ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်1 လၢၼ်ႉပၢႆ ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်တႃႇႁဵတ်း ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈ လႆႈၶိုင်ႈပီႊ

ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းၶိုင်ႈပီႊ 2021 ၼႆႉၵူၺ်း ႁႅင်းၵၢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်တႃႇႁဵတ်း ယွၼ်ႉၽွၼ်းယွၼ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢၢမ်ႈၼၢတ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း ဝႃႈၼႆ။

ၸွမ်းၼင်ႇၽိုၼ်လိၵ်ႈလၢႆးငၢၼ်းၶွင် ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်ၵူႈမိူင်းမိူင်း (ILO) ဢွၵ်ႇၼႄဝႆႉၼၼ်ႉ ၼႂ်းပီႊ 2021 ၼႆႉ ၵူၼ်းႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ႁဵတ်း မွၵ်ႈ 6% မိူဝ်ႈတႅၵ်ႈၼိူင်းၵၼ်တင်း ၼႂ်းပီႊ 2020 ပူၼ်ႉမႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း 1.2 လၢၼ်ႉၵေႃႉလုတ်ႈႁၢမ်းၵၢၼ် ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းၶိုင်ႈပီႊ 2021 ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်လႆႈႁပ်ႉ ၽွၼ်းယွၼ်ႈၼမ်သုတ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းႁႅင်းၵၢၼ်ၼၢင်းယိင်း ၼႆယဝ်ႉ။

Donglin Li တူဝ်တႅၼ်းၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်ၵူႈမိူင်းမိူင်း (ILO) ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၸွမ်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လၢတ်ႈဝႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ယူႇၼႂ်းငဝ်းလၢႆး ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်းတႅမ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၽွၼ်းယွၼ်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈ ယွၼ်ႉလွင်ႈၽႄႈလၢမ်း ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် COVID-19၊ ၽွၼ်းယွၼ်ႈ ထႅင်ႈၽၢႆႇၼိုင်ႈသမ်ႉလႆႈပဵၼ်မႃး ဝၢႆးသေသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ဢွင်ႇပေႉ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တုၵ်ႉယၢၵ်ႈၵိၼ်းၽၢၼ်မႃး လိူဝ်သေၵဝ်ႇလၢႆလၢႆပုၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵူႈပႃႈၵူႈၽၢႆႇ လႆႈႁပ်ႉၽွၼ်းယွၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇၽၢႆႇလူတ်းယွမ်းတင်းမူတ်း ဢမ်ႇဝႃႈတေပဵၼ် ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ၊ ႁူင်းၵၢၼ်သိူဝ်ႈၶူဝ်း လႄႈ ၵၢၼ်ဢႅဝ်ႇလႄႇၸိူဝ်းၼႆႉ လူတ်းယွမ်းလူင်းမႃးႁူဝ်ပၢၵ်ႇသၢမ်သိပ်းႁႃႈ 35% ၼႆယဝ်ႉ။

ယွၼ်ႉၸိူဝ်ႉမႅင်း COVID-19 ဢၼ်ပဵၼ်ၸိူဝ်ႉၽၼ်းတေႇလ်တႃႇ ၽႄႈလၢမ်းႁၢႆႉႁႅင်းယူႇ ၸွတ်ႇတူဝ်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႄႈ ၶႃႈသၢႆၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းယူႇ ၵူႈဝၼ်းဝၼ်းၼႆႉသေ ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ဢၼ်ပၼ်ႁႅင်း ပိူင်ဢုပ်ႉပိူင်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇၶဝ် ဢမ်ႇၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်းၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈလႄႈ ယၢမ်းၽွင်းတေႃႈလဵဝ် မေႃယႃၵေႃႈ ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈ တႃႇလုမ်းလႃးယူတ်းယႃ ၵူၼ်းပဵၼ်လႆႈယဝ်ႉသေ ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်း ၸိူဝ်ႉမႅင်းၵမ်ႈၼမ် လႆႈပွႆႇလူႉသဵင်ႈတၢႆၵႂႃႇ၊ ၵူၺ်းမီးၸုမ်း ပရႁိတ လႆႈဢွၼ်ၵၼ်တေႃႉတၢင်ႇ ၶၢပ်ႈတူဝ်ၵူၼ်းတၢႆ ၵႂႃႇၸုတ်ႇၽဝ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ပရႁိတ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ AFP ဝႃႈ “ၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် လႆႈႁႃၵဵပ်းၶၢပ်ႈတူဝ်ၵူၼ်းတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 30-40 ၵေႃႉ ၸုမ်းပရႁိတ တၢင်ႇၸုမ်းၵေႃႈ တေပဵၼ်မိူၼ် တင်းၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈယူႇ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ် ၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ၼႄၵၢင်ၸႂ် သၢၼ်ၶတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢၢမ်းၼၢတ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉသေ ဢမ်ႇပွၵ်ႈမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ၶိုၼ်း ၵူၼ်းတၢႆၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈဢဝ်ၵႂႃႇၸုတ်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈ” ဝႃႈၼႆ။

ၸွမ်းၼင်ႇ ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢွၵ်ႇၼႄဝႆႉမိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းထီႉ 20 July 2021 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 24 ၸူဝ်ႈမူင်း ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း COVID-19 ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တိူဝ်းၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ 5,860 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း တင်းမူတ်းမီး 240,570 ၵေႃႉ၊ ၵူၼ်းလူႉသဵင်ႈတၢႆတိူဝ်းၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ 286  ၵေႃႉ ႁူမ်ႈၵူၼ်းလူႉသဵင်ႈတၢႆမီး 5,567 ၵေႃႉ လႄႈ ၵူၼ်းယူတ်းယႃၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းၶိုၼ်းမီး 167,171 ၵေႃႉ ၼႆသေတႃႉ လၢႆၽၢႆႇလၢမ်းၶၢတ်ႈၵၼ်ဝႆႉဝႃႈ တူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းလႄႈ ၵူၼ်းလူႉသဵင်ႈတၢႆ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လႅပ်ႈတေၼမ်သေ ဢၼ်ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း