ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ ႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလႆႈ ၼႂ်းၵူႈငဝ်းလၢႆး

ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇၼႆႉ တိုၼ်းပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်း တႃႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ ၸႅၵ်ႇဢွၵ်ႇလွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈ မီးတင်းၼမ် − သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် ၵူၼ်း၊ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း၊ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸဵမ်ၵႂႃႇ။ ဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇပူၼ်ႉလွတ်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ႁုၼ်ႈမုၼ်းၶႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် ပဵၼ်ပိူင်လူင်မၼ်း။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းႁဝ်း လႄႈ မိူင်းလွတ်ႈလႅဝ်းၵတ်းယဵၼ် မၼ်းပိူင်ႈသင်ၵၼ်?

ပၢၼ်ဢႃႇယု တေႃႇထိုင် 18 ပီႊၼႆႉ ပဵၼ်ၽွင်းႁႃႁဵၼ်းပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ယူႇၼႂ်း တူင်ႇၵုမ်းၵမ် ပေႃႈမႄႈဝႆႉ။ 18 – 25 ပီႊတႄႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလူင် မီးပၢႆးဝူၼ်ႉ ၵွၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇပေႉလႆႈလႄႈ ယူႇၼႂ်းၵၢၼ်လဵပ်းႁဵၼ်း၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်တူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ပၢၼ်တႄႇႁႅၵ်ႈ ႁႃၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးသုၼ်ႇတူဝ်။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇမိူင်းတႆးႁဝ်း မီးသုၼ်ႇလႆႈယူႇၼႆၵေႃႈ လႆႈလုတ်ႈ တိုဝ်ႉတၢင်း မႃးတင်းၼမ်။ ၼႂ်းပၢၼ်ဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈၵူၺ်း ပေႃးလုတ်ႈႁၢမ်း တင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈႁဵၼ်းသုတ်းထိုင် ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်တမ်းဝႆႉပိူင်ၵၢၼ်ႁဵၼ်း။ မီးၵေႃႈ တေမီးၼႂ်းဝဵင်းၵမ်ႉဢေႇၵူၺ်း တေႃႈၼႆႉ ဢၼ်ယဝ်ႉႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ်သေ လႄႈ မီးၵၢၼ်ငၢၼ်း၊ ပူၵ်းတင်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇၵူၺ်းယင်းယၢပ်ႇ ၵွပ်ႈၼၼ် ဢၼ်တေလႆႈႁဵတ်းၼၼ်ႉ မၼ်းယူႇတီႈ ငဝ်ႈၶၢမ်ႇလူင်လၢႆဢၼ် တႃႇၵူၼ်းၼုမ်ႇ တေတိုင်ႈၼႃႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလႆႈ။

တူင်ႇဝူင်းပေႃႈမႄႈ ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ / သႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ

ပေႃႈမႄႈ လႄႈ တူင်ႇဝူင်းဢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ/သႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ တေလႆႈပိုင်ႈဢိင်ၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈတေႉတေႉ၊ တေလႆႈမီးၵေႃႉၼႄတၢင်းၶဝ် ဢၼ်မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈလႄႈ ၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်ၶဝ် ၼင်ႇႁိုဝ်တေထိုင်လႆႈပဝ်ႉမၢႆ ၸွမ်းၼင်ႇ ၵၢင်ၸႂ်ပေႃႈမႄႈ မုင်ႈမွင်းဝႆႉလႄႈ ဢၼ်တူဝ်ၶဝ်ၵေႃႉတမ်းၶေႃႈယိူင်းဢၢၼ်းဝႆႉ။

တႃႇပဵၼ်ႁႅင်းလူင် ဢၼ်တေပၼ်ႁႅင်းၸႂ်ၶဝ်လႆႈ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉတေႃႇယႂ်ႇၼႆႉ တေလႆႈလုမ်းလႃးပၼ်ပၢႆးၸႂ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢွၼ်တၢင်း။ တေလႆႈငိူင်ႉဝႄႈ လွင်ႈႁိုတ်း ထႃႉ လႃႇ ပေႃႉႁႅမ် လႄႈ ႁဵတ်းၼႄၶဝ် ဢၼ်တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ်ၶဝ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပိူင်လူင်။ လွင်ႈၵမ်ႉထႅမ် ငိုၼ်းတွင်းၼႆႉ ဢမ်ႇလမ်ႇလွင်ႈတႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ ပေႃးဝႃႈ ၶဝ်မီးႁႅင်းၸႂ် မေႃပိုင်ႈဢိင်တူဝ်ၵဝ်ႇဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉယဝ်ႉၼႆၼၼ်ႉ ၸႂ်ၵူဝ်ဢၼ်ဝႃႈ ၵေႃႈတေဢမ်ႇမီး ၊ တႃႇၶဝ်ၶတ်းတႃႉယူႇၵႂႃႇ ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၵေႃႈ ၶဝ်တေမီးလွင်ႈမၼ်ႈၸႂ်ယူႇတႃႇသေႇ၊ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ဢၼ်တေထူပ်းၼၼ်ႉ တႃႇၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၶဝ် တိုၼ်းဢမ်ႇၵူဝ် တေႁတ်းတေႃႇသူႈၵႂႃႇ ႁတ်းႁတ်းႁၢၼ်ႁၢၼ်လႄႈ တေဢွင်ႇမၢၼ် ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇမႃးယူႇဢမ်ႇႁၢင်ႉ။

ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ ၸႂ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႆႉ လေႃလႄ ဢမ်ႇၼိမ်ဢမ်ႇသဝ်း ၸႂ်ပိဝ်ငၢႆႈ၊ ၸႂ်ၶႂ်ႈၸၢမ်းတူၺ်း ၶႂ်ႈႁူႉၵေႃႈ ၼမ် ၽၢႆႇလႂ်သူၼ်းသေႃႇႁႅင်းၵေႃႈ တေၵိူင်းၵႂႃႇၽၢႆႇၼၼ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ လဵၼ်ႈၵေႃႉတႆးၵေႃႉတၢင်းယၢမ်ႈလူႉ၊ ၸၢမ်းတူၺ်းၵၢၼ်ၵိၼ် ၽိတ်းပၵ်းပိူင် ၶိူင်ႈယႃႈမဝ်းၵမ်၊ ဢဝ်တိတ်းယိၼ်ႉၸပ်းၸွႆး ထိုင်တီႈပေႃႈမႄႈ လႆႈလိူတ်ႇမႆႈတူၵ်းၼမ်ႉတႃၸွမ်း၊ ပဵၼ်လွင်ႈၼၵ်းၼႃပႃးပၢၼ်ႈတေႃႇ ၼႂ်းႁိူၼ်းၼႂ်းယေး ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈတႃသူၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးတင်းၼမ်။

ပေႃးဢဝ်တၢင်းၵၢၼ်ႁုၼ်ႈမုၼ်းဝႃႈ ၼႂ်း 2 ပၢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၽွင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ သႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇၶဝ် ႁႅင်းတူဝ်ႁႅင်းၸႂ် ႁႅင်းပၢႆးဝူၼ်ႉ ဢွၵ်းဢေႃ တိုင်ႈႁႅင်းၵူႈၽၢႆႇ ပေႃးဝႃႈ  ပူၵ်းပွင်ဢမ်ႇထုၵ်ႇလၢႆးမၼ်းလႄႈ ဢမ်ႇၵုမ်းၵမ် ပူၵ်းပွင်လႆႈၵေႃႈ တေပဵၼ် သႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ ယွတ်ႈႁၢႆပႅတ်ႈ။

သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်း ဢၼ်လုတ်ႈတိုဝ်ႉတၢင်း

ပေႃးတေဝႃႈ သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၼုမ်ႇမီးသင်ၼႆ မၼ်းလၢတ်ႈၼမ်ဝႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ သုၼ်ႇလႆႈလွင်ႈၵႅတ်ႇၵင်ႈႁေႉၽေး ၸွမ်းၼင်ႇမၢႆမီႈပၵ်းပိူင်မီး၊ သုၼ်ႇတႅမ်ႈလၢတ်ႈ လႄႈ ၼႄၵၢင်ၸႂ်လႆႈလွတ်ႈလႅဝ်း၊ သုၼ်ႇလႆႈႁဵၼ်းသွၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၼႂ်းၵႃႈဝႃႈမႃးၼႆႉ ပေႃးယူႇတီႈၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းတႆးႁဝ်းၼႆ မၢင်တီႈမၢင်တွၼ်ႈၼႆႉ မၼ်းလုတ်ႈႁၢမ်းဝႆႉ ယွၼ်ႉဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆး ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း၊ ယွၼ်ႉမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၵေႃႈပႃး လႄႈ လႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ၸိူဝ်းဢမ်ႇလႆႈၸႂ်တႃႇၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ်ၼိူဝ်ၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈသမ်ႉ ပေႃႈမႄႈတိုၵ်းသူၼ်း ဢမ်ႇၼၼ် ပေႃႈမႄႈဢွၼ်ပၢႆႈ ၵႂႃႇတၢင်ႇဝၢၼ်ႈတၢင်ႇမိူင်းလႄႈ လုတ်ႈႁၢမ်းသုၼ်ႇလႆႈၵႂႃႇၵေႃႈမီးတင်းၼမ်။ မိူၼ်ၼင်ႇၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးႁဝ်းၼႆႉ ပၢႆႈၵႂႃႇႁႃႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼမ်တေႉတေႉ ၼႂ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၼိုင်ႈပၢၵ်ႇၵေႃႉၸိုင် 60−70 ၵေႃႉၼႆႉ ၵႂႃႇမိူင်းပိူၼ်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် တႃႇႁုၼ်ႈမုၼ်းပၢႆးဝူၼ်ႉ လၢႆးႁဵတ်းႁဝ်း တေၶိုၼ်ႈသၢင်ႉမႂ်ႇသုင်ၼၼ်ႉ လႆႈဢိင်ဢွင်ႈတီႈမိူင်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ၵႂႃႇႁႃႁဵတ်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉသေ လႆႈၶိုၼ်ႈသၢင်ႉမႃး ဝႃႈၼၼ်ၵေႃႈ ၵူၼ်းၵမ်ႈၼမ်ၼႆႉ လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်း ၵၢၼ်ငၢၼ်းဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈ ပၼ်သုၼ်ႇလႆႈႁဵတ်း ၵၢၼ်ၵျၢမ်း၊ ၵၢၼ်ႁႆႈၵၢၼ်သူၼ်၊ မွၵ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈၼွင်ႉပိူၼ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ ၸိူဝ်းလႆႈပဵၼ် ႁူဝ်ၼႃႈၽၢႆႇၵၢၼ်ငၢၼ်းၵေႃႈမီးၽွင်ႈယူႇ မၼ်းဢေႇတေႉတေႉ။ ဝႃႈၼၼ်ၵေႃႈ မၼ်းလီ တွၼ်ႈတႃႇၶဝ် ဢၼ်လႆႈမီးၵၢၼ်ငၢၼ်းလႄႈ လႆႈငိုၼ်း၊ သူင်ႇငိုၼ်းပၼ်ထိုင် တင်းႁိူၼ်းတင်းယေး ၼၼ်ႉယူႇ။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းပိူၼ်ႈ ဢၼ်ႁဝ်းလႆႈၶွႆ

ၵူၼ်းဢၼ်ၵိူတ်ႇမႃး ၼႂ်းၼင်လိၼ်ၶွပ်ႇမိူင်းၼၼ်ႉ ၽၢႆႇမေႃယႃလႄႈ ၽၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇ မိူင်းၼၼ်ႉ တိုၼ်းႁဵတ်းပၼ် ဝႂ်ၵိူတ်ႇလုၵ်ႈ၊ တႃႇလႆႈမၢႆၽၢင်ၵိုၵ်းတူဝ်ၸွမ်းၵမ်းလဵဝ်။ တိုၼ်းပဵၼ်မၢႆ တႃႇၶဝ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းၵိုၵ်းမိူင်းၼၼ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်တေ ၵႅၼ်ႇၶႅင်လႄႈ လွတ်ႈတၢင်းတၢႆၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မီးငူပ်ႉငိုၼ်းတိုၼ်း တႃႇလုမ်းလႃးလဵင်ႉလူၵွၼ်ႇ။ ဢႃႇယု 5 ၶူပ်ႇ မီးသုၼ်ႇလႆႈတႃႇၶဝ်ႈႁဵၼ်းသွၼ်လႄႈ သုၼ်ႇလႆႈငိုၼ်းတိုၼ်း ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းမီးပၼ် ငိုၼ်းလႄႈ ၶွင်ၵမ်ႉၵႅမ်ဢၼ်ပဵၼ်မႃႇပဵၼ်ႁႅင်း။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ လၢတ်ႈတူၺ်းဢၼ်လဵၵ်ႉၼွႆႉ ၸွမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈ လူလွမ်လႄႈ ဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းၼိူဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈ ၵႃႈၶၼ်ၵူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉၼၼ်ႉ လမ်ႇလွင်ႈလိူဝ်ၼႆယူႇ။ ယွၼ်ႉသင်လႄႈဝႃႈ ၼၼ်ၼႆ မၼ်းမိူၼ်ဢၼ်ႁဝ်းၽုၵ်ႇတူၼ်ႈမၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတွၵ်ႇ ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ထိုင်တီႈဝႃႈ ၸိူဝ်ႉၽၼ်းလီၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇမီး ၽုၼ်ႇသႂ်ႇပၼ် ႁူတ်းၼမ်ႉပၼ် ႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈထၢတ်ႈႁႅင်း ၼင်ႇလူဝ်ႇၼၼ်ႉၸိုင် မၼ်းတေဢမ်ႇမူႈယႂ်ႇပီးမၢၵ်ႈပူင်းပူင်ႇမႃးၼမ်၊ ၵူၼ်းႁဝ်းၵေႃႈ ၼင်ႇၼၼ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၵျႃႇပၢၼ်ႇၼႆႉ မိူဝ်ႈသိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈၵမ်းသွင် ၶဝ်ၶဝ်ႈမႃး ၼႂ်းမိူင်းတႆး မိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ႁွင်ႉၶဝ်ဝႃႈ ၵျႃႇပၢၼ်ႇပွၵ်း ၼႆသေတႃႉ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၵျႃႇပၢၼ်ႇၶဝ် ဝႆႉလွင်ႈပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ပၢႆးယူႇလီ ႁႅင်းလႄႈ တူဝ်ၵူၼ်းၵေႃႈႁုၼ်ႈယႂ်ႇတူဝ်လူင်မႃး၊ ဢွၵ်းဢေႃၵေႃႈ လႅတ်းသႅဝ်း ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ၊ ၸိူဝ်းၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈတမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ် ပေႃႇလသီႇတေႉတေႉဝႃႈဝႃႈ သေၶပ်းၶိုင်မႃး။ တူဝ်ယၢင်ႇထႅင်ႈမိူင်းၼိုင်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းၵူဝ်းရီးယႃးႁွင်ႇ။ မိူင်းၶဝ်ၼႆႉ ဢူတ်းယိူၼ်ႉၵၼ်ႈ ၵၢၼ်ၵိၼ်ယႅမ်ႉႁႅင်း ယွၼ်ႉပိူင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တမ်းဝၢင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း တူဝ်ၵူၼ်းတိင်ႉလူင်းမႃး ပိူင်ႈၵၼ်တင်း ဢၼ်ၶဝ်ပဵၼ်ၶိူဝ်းလဵဝ်ၵၼ် တင်းမိူင်းၵူဝ်းရီးယႃးၸၢၼ်း ၼၼ်ႉတေႉတေႉ လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵေႃႈ တေႃႈၼင်ႇၼၼ်။

ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ တႃႇသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ တေလႆႈတိူဝ်းၼမ်ႁႃႉ ဢမ်ႇၼမ်ၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈ မႃးၵဵဝ်ႇၶွင်ႇတင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ႁၵ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၵႃႈႁိုဝ်? ႁၵ်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ယူႇႁူမ်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉၵႃႈႁိုဝ်? မေႃဝၢင်းၽႅၼ်ပူၵ်းပွင် ပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵႃႈႁိုဝ်? ၼႆယူႇ။

မိူင်းသိင်ႇၵပူဝ်ႇၼႆႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈမၼ်း လဵၵ်ႉလိူဝ်မိူင်းတႆးႁဝ်းတေႉတေႉဝႃႈဝႃႈၵွၼ်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶူဝ်းၶွင်ႇသၽႃႇဝ ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃဢမ်ႇမီးသင် ၵူၺ်းၵႃႈ ၽူႈၼမ်းၸိုင်ႈမိူင်းသိင်ႇၵပူဝ်ႇ ဝၢင်းၽႅၼ်ပူၵ်းပွင် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ပဵၼ်လၵ်း မႄးဢွၵ်းဢေႃ ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ၊ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵတ်ႉၶႅၼ်ႇမႃး ဢဝ်လွင်ႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇတၢင်းႁူႉၼၼ်ႉသေ သိုပ်ႇပူၵ်းပွင်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႃႇထိုင်ပဵၼ်မိူင်း ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၸိၵ်းထႅၼ်ႈၼႂ်း လုမ်ႈၾႃႉမိူင်းၼိုင်ႈ  တေႃႇယၢမ်းလဵဝ်။

ၵၢၼ်မိူင်းဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း ႁဝ်းယႃႇငမ်းငဝ်းဝင်ႇဝိူဝ်ႈ ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းႁဝ်းပႆ

ပီႊ 2021 မႃးၼႆႉ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသိမ်းမိူင်းမႃးယဝ်ႉလႄႈ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆးၼႂ်းမိူင်းႁဝ်း ဢဝ်ၵိုတ်းၸိူဝ်ႈၵႂႃႇၵမ်းၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၸုမ်းသၢၼ်ၶတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႄၵၢင်ၸႂ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၶူးမေႃသွၼ် ပၢႆႈႁဵတ်း CDM ၼမ်၊ တေႃႇထိုင် ႁူင်းႁဵၼ်းဢွၼ်ႇထိုင် ၸၼ်ႉၸွမ် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လႆႈပိၵ်ႉၵႂႃႇတင်းၼမ် လႄႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢွၵ်ႇႁဵၼ်းၵေႃႈ မီးပဵၼ်ႁူဝ်သႅၼ်။ ႁူင်းႁဵၼ်းပိုတ်ႇၶိုၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၶိုၼ်း တေႃႇထိုင်ပေႃးယဝ်ႉထိုင်ၸၼ်ႉ ၼင်ႇၶေႃႈယိူင်းဢၢၼ်း ႁဝ်းၼၼ်ႉ။ ၶတ်းၸႂ်ပႆၸွမ်းၶေႃႈယိူင်းဢၢၼ်းၼၼ်ႉလီတီႈသုတ်း ၵွပ်ႈသင်ၼႆ ၽွင်းၼုမ်ႇလူဝ်ႇႁႃပၺ်ႇၺႃႇတၢင်းမေႃၼမ်ႉၵတ်ႉသႂ်ႇတူဝ်ၼႆႉ ပေႃးလုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း မၼ်းယဝ်ႉၼႆ တႃႇတေႁဵၼ်းသွၼ်ၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈ၊ ပေႃးဝႃႈ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ဢၼ်ႁဝ်းၶႂ်ႈၽႅဝ်ၵေႃႈ ယဝ်ႉယႃႇလီငၢမ်းယဝ်ႉၼႆ ၸင်ႇမႃးၶဝ်ႈၸွမ်း ၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး ဢၼ်ႁဝ်းသူၼ်ၸႂ် ဢမ်ႇၼၼ် ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်ႇမိူင်း လူၺ်ႈမီးၸၼ်ႉမီးတႃႇ မၼ်းတေသၢင်ႇထုၵ်ႇ မီးၵႃႈၶၼ်လႄႈ တေဢမ်ႇလႆႈၼႃႈလဵၵ်ႉတႃၼွႆႉ ၼႂ်းၵႄႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတၢင်ႇၶိူဝ်းတၢင်ႇမိူင်း။ တေဢမ်ႇလႆႈပဵၼ် ၵူၼ်းၼမ်ႉၵတ်ႉ မိူၼ်ပဵတ်း မိၼ်တေႉတေႉဢမ်ႇလႆႈ လုၺ်းၼမ်ႉတေႉတေႉဢမ်ႇၵျၢင်ႇ လႅၼ်တေႉတေႉ ဢမ်ႇၶႅၼ်ႇ ၼၼ်ႉသေၵမ်း၊ ႁႂ်ႈၵတ်ႉၵျႃႉၶႅၼ်ႇ မီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ၼႂ်းၵၢၼ်ၼိုင်ႈဢၼ် လူၺ်ႈ ႁူႉငဝ်ႈတေႃႇႁၢင် လူင်ႉလူင်ႉလႅင်းလႅင်း ၸင်ႇၶိုၵ်ႉတွၼ်း။

ယွၼ်းၽၢၵ်ႇၵႂၢမ်းထိုင် သႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇႁဝ်း

ၼႂ်းၵၢၼ်ငၢၼ်း ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၵူႈပိူင်ပိူင်ၼၼ်ႉ လိၵ်ႈလၢႆးပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ တိုၼ်းပဵၼ်ငဝ်ႈၶၢမ်ႇပိုၼ်ႉ တႃႇႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ တင်းလၢႆၶႃႈယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၶႂ်ႈတိုၵ်းသူၼ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇႁဝ်းၶႃႈၼၼ်ႉ တိုဝ်ႉတၢင်းၼႆႉ မၼ်းတိုၼ်းမီးယူႇၵူႈတီႈ ဢမ်ႇဝႃႈႁဝ်းတေယူႇဝၢၼ်ႈလႂ် ဝဵင်းလႂ်၊ မိူင်းပိူၼ်ႈၵေႃႈလီ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းသွၼ်လိၵ်ႈလၢႆး ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၼႆႉ သွၵ်ႈႁႃႁဵၼ်းႁူႉလႆႈ ငၢႆႈယူႇ ၼႂ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ႁႂ်ႈႁဝ်းၶတ်းၸႂ် တႃႇပဵၼ်ၽွၼ်းလီတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ တႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ တႃႇၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းယႃႇႁႂ်ႈဝွတ်ႈဝၢႆးႁၢႆလႄႈ တႃႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ႁိူဝ်ႈႁိူင်းၼၼ်ႉသေၵမ်း ……….. ။

ပၢႆၵမ် − ဢၢႆႈလွတ်ႈ (လွႆၸၢင်ႉ − မိူင်းၵိုင်)

ဝၼ်းထိ − 18 / 04 / 2023

*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉလႄႈတၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈၵူၺ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶေႃႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း။