လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ မွၵ်ႈ 120 လၢၼ်ႉ ယင်းပႆႇလႆႈၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၶိုၼ်း

ယူႇတီႈၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉသေ လၢတ်ႈၵႂႃႇဝႃႈ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ် COVID-19  သေ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ မွၵ်ႈ 120 ၵေႃႉၼႆႉ ယင်းပႆႇလႆႈၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းသွၼ်ပၺ်ႇၺႃႇၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၽၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ လႄႈ ၾိင်ႈငႄႈ (UNESCO) ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းထီႉ 17 September 2021 (လိူၼ်သိပ်းမႂ်ႇ 12 ၶမ်ႈ ပီႊတႆး 2115 ၼီႈ) ၼႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်ပႆႇလႆႈၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၶိုၼ်းၼၼ်ႉ တေမီးယူႇမွၵ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇၸဵတ်းၸုတ်ႇႁႃႈ (7.5%) ၼႂ်းႁူဝ်ၼပ်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၼႆႉဝႃႈၼႆ။

သတေႇၾႃႇၼီႇယႃႇ ၵျဵၼ်ႇၼီႇၼီႇ (Stefania Giannini) ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းၸီႉသင်ႇ ၽၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၼႂ်းၸုမ်း UNESCO လၢတ်ႈဝႃႈ ႁူင်းႁဵၼ်းထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ ႁိုင်ၼၢၼ်းၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ တေမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇ လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ၸၢတ်ႈပၢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႄႈ ၽၢႆႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ တင်းၼမ်ယူႇဝႃႈၼႆ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်ဢမ်ႇပေႃးလႆႈႁပ်ႉတိုဝ်ႉတၢင်းလႄႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ဢဝ်ပုၼ်ၽွၼ်းပၼ်ၼၼ်ႉ ယိုင်ၶႅၼ်း တေပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ်လႆႈႁပ်ႉၽွၼ်းႁၢႆႉၸႃႉၼမ်လိူဝ်ယူႇဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်း 117 မိူင်းၼႆႉ ဢၼ်ပိုတ်ႇၽုၺ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းလႆႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ် တႄႇဢဝ်ႁူင်းႁဵၼ်းၽၢၵ်ႇ တေႃႇထိုင် ၸၼ်ႉသုင်ၼၼ်ႉ တူဝ်ႈတင်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ တိုၵ်ႉမီးလုၵ်ႈႁဵၼ်းမွၵ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇသၢမ်ႇသိပ်းႁႃႈ (35%) ၼၼ်ႉၵူၺ်း ဢၼ်လႆႈႁဵၼ်းသွၼ်ဢဝ်ပၺ်ႇၺႃႇလိၵ်ႈလၢႆးၶိုၼ်းဝႃႈၼႆ။

တႃႇပိုတ်ႇၽုၺ်ႇလႆႈၶိုၼ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၸုမ်း UNESCO ၵေႃႈ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းဝႆႉၸွမ်း ၸုမ်းယေးငိုၼ်းလုမ်ႈၾႃႉယူႇ တႃႇၸွႆႈထႅမ်လႆႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ  လႆႈႁူမ်ႈမိုဝ်းၸွမ်း ၽၢႆႇယေးငိုၼ်းၵွင်ႇၵၢင်တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၼၼ်ႉထႅင်ႈယူႇဝႃႈၼႆ။

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း