လၵ်းၼီႈ ပီမိူင်းတႆး (4)

ပီမိူင်းတႆး တႄၼပ်ႉမႃးမိူဝ်ႈပီဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈ ၶိူဝ်းႁိူၼ်းဢူတီႈၾႃႉ မိူင်းၼွင်သႄ လူင်းမႃးၵေႃႇတင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းတီႈၾင်ႇၼမ်ႉမၢဝ်းၼႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပိုၼ်းလၢတ်ႈၶႆႈၵၼ် တၢင်းသူပ်း(ပိုၼ်းသူပ်းလၢတ်ႈ)ၵွႆး ပႆႇႁႃလႆႈသၵ်ႈသေႇလၵ်းထၢၼ်မၼ်း လွင်ႈဝႃႈပဵၼ်ႁိုဝ်မီးႁိုဝ်မႃးတႄႉ- ၼႆၼၼ်ႉယူႇ။

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပိုၼ်းၸဝ်ႈၶုၼ်ယီႈ ၵေႃႇတင်ႈမိူင်းမၢဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၸိူဝ်းပဵၼ်ၸဝ်ႈပိုၼ်းၸၢဝ်းတႆး လီသိုပ်ႇၶူၼ်ႉၶႂႃႉသွၵ်ႈတဝ်ႁႃ ႁႂ်ႈႁၼ်ယူႇ၊ ၵွပ်ႈမႃးၵဵဝ်ႇတင်းပီမိူင်းတႆးႁဝ်းဢၼ်ၸႂ်ႉႁူမ်ႈၵၼ် တင်းလၵ်းၼီႈယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ-ၼၼ်ႉယူႇ။

ထႅင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ပီမိူင်းပီႊသီႊ 94 ၼႆႉ ပေႃးမႃးၼပ်ႉတင်း ပီပုတ်ႉထၼႆတေမႃးမႅၼ်ႈပီ 450 ၼီႈ။ ၼႂ်းပိုၼ်းမိူင်းသီရိလင်းၵႃသမ်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ- ပီပုတ်ႉထ 450 ၼီႈၼႆႉ ပဵၼ်ပီဢၼ်ၸဝ်ႈဢရႁၼ်(ၸဝ်ႈသင်ၶ) ၸၢဝ်းမိူင်းသီရိလင်းၵႃ ၶဝ် တႅမ်ႈၵႂၢမ်းသွၼ်ၶမ်းၸဝ်ႈပုတ်ႉထ သႂ်ႇဝႆႉၼိူဝ်ဝႂ်လၢၼ်း(ဢဝ်တူဝ်လိၵ်ႈသိင်ႁလိသ်ႉတႅမ်ႈဝႆႉ)ၼႆလႄႈ ၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်း ၸိူဝ်းပဵၼ်ၸၢဝ်းပုတ်ႉထၵေႃႈ ဢဝ်ၵုၼ်းမုၼ်လွင်ႈပဵၼ်ၸၢဝ်းပုတ်ႉထသေ ယိပ်းဢဝ်ပီပုတ်ႉထ 450 ၼီႈၼႆႉ မႃးတင်ႈသေ ဢၢင်ႈၵၼ်ဝႆႉ 2 လွင်ႈဝႃႈ- လွင်ႈၼိုင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈၶုၼ်ႁွင်(ၸဝ်ႈၶုၼ်ၸၢႆး) ၵႂႃႇႁပ်ႉဢဝ်ၼမ်ႉထမ်းၵႂၢမ်းသွၼ် ၶမ်းၸဝ်ႈပုတ်ႉထ တီႈမိူင်းသီႇႁူဝ်ႇလ်(မိူင်းသီရိလင်းၵႃ) ၶိုၼ်းမႃးၽႅဝ်မိူင်းတႆးႁဝ်း ၼႂ်းမိူင်းၼွင်သႄ(ၶႂႅင်ယုၼ်ၼၢၼ်- မိူင်းၶႄႇ)ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပီပုတ်ႉထ 450 ၼီႈ ၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်ၼႆ‌သေ ၵူၼ်းတႆးႁဝ်းၸင်ႇတႄႇၼပ်ႉပီမိူင်းတင်ႈဢဝ်ပီၼၼ်ႉမႃး၊ ၵွပ်ႈဢဝ်ပဵၼ်မဵတ်ႇမၢႆတီႈမၢႆတွင်းၽိုၼ်ထမ်းပိတၵၸဝ်ႈႁွတ်ႈမႃးၼႂ်းမိူင်းတႆး-ဝႃႈၼႆၵၼ် (မိူၼ်ၼင်ႇ- ပီပုတ်ႉထၼႂ်းပီၶရိသ်ႉထ် 2023 ၼီႈၼႆႉပဵၼ်ပီ 2567 ၼီႈ လႄႈ 2567 – 450= ပီမိူင်းတႆးၸင်ႇၼပ်ႉလႆႈ 2117 ၼီႈ- ၼႆ)မႃးယူႇ။

လွင်ႈထိသွင်သမ်ႉ ဢၢင်ႈဝႃႈ- မိူဝ်ႈပီပုတ်ႉထ 450 ၼီႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈဢရႁၼ်တႃ (ၸဝ်ႈသင်ၶၸၢဝ်းသိင်ႁူလ်)ၶဝ် 100 တူၼ် ပိၼ်ႇတႅမ်ႈၽိုၼ်းထမ်းပိတၵၸဝ်ႈ ယဝ်ႉတူဝ်ႈသေ ၸဝ်ႈဢရႁၼ်သေႃးထ ၼမ်းဢဝ်ၽိုၼ်ထမ်းပိတၵ လုၵ်ႉမိူင်းသိင်ႁူလ်(ၵုၼ်သီရိလင်းၵႃ) မႃးၽိူၺ်ၽႄႈသႃႇသၼႃႇပုတ်ႉထ ထိုင်တၢင်းမိူင်းတႆးႁဝ်း- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈသေႃးထ ၼမ်းဢဝ်ၽိုၼ်ထမ်းၶမ်းၸဝ်ႈပုတ်ႉထ မႃးထိုင်တၢင်းမိူင်းတႆးၼၼ်ႉ မႅၼ်ႈၼႂ်းပီပုတ်ႉထ 450 ၼၼ်ႉပေႃးလီလႄႈ ၵူၼ်းတႆးႁဝ်း ၸင်ႇတႄႇၼပ်ႉပီမိူင်းတႆးႁဝ်းတင်ႈပီၼၼ်ႉမႃး- ၼႆဝႆႉ။

ပိုၼ်းပီမိူင်းတႆးပႃႈလင်ၼႆႉ လၢတ်ႈဝႃႈဢၢင်ႈဢိင်ဢဝ်- လိၵ်ႈႁူဝ်ထမ်းၵျၢမ်းၸု ၼႂ်းၽိုၼ်ထမ်းတၢင်ႇသင်ႇၵႃႇယၼႃႇ၊ ၸဝ်ႈၸၢင်းဝိလႃႇသ မၢၼ်ႈႁၢႆး ဝဵင်းၸႄႈလၢၼ်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉ- ၼႆ။ မိူဝ်ႈမီးဢူဝ်းၵၢသ်ႇလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၼႂ်းပပ်ႉလိၵ်ႈ ႁူဝ်ထမ်းၵျၢမ်းၸုၼႆႉ ဢမ်ႇႁၼ်လၢတ်ႈလွင်ႈလၵ်းထၢၼ်သၵ်ႈသေႇ လွင်ႈပီမိူင်းတႆးဝႆႉ။ လၢတ်ႈဝႆႉလွင်ႈၶုၼ်ဢသေႃးၵ မိူင်းမၵထ (ဝဵင်းလူင်ပႃႇတလိပုတ်တ) သူင်ႇၸုမ်းၽိူၺ်ၽႄႈသႃႇသၼႃႇပုတ်ႉထ ဢွၵ်ႇၽိူၺ်ၽႄႈၼွၵ်ႈမိူင်းမၸ်ႉသိမၵႃႈၼၼ်ႇၵွႆး- ယူႇ။

– တေသိုပ်ႇလၢတ်ႈၶႆႈထႅင်ႈ တွၼ်ႈ (5)

မႁႃမုင်ႉ (မိူင်းၸႄႈ)