ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိုင်ႈတႆး တေလိူၵ်ႈပႆတၢင်းလႂ် တေပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းပုၼ်ႈတႃႇၽႂ်? 

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢမ်ႇၼိမ်ဢမ်ႇသဝ်းဝႆႉလႄႈ ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၼင်ႇၼၼ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၽွတ်ႈႁႅင်း ၵဵပ်းၸူႉသိုၵ်းမႂ်ႇထႅင်ႈ ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းဝႆႉယဝ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႈမႆႈၸႂ်ပုၼ်ႈၼႃႈလိၼ်ၽႂ်မၼ်းသေဢမ်ႇၵႃး တႃႇၵႅတ်ႇၶႄထိင်းသိမ်းၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႈဝႃႈမၼ်းယူႇတီႈ ႁႅင်းၵူၼ်းသိုၵ်းၽႂ်ၼမ်ႁိုဝ်ၵေႇၼၼ်ႉၵူၺ်း ၼႆယဝ်ႉ။

ဢၼ်ပဵၼ် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵဵပ်းသိုၵ်း ၸုပ်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉၸုပ်ႈၼိုင်ႈ၊ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ၵေႃႈ တႄႇၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇၽႂ်မၼ်းယဝ်ႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ထူၼ်ႈပႅတ်ႇ August ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၸုမ်းပျီႇတုၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၶဝ် ႁဵတ်းပွႆးလူင်းၵၢၼ်သွၼ်သိုၵ်းမႂ်ႇ  ၼႄႁိၵ်ႈႁၢၼ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 1 မိုၼ်ႇၵေႃႉၼႆသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းတၢင်းၼမ် ထၢၼ်ႈပေႃးဢၢမ်းလူင်တူၵ်းၸႂ်ၵႂႃႇဝႃႈ ၶဝ်ပေႉၵႂႃႇဢဝ်ၵူၼ်းတီႈလႂ်မႃးၼႆၵေႃႈမီးယဝ်ႉ ၶဝ်ႁိုဝ်တေၸၢင်ႈၵႂႃႇဢဝ်လႂ် လိူဝ်သေၵဵပ်းဢဝ်ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ၼႂ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လိူဝ်သေၵူၼ်းၼုမ်ႇၸၢဝ်းပဢူဝ်းယဝ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇၶဝ်ၵဵပ်းၵႂႃႇတၢင်းၼမ်ၼႆၼၼ်ႉ ၽႂ်ႁိုဝ်ၸၢင်ႈထဵင်လႆႈ။

လိူဝ်သေၼၼ်ႉဢမ်ႇၵႃး ဢၼ်ပဵၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းလွႆ TNLA ၶဝ်ၵေႃႈ ဝၢႆးပၢင်တိုၵ်း 1027 ပွၵ်ႈၵမ်းသွင်ၼႆႉ လႆႈႁၼ်ၶဝ်တႄႇတမ်းဝၢင်း ၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၶဝ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်တိုၵ်းပေႉဝႆႉၼၼ်ႉသေ တႄႇၵဵပ်းသၢႆမၢႆၵူၼ်းၼုမ်ႇဝႆႉယူႇယဝ်ႉ၊ လီၶႂ်ႈႁူႉလႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးႁဝ်း ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းလွႆၶဝ် တမ်းၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၼၼ်ႉ တေဢဝ်တူဝ်ၵဝ်ႇဝႄႈလွတ်ႈလႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ၽၢႆႇၼိုင်ႈၸုမ်းသိုၵ်းၵူဝ်းၵၢင်ႉ MNDAA ၶဝ်ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇဝႃႈတေပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႂ် ပေႃးယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်ၶဝ်ၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ တၵ်းတေလႆႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းၸုမ်းသိုၵ်းၵူဝ်းၵၢင်ႉၵူႈၵေႃႉဝႃႈၼႆယဝ်ႉ ပွတ်းတၢင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉတႄႉ လႆႈႁူႉဝႃႈသိုၵ်းၵူဝ်းၵၢင်ႉပေႃးတႄႇၵဵပ်းသိုၵ်းယဝ်ႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ဢဝ်ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတူင်ႉၼိုင်ၼၼ်ႉဝႃႈၸိုင် ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးတိုၼ်းၼမ်သေတၢင်ႇၶိူဝ်းဝႆႉ ယွၼ်ႉၼၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးႁဝ်း ၸွင်ႇတေၵႂႃႇပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်း တႃႇၶိူဝ်းပိူၼ်ႈႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉၵေႃႈ လီႈဝူၼ်ႉႁၼ်ၵၼ်ယူႇ။

မႃးတူၺ်းထႅင်ႈ တီႈသိုၵ်းဝ UWSA ၶဝ်ၵေႃႈတႄႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵဵပ်းသိုၵ်းယဝ်ႉ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးၼႂ်းဝၼ်းထီႉ 30 August 2024 ၼႆႉ ၸုမ်းသိုၵ်းဝ UWSA − 171 (ဝူၺ်ႇသျႅဝ်ႇၵၢင်း)  ၶဝ် ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမႃးဝႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇဝႃႈတေမီးၼွၵ်ႈမိူင်းၵေႃႈလီ ၼႂ်းမိူင်းၵေႃႈယႃႇ တေလႆႈမႃးသႂ်ႇသဵၼ်ႈမၢႆ တႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၵူႈၵေႃႉ ၵူၼ်းယိင်းတေလႆႈႁဵတ်းသိုၵ်း ႁိုင် 5 ပီႊ၊ ၸၢႆး 9 ပီႊ သင်ၽႂ်ပၢႆႈၸိုင် တၵ်းၺႃးတၢမ်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၵ်းၼႃၼင်ႇၼႆလႄႈ ၼႂ်းလိၵ်ႈၶဝ်တႄႉပႃးဝႆႉဝႃႈ တေၵဵပ်း တႃႇ 8,000 ၵေႃႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸၢဝ်းဝၶဝ် ၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈႁိုဝ်တေလွတ်ႈၵႂႃႇမိူဝ်းလႂ်၊ သင်ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉဝႃႈၸိုင် သိုၵ်းဝ UWSA ၼႆႉ ႁႅင်းယႂ်ႇၼမ်သေတၢင်ႇၸုမ်းဝႆႉယဝ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈယွၼ်ႉသင်လႄႈ ၶဝ်ယင်းတေၵဵပ်းသိုၵ်းထႅင်ႈၼႆၼၼ်ႉ   ၵွပ်ႈၶဝ်ဝူၼ်ႉသွၼ်ႇဝႃႈႁႅင်းသိုၵ်းၼႆႉ ၼမ်ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈလီၵႃႈၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ်တႃႇၵႅတ်ႇၶႄဢွင်ႈၽႂ်တီႈမၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းၶိူဝ်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈဝႆႉလမ်ႇလွင်ႈ Focus ၼိူဝ်တပ်ႉသိုၵ်းႁႅင်းဝႆႉယဝ်ႉ။ ၸွမ်သိုၵ်းလူင်ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် RCSS/SSA လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ “တပ်ႉသိုၵ်းၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈတႄႉတႄႉ မၼ်းပဵၼ်လုပ်ႇၵၢင်ႈမိူင်းယဝ်ႉ ပေႃးမိူင်းလႂ်ဢမ်ႇမီးသိုၵ်းၵေႃႈ ပိူၼ်ႈဢူမ်ဢိုၼ်ဢဝ်ငၢႆႈငၢႆႈ မိူၼ်ၼိူဝ်ႉဢမ်ႇမီးလုမ်ႇၼၼ်ႉၵူၺ်း ၸင်ႇဝႃႈယိုင်ႈႁႅင်းသိုၵ်းၼမ်ၵႃႈႁိုဝ် လီၵႃႈၼၼ်ႉ၊ ယိုင်ႈသိုၵ်းၼမ် ယိုင်ႈတေဢမ်ႇလႆႈတိုၵ်း၊ ယိုင်ႈသိုၵ်းဢေႇ ယိုင်ႈၶႅၼ်းတေလႆႈတိုၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးႁဝ်းလူး တေတႅပ်းတတ်းလိူၵ်ႈတၢင်းၸိူင်ႉႁိုဝ် တႃႇတေၵႅတ်ႇၶႄဝႆႉၼင်လိၼ်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ပူႇမွၼ်ႇၼၢႆးယႃႈႁဝ်းယိပ်းလႅဝ်းသေ တိုၵ်းၽၼ်းၵႅတ်ႇၶႄမႃး ဢဝ်လိူတ်ႈသိူဝ်ႇလိၼ်မိူင်းလႄႈဢဝ်တူဝ်ၸႂ်ၶဝ် ၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ်ႁဝ်းမႃးထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၼၼ်ႉ ႁဝ်းတေသိုပ်ႇၵႅတ်ႇၵင်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉႁိုဝ်? ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၸိုင်ႈတႆးႁဝ်းၶႃႈပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ယူႇၼႆၼၼ်ႉ သူၵဝ်ႁဝ်းၶႃႈ တၵ်းႁူႉႁၼ်ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉၵူႈၵူၼ်းယူႇ၊ တႃႇတေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵၢမ်ႇၵျမ်ႇမႃႇၸိုင်ႈတႆးႁဝ်းၶႃႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၼၼ်ႉ ပုၼ်ႈၽွၼ်းဢမ်ႇယူႇတီႈၸုမ်းလႂ်ၸုမ်းၼိုင်ႈ လႄႈၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼိုင်ႈၵူၺ်း မၼ်းပဵၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁဝ်းႁႃးတၢင်းသဵင်ႈယဝ်ႉ ယူႇတီႈဝႃႈ ႁဝ်းတေႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် တေပၢႆႈပႅတ်ႈပုၼ်ႈၽွၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း သင်ဢမ်ႇဝူၼ်ႉသွၼ်ႇတႃႇလုၵ်ႈလၢၼ်မႂ်းမိူဝ်းၼႃႈသေ တူဝ်ၸဝ်ႇၵဝ်ႇယူႇၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလႆႈၼႆၼၼ်ႉတႄႉၸိုင် ဢမ်ႇႁိုဝ်သင် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတိုၼ်းတေႁၼ်ၽွၼ်းယွၼ်ႈမၼ်းၸပ်းမႃးၸွမ်းဢမ်ႇႁၢင်ႉယဝ်ႉ။

ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းၼႆႉ ၶႂ်ႈသင်ႇထိုင်ၵူၼ်းၼုမ်ႇယိင်းၸၢႆးတႆးႁဝ်းၶဝ် ႁႂ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉလွင်ႈဝႃႈ ပေႃႇလသီႇ လၵ်းၼမ်းၸုမ်းလႂ် ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸုမ်းလႂ်ႁဵတ်းပၼ်ၽွၼ်းလီ ပုၼ်ႈတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ၼင်ႇႁိုဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်းႁဝ်း တေဢမ်ႇၵႂႃႇပဵၼ်ၽွၼ်းလီပုၼ်ႈပိူၼ်ႈလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝူၼ်ႉသွၼ်ႇလီလီသေ ႁႂ်ႁူႉပွင်ႇၸႂ်လႄႈ မေႃႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းၽႂ်မၼ်းသေၵမ်း။

လွမ်ႉမိူင်း ၵေးသီး

ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉလႄႈတၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈၵေႃႉလဵဝ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶေႃႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇတႆးလွတ်ႈလႅဝ်း