈ- လိူၼ်ၸဵင်ထႆး တႆး ၵႂႃႇပဵၼ်လိူၼ်ၵမ် လိုဝ်ႉ လႅမ်း ၶိုၼ်၊ လႄႈ ပဵၼ်လိူၼ်သၢမ်ယူၼ်း ၵဵင်းမႆႇ ၵဵင်းႁၢႆး- မိူၼ်ႁူႉႁၼ်ၵၼ်ၼႆႉ- ၼႆယူႇ။

– တေသိုပ်ႇလၢတ်ႈၶႆႈထႅင်ႈ တွၼ်ႈ (3)

မႁႃမုင်ႉ (မိူင်းၸႄႈ)