လွင်ႈၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယွၼ်းႁႂ်ႈသူင်ႇတူဝ်ဢူးၵျေႃႇမူဝ်းထုၼ်းၼၼ်ႉ ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇၶဝ် တွပ်ႇဝႃႈႁိုဝ်

ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ ၸီႉၸမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်တၢင်းၽိတ်းလႄႈ ယွၼ်းတူဝ် ဢူးၵျေႃႇမူဝ်းထုၼ်း ၽွင်းတၢင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼႂ်း UN သူင်ႇပၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆၼၼ်ႉ ၼႄလွင်ႈလၢႆးႁဵတ်းသၢင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉတေႃႇၵူၼ်းမိူင်း ၸႅင်ႈလႅင်းမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းထီႉ 16 July 2021 (လိူၼ်ပႅတ်ႇမႂ်ႇ 8 ၶမ်ႈ ပီႊတႆး 2115 ၼီႈ) သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA လႆႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈတွင်ႈထၢမ် ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းဢမေႇရိၵၢၼ်ႇသေ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယွၼ်းႁႂ်ႈဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ သူင်ႇတူဝ်ပၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ပေႃးမႃးတူၺ်းၼႆၸိုင် ယိုင်ႈၶႅၼ်းဢီးသူၼ်း ႁႂ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လူဝ်ႇလႆႈၵိုတ်းယိုတ်း လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ လႄႈ ၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ ၶၼ်ၶၼ်ၽႂ်းၽႂ်းယဝ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ်ၸိုင် ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တေလႆႈယူႇၼႂ်းငဝ်းလၢႆးငိုပ်းတၼ် ဝႃႈၼႆ။

ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ယူႇတီႈဢမေႇရိၵၢၼ်ႇသေ ဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်ၼိူဝ် ဢူးၵျေႃႇမူဝ်းထုၼ်း ဢၼ်ၸုၵ်းမၼ်ႈယူႇၽၢႆႇမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈသေ သၢၼ်ၶတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ် UN တုၵ်းယွၼ်း ၵူႈမိူင်းမိူင်း ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈမၵ်းမၼ်ႈ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼႆယဝ်ႉ။

ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ တိုၼ်းတေၸုၵ်းမၼ်ႈယူႇၽၢႆႇ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သေ ၼင်ႇႁိုဝ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပေႃးတေလႆႈ သုၼ်ႇဢုပ်ႉပိူင်ႇတီႇမူဝ်ႇရေႇသီႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ တေၵပ်းသိုပ်ႇတင်း ၸုမ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ႁူမ်ႈတင်း ဢူးၵျေႃႇမူဝ်းထုၼ်း ၽွင်းတၢင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼႂ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၵႂႃႇယူႇၼႆယဝ်ႉ။

ဢူးၵျေႃႇမူဝ်းထုၼ်းၼႆႉ လႆႈႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းပဵၼ်ၽွင်းတၢင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼႂ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တီႈဝဵင်းၼိဝ်းယွၵ်ႉ မိူင်းဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈ လိူၼ် October 2020 ၊ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈယဝ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းထီႉ 26 February 2021 တီႈပၢင်ၵုမ် UN ၼၼ်ႉ ဢူးၵျေႃႇမူဝ်းထုၼ်း ယုၵ်ႉမိုဝ်းသၢမ်ၼိဝ်ႉ သၢၼ်ၶတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထိုင်ၼႂ်းပၢင်ၵုမ် UN လႄႈ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပူတ်းၸၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်သေ ဢဝ်တၢင်းၽိတ်း တီႈလုမ်းတြႃး လူၺ်ႈမတ်ႉတႃ ႁၵ်းလင်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းယူႇယဝ်ႉ။

ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၼႂ်းလိူၼ် March 2021 သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶတ်းၸႂ် ဢဝ်ၽွင်းတၢင်ၽၢႆႇသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၼိဝ်းယွၵ်ႉ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ဢွင်ႇတူႇရဵင်ႇ တႅၼ်းတၢင်တီႈယူႇ ဢူးၵျေႃႇမူဝ်းထုၼ်း ၼႂ်း UN ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ UN ဢမ်ႇပႆႇတႅပ်းတတ်းလွင်ႈၼႆႉ လႆႈၵိုတ်းယင်ႉဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်းသေ ပေႃးထိုင်မႃး လိူၼ် September 2021 တီႈပၢင်ၵုမ်လူင်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၸင်ႇတေတႅပ်းတတ်းၵႂႃႇ လွင်ႈၼႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ထိုင်မႃးၼႂ်းလိူၼ် July 2021 ၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢဝ်တၢင်းၽိတ်း ဢူးၵျေႃႇမူဝ်းထုၼ်းလႆႈတီႈ လုမ်းတြႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆသေ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႆႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈၸူးထိုင် ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ ႁႂ်ႈသူင်ႇတူဝ်ဢူးၵျေႃႇမူဝ်းထုၼ်း မႃးပၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဝႃႈၼႆ။

ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ တွပ်ႇလၢတ်ႈတီႈ VOA ဝႃႈ တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈ ယိုတ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇယဝ်ႉ 900 ပၢႆ ပႃးတင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ႁူမ်ႈတင်း တီႉၺွပ်းဢဝ်တၢင်းၽိတ်း တီႈလုမ်းတြႃးၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈမီးတၢင်းသင် လႄႈ တိုၵ်းသူၼ်းၵူႈမိူင်းမိူင်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ႁႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပၼ်ႁႅင်းဢီး မိပ်ႇငႅၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ၶဝ်ပေႃးတေ ပၼ်ဢၢမ်းၼၢတ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။

ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ ယင်းတုၵ်းယွၼ်း ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႂ်ႈၵိုတ်းယိုတ်း လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ လႄႈ ႁႂ်ႈပွႆႇပၼ်တူဝ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်းတင်းမူတ်း ယူႇယဝ်ႉ။

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း