ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽၢႆႇတိုၵ်းတေႃးၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ်ထႆး လၢတ်ႈဝႃႈ လႆႈသၢၵ်ႈသေႇ လၵ်းထၢၼ် ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ လတ်းၽၢၼ်ႇမိူင်းထႆးသေ သူင်ႇၶၢႆဢွၵ်ႇၸူးၼွၵ်ႈမိူင်းဝႆႉယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 15 June 2021 (လိူၼ်ၸဵတ်းမႂ်ႇ 6 ၶမ်ႈ ပီႊတႆး 2115 ၼီႈ) သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆး Bangkok Post ဢွၵ်ႇၼႄဝႆႉဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး တိူဝ်းလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ ၶတ်းၸႂ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉတိုၵ်းတေႃး ယႃႈမဝ်းၵမ်ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်−ထႆး ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇတႄႉ ၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈ သၢမ်ၸဵင်ႇၶမ်း ဝၢႆးသေ ထႆး၊ ဢေႃးသတြေးလီးယႃး လႄႈ မိူင်းၵူဝ်းရီးယႃးၸၢၼ်း တီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် ယႃႈမႃႉလႄႈ ယႃႈၽိၼ်ႇၽိူၵ်ႇတင်းၼမ်ၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 13 June 2021 ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး တီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမႃႉ 4 လၢၼ်ႉမဵတ်ႉပၢႆလႄႈ ယႃႈဢၢႆႉသ် Methamphetamine 516 ၵီႇလူဝ်ႇၵရမ်ႇ ဢိၵ်ႇ ၸုမ်းၵႃႉၶၢႆယႃႈ 11 ၵေႃႉ ဢၼ်တေႃႉသူင်ႇယႃႈၵႂႃႇၸူးၼွၵ်ႈမိူင်း တီႈလႅၼ်လိၼ် ၸႄႈဝဵင်းမႄႈသၢႆ ဢၼ်မီးလႅၼ်လိၼ် တိတ်းၸပ်းၵၼ်တင်း ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆယဝ်ႉ။
ၸွမ်သိုၵ်းလူင် မၼူး မဵၵ်ႉမွၵ်ႇ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းပလိၵ်ႈမိူင်းထႆး လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဝႃႈ − ယႃႈမႃႉ၊ ယႃႈဢၢႆႉသ်လႄႈ ယႃႈၽိၼ်ႇၽိူၵ်ႇ ဢၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ တင်းၼမ်ၼၼ်ႉ လတ်းၽၢၼ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်း မိူင်းထႆးသေ သူင်ႇၶၢႆႇဢွၵ်ႇၸူးၼွၵ်ႈမိူင်း မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းဢေႃးသတြေးလီးယႃးလႄႈ မိူင်းၼိဝ်းသီႇလႅၼ်ႇၸႃႉၵႂႃႇ လၢႆလၢႆၸိုင်ႈမိူင်းသေ ၽၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး မီးသၢၵ်ႈသေႇလၵ်းထၢၼ် ၼႂ်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်းၵမ်ဝႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးဢမ်ႇႁိုင်သင်ၼႆႉၵူၺ်း တီႈၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် ဝဵင်းလူင် Sydney မိူင်းဢေႃးသတြေးလီးယႃး၊ ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် သုဝၼ်ႇၼၽုမ်း ဝဵင်းလူင်မိူင်းၵွၵ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး၊ ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် ဢိၼ်ႇၶျုၼ်း မိူင်းၵူဝ်းရီးယႃးၸၢၼ်း ၵူတ်ႇထတ်းထူပ်းႁၼ်ယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈမိူင်းထႆးသေ လၵ်ႉတေႃႉတၢင်ႇယႃႈမဝ်းၵမ်ၵႂႃႇလူၺ်ႈၵူႈလၢႆးတၢင်းၼၼ်ႉသေ မိူင်းထႆးၵေႃႈ ၸင်ႇလႆႈၶတ်းၸႂ် ၶဝ်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ်ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ၼႆယဝ်ႉ။
သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ − ယႃႈမႃႉ 4 လၢၼ်ႉမဵတ်ႉပၢႆလႄႈ ယႃႈဢၢႆႉသ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸုမ်းၵႃႉၶၢႆယႃႈၶဝ် ဢၢင်ႈတေႃႉတၢင်ႇၵႂႃႇၶၢႆတင်းမိူင်းဢေႃးသတြေးလီးယႃး၊ ႁွင်ႇၵွင်ႇ လႄႈ ၼိဝ်းသီႇလႅၼ်ႇ လူၺ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ တေႃႉသူင်ႇဢွၵ်ႇ တၢင်းၼမ်ႉ၊ တၢင်းလိၼ်၊ တၢင်းၵၢင်ႁၢဝ် ဝႃႈၼႆ။
ၸုမ်းၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၼ်တီႉၺွပ်းလႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တေဢဝ်တၢင်းၽိတ်းၵႂႃႇ ၼၵ်းၼၵ်းၼႃၼႃၼႆယဝ်ႉ။
ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေလူတ်းယွမ်းလႆႈ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆယႃႈမဝ်းၵမ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆသေ ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းထီႉ 5 July 2021 လိူၼ်ၼႃႈပေႃးၼႆၸိုင် ၽၢႆႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ယႃႈမဝ်းၵမ်ထႆးလႄႈ ၽၢႆႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ မိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းလၢဝ်း၊ မိူင်းၵမ်ႇပေႃးတီးယႃးလႄႈ မိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်း တေႁူမ်ႈၵၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ႁႃတၢင်းၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇၼႆယဝ်ႉ။
ယွၼ်ႉဝႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သမ်ႉ မီးလွင်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈထႅင်ႈလႄႈ ဢၼ်တေဢုပ်ႇၵၼ်လွင်ႈ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႆႉ တေပဵၼ်ၽၢႆႇၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁိုဝ် ၽၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ NUG ႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇႁၼ်ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇပႃး။
ၸွမ်းၼင်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉ တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ် October 2020 ထိုင် ၵၢင်လိူၼ် June 2021 ယူႇတီႈ ၽၢႆႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ယႃႈမဝ်းၵမ်ထႆး တီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမႃႉ 344 လၢၼ်ႉမဵတ်ႉ၊ ယႃႈဢၢႆႉသ် 20 တၢၼ်ႇ၊ ယႃႈၽိၼ်ႇၽိူၵ်ႇ 2 တၢၼ်ႇၼႆယဝ်ႉ။
တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း