မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 21 July 2022 (လိူၼ်ပႅတ်ႇလွင်ႈ 9 ၶမ်ႈ ပီႊတႆး 2116 ၼီႈ) ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီလုမ်ႈၾႃႉ (WHO) လႆႈၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ထႅင်ႈ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 2 လွင်ႈဢၼ်တေတႅပ်းတတ်း တႃႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တၢင်းပဵၼ်မၢၵ်ႇလႅင်းလိင်း ႁႂ်ႈပဵၼ်ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီၸၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉယူႇႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ပၢင်ၵုမ်ပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၶိုၼ်ႈမႃး ၽွင်းငဝ်းလၢႆးတၢင်းပဵၼ်မၢၵ်ႇလႅင်းလိင်းၼၼ်ႉ ႁၢႆႉႁႅင်းမႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းတူဝ်ႈတင်းလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉ ၸမ်ထိုင် 14,000 ၵေႃႉ ၼႂ်း 70 ၸိုင်ႈမိူင်း ၼပ်ႉမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈ တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉတႄႇၽႄႈလၢမ်းပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ၼွၵ်ႈဢႅပ်ႉၾရိၵ တႄႇဢဝ်လိူၼ် May 2022 ၼၼ်ႉ ယူႇယဝ်ႉ။
ပၢင်ၵုမ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈမၢၵ်ႇလႅင်းလိင်း ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီလုမ်ႈၾႃႉ WHO ၶွင်ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၼႆႉ လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 23 June 2022 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၼႆသေလႄႈ မီးၶေႃႈတူၵ်းလူင်းပၢင်ၵုမ်ဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ လွင်ႈတၢင်းပဵၼ်မၢၵ်ႇလႅင်းလိင်း ပဵၼ်ငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၸၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉ ၸွမ်းလူၺ်ႈငဝ်းလၢႆး လွင်ႈၽႄႈလၢမ်းပွၵ်ႈၼၼ်ႉ ယင်းဢမ်ႇပႆႇထိုင် ၶၵ်ႉတွၼ်ႈဢၼ်ထုၵ်ႇလီပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပဵၼ်ငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ဝၢႆးသေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်းမႃးၼၼ်ႉ လွင်ႈၽႄႈလၢမ်းတၢင်းပဵၼ် မၢၵ်ႇလႅင်းလိင်းၼႆႉ တိူဝ်းၶိုၼ်ႈမႃးႁႅင်းလႄႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈသုင်မႃးႁႅင်းယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵူၺ်း ၽႄႈလၢမ်းၵႂႃႇထႅင်ႈ 6 ၸိုင်ႈမိူင်း ၽၢႆႇႁႄႉၵင်ႈလႄႈၵုမ်းထိင်းတၢင်းပဵၼ်တီႈယူးရူပ်ႇၼၼ်ႉ လၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်း တၢင်းပဵၼ်မၢၵ်ႇလႅင်းလိင်း ၼႂ်းယူးရူပ်ႇ မီးယူႇ 7,896 ၵေႃႉ ၼႂ်း 27 ၸိုင်ႈမိူင်း လႄႈ မိူင်းသပဵၼ်ႇ မီးၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ မီးထိုင် 2,835 ၵေႃႉ၊ ၵျႃႇမၼီႇ 1,924 ၵေႃႉ၊ ၾရင်ႇသဵတ်ႇ 912 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။
သင်ဝႃႈလႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်းပၢင်ၵုမ် ၼႂ်းဝၼ်းထီႉ 21 July 2022 ၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတၢင်းပဵၼ်မၢၵ်ႇလႅင်းလိင်း “ပဵၼ်ၼႂ်းငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီလုမ်ႈၾႃႉ ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်မိူင်းတေႃႇမိူင်း ဢၼ်ထုၵ်ႇလီမႆႈၸႂ်” ပေႃးၼႆ ၽၢႆႇၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၶဝ်ၵေႃႈ တေပၼ်ၶေႃႈၼႄႉၼမ်းတီႈ ၽူႈၵုမ်းၸီႉသင်ႇ WHO ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ မၵ်းတမ်းလႄႈလူတ်းယွမ်း ၵၢၼ်ၽႄႈလၢမ်းတၢင်းပဵၼ်မၢၵ်ႇလႅင်းလိင်း ဢိၵ်ႇတင်းၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ၵၢၼ်ႁပ်ႉမိုဝ်းလွင်ႈၽႄႈလၢမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၼႆယူႇ။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းပၢင်ၵုမ်ၼႆႉၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇပႆႇႁူႉဝႃႈတေဢွၵ်ႇမႃးမိူဝ်ႈလႂ်။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 18 July 2022 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းထႆးၵေႃႈ ထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းယဝ်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈၸႄႈတွၼ်ႈၽူးၵဵတ်ႇ ၸိုင်ႈထႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး ဢႃႇယု 27 ပီႊ ၵူၼ်းမိူင်းၼႆၵျီးရီးယႃး လႄႈမီးပိုၼ်းတူဝ် လုၵ်ႉတီႈၼႆၵျီးရီးယႃးမႃးသေ မိူဝ်ႈၼိုင်ႈဝူင်ႈဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ မီးၽၢင်ႁၢင်ႈတၢင်းပဵၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ မီးလူမ်းၼၢဝ်၊ ဢႆ၊ ၶေႃးၸဵပ်း၊ ၶီႈမုၵ်ႈယွႆႉ၊ မီးတုမ်ႇလႅင်၊ တုမ်ႇၼွင် လုၵ်ႉတီႈၶိူင်ႈဢင်ႇၵႃႇၼၼ်ႉ လၢမ်းထိုင်ၼႃႈတေႃႇထိုင်တူဝ်လႄႈၶႅၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉသေ၊ မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 21 July 2022 ၼႆႉၵေႃႈ လႆႈယိုၼ်ယၼ်ဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းမၢၵ်ႇလႅင်းလိင်းၵေႃႉဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ၼႂ်းမိူင်းထႆး ၼႆယူႇယဝ်ႉ။
တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း