ပဵၼ်ဝတ်း၊ မွင်ၶေႃႈ၊ ၶေႃးႁႅင်ႈ၊ ၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းတီႈသဵၼ်ႈတၢင်းလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ်၊ ၼမ်ႉယွႆႈၼႂ်းႁူင်းၶဝ်ႈၽိုၼ်ႉၶိုၼ်ႈ၊ လုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈ၊ လွတ်ႇလူမ်းပွင်း၊ ၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈၸွမ်းယႃႈယႃမၢင်မဵဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢႆမႃးလႆႈလႄႈ ဢႆႁႅင်ႈလႆႈ ႁူမ်ႈပႃးမီးၶီႈတိူဝ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် ၸၢင်ႈဢႆၶၢဝ်းယၢဝ်းလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇဝႃႈဢႆၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈယၢပ်ႇၸႂ်မႃးလႄႈ မၢင်ၵေႃႉယင်းၸၢင်ႈဢႆ ထိုင်တီႈၼႃႈပေႃးလႅင်ၵေႃႈမီး ၵွပ်ႈၼၼ် ၸင်ႇလႆႈဢဝ်လွၵ်းလၢႆး လူတ်းယွမ်းလွင်ႈဢႆႁႂ်ႈၸဵဝ်းၶႅၼ်း မႃးလၢတ်ႈၼႄၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။
ၵိၼ်ၼမ်ႉၼမ်ၼမ်
သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ မီးၶီႈတိူဝ်ႇၼႂ်းၵူင်ၶေႃးၸိုင် လွင်ႈၵိၼ်ပၼ်ၼမ်ႉၼမ်ၼမ်ၼၼ်ႉ တေၸွႆႈႁႂ်ႈမၼ်းမီးယွမ်းမႃးလႄႈ ပေႃးဝႃႈဢႆႁႅင်ႈၼႆ ၼမ်ႉၵေႃႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၼႂ်းၵူင်ၶေႃးၼၼ်ႉ ၸိုမ်ႉယမ်းမႃးသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလူတ်းယွမ်းလွင်ႈၶူမ်းၶူမ်းၵၢႆးၵၢႆး ၼႂ်းၶေႃးမႃးလႆႈမိူၼ်ၵၼ် ယူႇယဝ်ႉ။
ၵိၼ်ၼမ်ႉဢုၼ်ႇ
သင်ဝႃႈတေၵိၼ်ၼမ်ႉၸိုင် ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ၼမ်ႉဢုၼ်ႇ တႅၼ်းတၢင်ၼမ်ႉၵတ်း ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇၸွႆႈလူတ်းယွမ်းၶီႈတိူဝ်ႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼႂ်းၵူင်ၶေႃးၸိုမ်ႉယမ်း လႆႈလီလိူဝ်သေၼမ်ႉၵတ်း၊ လိူဝ်သေၼႆႉ ယင်းၸၢင်ႈလိူၵ်ႈၵိၼ်ၼမ်ႉဢုၼ်ႇ သႂ်ႇလေႃး ၼမ်ႉၽိုင်ႈ လႄႈ မၢၵ်ႇၽႃႈ လႆႈထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။
ဢၢပ်ႇၼမ်ႉဢုၼ်ႇ
ၽၢႆႇၼႂ်းတူဝ်ဢုၼ်ႇယဝ်ႉ ၽၢႆႇၼွၵ်ႈၵေႃႈလူဝ်ႇလႆႈဢုၼ်ႇပႃး၊ လွင်ႈဢၢပ်ႇၼမ်ႉဢုၼ်ႇၼႆႉ တေၸွႆႈလူတ်းယွမ်းၶီႈမုၵ်ႈလႆႈ ယင်းလီတေႃႇၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်ဝတ်းလႄႈ ဢၼ်ပဵၼ်ၶူမ်းၸိူဝ်းၼႆႉပႃး ယူႇယဝ်ႉ။
ဢူမ်ယႃၵႄႈဢႆ
ယႃႇဝူၼ်ႉဝႃႈ ဢႆၼၼ်ႉတေၶႅၼ်းငၢႆႈငၢႆႈ သင်ဝႃႈဢႆထိုင်တီႈတူဝ်ပေႃးၶူတ်းပေႃးငေႃး ဢႆထိုင်တီႈၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်းပေႃးၶၢၼ်ႉငိၼ်းၼႆ လီလႆႈၵႂႃႇႁႃၵိၼ်ယႃၵႄႈဢႆဝႆးဝႆး ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႂ်းယႃၵႄႈဢႆၼၼ်ႉ တေမီးဢၼ်ၸွႆႈလူတ်းယွမ်း လွင်ႈၶူမ်းၶူမ်းၵၢႆးၵၢႆးၼႂ်းၵူင်ၶေႃးလႆႈ။
ဢမ်ႇလုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈ
ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်လုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈယူႇယဝ်ႉသေ ဢႆပႃးၼၼ်ႉ လီလႆႈလူတ်းယွမ်း လွင်ႈလုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈၵမ်းလဵဝ်၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမၼ်းယိုင်ႈၶႅၼ်း တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၶေႃးၶူမ်းၼမ်မႃးထႅင်ႈလႄႈ ယင်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၶီႈတိူဝ်ႇၼမ်မႃးထႅင်ႈ။ ပေႃးႁႂ်ႈလီတႄႉ တိုတ်းလႅၼ်းယႃႈၵမ်းလဵဝ် ၼိုင်ႈၶႅၼ်းလီယဝ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈလွင်ႈလုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈၼႆႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်လွတ်ႇလူမ်းပွင်း လႄႈ တၢင်းပဵၼ်တၢင်ႇမဵဝ်းၸွမ်းမႃးထႅင်ႈတင်းၼမ် ယူႇယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းလုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီယူႇႁၢင်ႇၵႆတင်း ၵူၼ်းလုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈ ၼၼ်ႉယူႇ။
ၵိုတ်းလိုဝ်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၼမ်ႉႁွမ်
ၼႂ်းၼမ်ႉႁွမ် လႄႈ spray တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၼႂ်းၵူင်ၶူႈၼင်ၶူမ်းၵၢႆးမႃးလႆႈလႄႈ ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးၶီႈတိူဝ်ႇၼမ်မႃးထႅင်ႈသေယဝ်ႉ ဢႆၶၢဝ်းယၢဝ်းလႆႈ။
ငိူင်ႉဝႄႈၾုၼ်ႇၵႂၼ်း
ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်း ဢၼ်မီးလူမ်းႁႅင်ႈႁႅင်ႈ မီးၽုၼ်ႇမုၵ်ႉ ဢိၵ်ႇတင်း ဢၢႆၵႂၼ်းၾႆး၊ ၵႂၼ်းလူတ်ႉ လူမ်းမီးၵွင်ႉၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ လီလႆႈငိူင်ႉဝႄႈယူႇ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈတေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၼႂ်းၵူင်ၶူႈၼင်၊ ၵူင်ၶေႃး ၶူမ်းလႆႈ လႄႈတေဢႆမႃးလႆႈ မိူဝ်ႈၵႂႃႇလႂ်မႃးလႂ်ၵေႃႈ လီလႆႈသႂ်ႇၽႃႈပူၵ်ႉသူပ်း တႃႇငိူင်ႉဝႄႈဢၢႆၵႂၼ်း ဢၼ်မီးၵွင်ႉၼႂ်းလူမ်း ၼၼ်ႉလႆႈယဝ်ႉ။
ၼွၼ်းဢိမ်ႇဢိမ်ႇ
ၵမ်ႈၼမ်ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢႆၼႃႇမႃးတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ဢမ်ႇၶႅၼ်းသေပွၵ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈတူဝ်ၶိင်းဢမ်ႇမီးၶၢဝ်းယၢမ်း တႃႇတေၸၢင်ႈလုမ်းလႃးၶိုၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇလႆႈ ယွၼ်ႉႁဵတ်းၵၢၼ်ၼမ်ပူၼ်ႉတီႈ လႄႈ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉဢေႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ပေႃးႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇယူႇလီ ဢႆႁႅင်းၼႃႇၼႆ ထုၵ်ႇလီၼႅတ်ႈၶဝ်ႈၼွၼ်းၸဵမ်မိူဝ်ႈႁူဝ်ၶမ်ႈ၊ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလူမ်းယင်း ဢမ်ႇပႆႇၵတ်းႁႅင်းၼႃႇၼၼ်ႉသေ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉပၼ်ႁႂ်ႈဢိမ်ႇဢိမ်ႇ။
ၵႂႃႇႁႃမေႃယႃ
တၢင်းလိူၵ်ႈလိုၼ်းသုတ်းဢၼ်ပိုင်ႈဢိင်လႆႈၵေႃႈ ၵႂႃႇႁႃမေႃယႃၵမ်းလဵဝ် သင်ဝႃႈဢႆမႃးႁိုင်လႄႈ ႁဵတ်းၸွမ်းၵူႈလၢႆးယဝ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇၸိုၼ်ႈၶႅၼ်း မၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈဢႆလၢႆလၢႆၵူၺ်း၊ တေၸၢင်ႈမီးတၢင်းပဵၼ်တၢင်ႇမဵဝ်း ၸွမ်းမႃးလႆႈထႅင်ႈ ၵွပ်ႈၼၼ် တႃႇၵႂႃႇႁႃမေႃယႃၼႆႉၵေႃႈ လႆႈဝႃႈလမ်ႇလွင်ႈတႄႉတႄႉယူႇ၊ သင်ဝႃႈၸၢမ်းယူတ်းယႃတူၺ်းယဝ်ႉ ဢမ်ႇလီမႃးၼႂ်း 1-2 ဝူင်ႈၼႆ ထုၵ်ႇလီလႆႈၵႂႃႇႁႃမေႃယႃၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။
ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ−လွႆသွမ်ႇ
တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း
ဢၢင်ႈဢိင်မႃးတီႈ−sanook