UN ပၼ်ၾၢင်ႉ လုမ်ႈၾႃႉတေႁွၼ်ႉလိူတ်ႇမႆႈႁႅင်း

ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ UN ပၼ်ၾၢင်ႉလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ ဢၼ်ၼႃႈလီ ၵူဝ်ဝႃႈ ၵၢပ်ႈပၢၼ်လုမ်ႈၾႃႉမႆႈၼၼ်ႉ လႆႈသုတ်းပူၼ်ႉ ၶၢႆႉၶဝ်ႈပဵၼ် ပၢၼ်လုမ်ႈၾႃႉ ႁွၼ်ႉလိူတ်ႇမႆႈႁႅင်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

မိူဝ်ႈဝႃးဝၼ်းထီႉ 27 July 2023 (တု−လိူၼ်ပႅတ်ႇမႂ်ႇ 10 ၶမ်ႈ ပီႊတႆး 2117 ၼီႈ) သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၼွၵ်ႈမိူင်းလၢႆးငၢၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၽူႈၼမ်းၼႂ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၶွင် ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ (UN) ၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈသႄႉသွမ်းမိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ဢၼ်ႁဵတ်းႁၢႆႉတူင်ႇဝူင်းသိင်ႇဝႅတ်ႉ လွမ်ႉ လူၺ်ႈလၢတ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ၼႃႈလီၵူဝ်တီႈသုတ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၽေးသၽႃႇဝ ဢၼ်တေပဵၼ်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်းၼႃႈၼၼ်ႉဝႃႈ ၵၢပ်ႈပၢၼ်လုမ်ႈၾႃႉမႆႈ (Global Warming) လႆႈသုတ်းသဵင်ႈ ၶၢႆႉၶဝ်ႈပဵၼ်ပၢၼ်လုမ်ႈၾႃႉႁွၼ်ႉလိူတ်ႇမႆႈႁႅင်း (Global Boiling) ဝၢႆးသေၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၽၢႆႇပၢႆးသၢႆႈၶဝ် ယိုၼ်ယၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းလိူၼ် July 2023 ၼႆႉ ပဵၼ်လိူၼ်ဢၼ်လုမ်ႈၾႃႉႁွၼ်ႉမႆႈလိူဝ်သေပိူၼ်ႈသုတ်း ၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်ယၢမ်ႈမီးမႃးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ မၼ်းၵေႃႈတိုၵ်ႉမီးလွင်ႈပဵၼ်ၵႂႃႇလႆႈ ၼႂ်းၵၢၼ်ၵိုတ်းယိုတ်းႁႅင်းမႆႈ လုမ်ႈၾႃႉ ယႃႇႁႂ်ႈသုင်ၶိုၼ်ႈ 1.5°C (Degrees Celsius) လႄႈ ငိူင်ႉဝႄႈၽေးသၽႃႇဝ ဢၼ်ပဵၼ်မႃးယွၼ်ႉၾိင်ႈၾႃႉလႅၵ်ႈလၢႆႈ ယွၼ်ႉၼၼ် ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တင်းလုမ်ႈၾႃႉ တေလႆႈဢွၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ ပူၵ်းပွင်ထိင်းသိမ်းသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ လူၺ်ႈဢမ်ႇမီးၶေႃႈ ၵႄႈတူဝ် ႁိုဝ် ပႂ်ႉႁႂ်ႈပိူၼ်ႈႁဵတ်းဢွၼ်တၢင်းၵွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈပၼ်ၾၢင်ႉၶွင် UN ၼႆႉၵေႃႈ လႆႈမီးမႃးဝၢႆးသေပိုၼ်ႉတီႈၼႂ်းယူးရူပ်ႇ ထုၵ်ႇႁွၼ်ႁႅင်းမႆႈႁူမ်ႇငမ်းၵမ်ႈၼမ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၾိင်ႈၾႃႉႁွၼ်ႉလိူတ်ႇမႆႈႁႅင်း လႄႈ ႁႅင်းမႆႈၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈသုင်လိူဝ်သေ 40°C ထိုင်တီႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၾႆးမႆႈပႃႇမႆႈထိူၼ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း