ၵႂၢမ်းၽၢၵ်ႇတွၼ်ႈပီႊမႂ်ႇလုမ်ႈၾႃႉ ပီႊ 2023 ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း

ပီႊမႂ်ႇ 2023 ၵေႃႈတေၶဝ်ႈမႃးၵိုတ်းထႅင်ႈ (2) ဝၼ်းၵူၺ်းယဝ်ႉလႄႈ ယွၼ်းဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းပီႊမႂ်ႇလုမ်ႈၾႃႉ ပီႊ 2023 ၼႆႉသေ ၽၢၵ်ႇတွၼ်ႈၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ဢိၵ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်၊ ၽူႈႁၵ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းၵူႈၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတင်းလၢႆယူႇဢေႃႈ။

ၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မီးၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ၊ ၵူၼ်းႁဝ်းၵိူတ်ႇယႂ်ႇထဝ်ႈတၢႆပဵၼ်သၽႃႇဝ။ ၽဝၵူၼ်းႁဝ်း မိူၼ်ယၢမ်းမွင်းပၼ်ႇၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈသေ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူၼ်ၶိုၼ်း။ ဢႃႇယုၵူၼ်းႁဝ်းၵေႃႈမိူၼ်ၼၼ် ဢမ်ႇႁူၼ်ၶိုၼ်းလႆႈ။

ငဝ်းလၢႆးဢၼ်ပဵၼ်ပူၼ်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမူၼ်ႉမႄးၶိုၼ်းလႆႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ် ၵူႈၸဝ်ႈ ၵူႈၵေႃႉ ႁႂ်ႈဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းသေ ႁဵတ်းၵၢၼ်ဢၼ်ႁဝ်းယိူင်းဢၢၼ်း ဝႆႉၼၼ်ႉ ယႃႇပွႆႇႁႂ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းမၼ်း သဵင်ႈပူၼ်ႉၵႂႃႇလၢႆလၢႆ။ လွင်ႈပၢႆးယူႇလီၵေႃႈ လမ်ႇလွင်ႈလႄႈ လူဝ်ႇၾၢင်ႉ လူဝ်ႇၵႅတ်ႇၶႄ ယႃႇႁႂ်ႈရေႃးၵႃႇၶဝ်ႈမႃး ၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းလႆႈ။ ပေႃးရေႃးၵႃႇၶဝ်ႈထိုင်တူဝ်ယဝ်ႉၼႆ သဵင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း သဵင်ႈငိုၼ်းတွင်း ၼႃႈၵၢၼ်ဢၼ် ယိူင်းဢၢၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈလူႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆ ပၢႆးယူႇလီၼႆႉ ပဵၼ်လၢပ်ႈလူင်မဵဝ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈၼၼ် ပီႊမႂ်ႇၼႆႉ လူဝ်ႇၶတ်းၸႂ်မူၼ်ႉမႄးတူဝ်ၸႂ်ၽႂ်မၼ်းလႄႈ ႁၵ်ႉပၢႆးယူႇလီ၊ လဵပ်ႈႁဵၼ်းႁႂ်ႈႁူႉၶိုတ်းတၼ်းၸွမ်းငဝ်းလၢႆးလုမ်ႈၾႃႉ၊ ဢမ်ႇဝႃႈငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး၊ ၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵွၼ်ႇ ႁဝ်းၸင်ႇတေၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈပၢႆးဝူၼ်ႉၸွမ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်သေ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ် တေႃႇထိုင်ယိူင်းမၢႆလႆႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆ ယႃႇယူႇလူမ်လၢမ် မဝ်မၢင် လိုမ်းတူဝ်လိုမ်းႁၢင်ႈၵၼ်သေၵမ်း။

ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉပိူၼ်ႈမၵ်းမၼ်ႈၶွပ်ႇလႅၼ်လိၼ်ပၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ လႄႈ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီႈၽုၵ်ႇၽင် ပူၵ်းသဝ်ႁိူၼ်း ပူၵ်းပွင်ၽဝႁဝ်း ႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇမီးၽႅၼ်ႇလိၼ်ယူႇသဝ်းၼႆ မိူၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇလႆႈပူၵ်းပွင်တူဝ်ႁဝ်း တႃႇႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၼူၵ်ႉယင်းမီးႁၢင်းယူႇ၊ ၵူၼ်းၵေႃႈတိုၼ်းလူဝ်ႇလႆႈမီးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းယူႇယဝ်ႉ။ ၵူႈမိူင်းမိူင်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ မီးၶူင်းသၢင်ႈဢုပ်ႉပိူင်ႇၵႅတ်ႇၶႄ ပူၵ်းပွင်ၵူႈမိူင်းမိူင်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈလူဝ်ႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၽႂ်မၼ်းလႄႈ ၵူႈမိူင်းမိူင်းၸင်ႇမီးတပ်ႉသိုၵ်းလႄႈၶိူင်ႈယိပ်းၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း တေႃႇပေႃးထိုင် မၢၵ်ႇၼိဝ်းၶလီးယႃး ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈပိူၼ်ႈမႃးႁိမ်ဢဝ် ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းလႆႈသေ ဢဝ်ႁဵတ်းပဵၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတၢင်ႇမိူင်းယဝ်ႉ။

ၽႅၼ်ႇလိၼ်မိူင်းတႆးႁဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ႁိူၼ်းယေးႁဝ်းယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၵူၼ်းတၢင်ႇမိူင်း တၢင်ႇၶိူဝ်းမႃးႁိမ်ဢဝ်လႄႈ ႁဝ်းၸင်ႇလႆႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉမႃး ပီႊယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်သေ တၢင်းတုၵ်ႉၶဢမ်ႇၵူဝ် ဢဝ်တူဝ်ၶၢမ်ႇယၢပ်ႇၶဝ်ႈပွႆးတိုၵ်းမႃး၊ ယွမ်းၸုၼ်ႉလူႇၼိူဝ်ႉလိူတ်ႈသၢႆၸႂ်သေ ပဵၼ်တုၵ်ႉၶိတမႃးတင်းၼမ်တင်းလၢႆ သိုပ်ႇၼိုင်ႈယဝ်ႉသိုပ်ႇၼိုင်ႈဢမ်ႇယွမ်းၵၢၼ်ႉၼႆႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉႁဝ်းႁၵ်ႉၽႅၼ်ႇလိၼ်ႁဝ်းၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။

ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၼၼ် တႃႇႁဝ်းတေတိုၵ်းပႄႉၽူႈၶဵၼ်ဢွၵ်ႇၽႅၼ်ႇလိၼ်ၸိုင်ႈတႆးႁဝ်းၶႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ လူဝ်ႇမီးၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ။ ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်း။ ဢဵၼ်ႁႅင်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၽူႈၶဵၼ်ၵူဝ်သေ ယွမ်းဢုပ်ႇ ယွမ်းပၼ် ဢၼ်ႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈသုၼ်ႇႁဝ်းၶိုၼ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇမီးဢဵၼ်ႁႅင်းၼႆ ၽႂ်ဢမ်ႇၵူဝ်၊ တေႃႇလွင်းသင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ၽူႈၶဵၼ်ၶႅၼ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈတဵၵ်းတဵင်ပႄႉၵိၼ်ႁဝ်းယဝ်ႉ။

လူဝ်ႇမီးပိုၼ်ႉႁူႉပၢႆးႁၼ် ၼမ်ႉၵတ်ႉတၢင်းၶႅၼ်ႇ ပၢႆးဢွၼ်ႁူဝ်ၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး ၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းၵွၼ်ႇ ၸင်ႇမီးဢဵၼ်ႁႅင်းလႆႈ။ ပေႃးဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ပၢႆးဢွၼ်ႁူဝ်ၸိုင် မီးဢဵၼ်ႁႅင်းၵေႃႈ ယင်းၸၢင်ႈမေႃၵူၼ်ႇပင်းၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။

ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၵမ်ႈၽွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ဝႃႈ လူဝ်ႇမီးဢႃႇၼႃႇ ၼႆၵူၺ်းလႄႈ ၵၢၼ်လၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉႁဝ်းၸင်ႇႁိုင်မႃး (64) ပီႊပၢႆသေ ဢမ်ႇဢွင်ႇမၢၼ်လႆႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ယႂ်ႇယဝ်ႉလူႉၶိုၼ်း၊ ဢမ်ႇတိုၵ်းပႄႉၶဵၼ်ၽၢႆႇၼႂ်းလႆႈလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတိုၵ်းပႄႉၽူႈၶဵၼ်ၽၢႆႇၼွၵ်ႈလႆႈသေပွၵ်ႈ ယွၼ်ႉႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇႁူႉလွၵ်းလၢႆး ဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈၼႆ တႄႇဢဝ်ပီႊမႂ်ႇ 2023 ၼႆႉၵႂႃႇ ငဝ်းလၢႆးၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၼမ်သေ ၸၢင်ႈယၢပ်ႇၵိၼ်းလႄႈ ပေႃးၽူႈႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ဢမ်ႇၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်၊ ဢမ်ႇၶတ်းၸႂ်၊ ယူႇလၢႆလၢႆ ပွႆႇၶၢဝ်းယၢမ်းသုမ်းလၢႆၵူၺ်းတေႉၸိုင် လိၼ်ႉၸၢင်ႉမႅပ်ႈမႃးၵေႃႈ ယွၼ်ႉႁဝ်းဢမ်ႇမေႃဢဝ်လႄႈ သုၼ်ႇတိုဝ်ႉတၢင်းလီၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈလုတ်ႈႁၢမ်းၵႂႃႇပႅတ်ႈထႅင်ႈသေ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ႁဝ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈတေပဵၼ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ “မိူင်းတႆး” ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တေၵိုတ်းၸိုဝ်ႈမၼ်းဝႆႉၼႂ်းၽိုၼ်ၸေႈ ၼႂ်းပိုၼ်းၵႂႃႇၵူၺ်းယဝ်ႉ။

မီးပၺ်ႇၺႃႇတၢင်းႁူႉသေ ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်သင်ၵေႃႈ မိူၼ်တင်းဢမ်ႇမီးပၺ်ႇၺႃႇတၢင်းႁူႉၵူၺ်း။ မီးတၢင်းမေႃသေ ဢမ်ႇႁဵတ်းၵေႃႈ မိူၼ်တင်းဢမ်ႇမေႃၵူၺ်း။ ႁတ်းႁၢၼ်ယူႇတီႈသူပ်းၵူၺ်းတႄႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈၽူႈၶဵၼ်တိူဝ်းၼမ်မႃးသေလူႉသုမ်းၵူၺ်းၶႃႈယဝ်ႉ။

ၼႂ်းတိုဝ်ႉတၢင်းပီႊမႂ်ႇလုမ်ႈၾႃႉ ပီႊ 2023 ၼႆႉသေ ယွၼ်းဢဝ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၽၢၵ်ႇထိုင်ၽူႈႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းလႄႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၵူႈၵေႃႉယူႇဢေႃႈ။

ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်သေ
ယွတ်ႈသိုၵ်း
30 December 2022