ယုမ်ႇဝႃႈတၢင်းၶၢၼ်ႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်ဢမ်ႇလီသေၵႃႈႁိုဝ် လႄႈ မၼ်းယင်းၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉထိုင် လွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်၊ လွင်ႈၸမ်ၸႂ်တင်းၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်း လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ယင်းႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈၶမ်ၸႂ်မႃးလႆႈထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸွင်ႇယၢမ်ႈႁူႉႁိုဝ်ဝႃႈ လွင်ႈဢၼ်ၶၢၼ်ႉထိုင်တီႈဢမ်ႇၶႂ်ႈလုၵ်ႉဢွၵ်ႇၽႃႈ ထိုင်တီႈဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းသင်ၼၼ်ႉ မေႃယႃပၢႆးၸႂ်ၶဝ်ဝႃႈ မၼ်းမႃးၸွမ်း “ပၢႆးၸႂ်” ၼႆယူႇယဝ်ႉ။
ဢိမ်ႇမိူဝ်ႇၸွမ်းၵၢၼ်ၸႂ်ႉၸၢတ်ႈပၢၼ်
ဢၼ်လႆႈၸႂ်ႉၸၢတ်ႈပၢၼ်ယူႇၵူႈဝၼ်းဝၼ်း ႁဵတ်းၸွမ်းပၵ်းၵဝ်ႇပိူင်ၵဝ်ႇၵူႈဝၼ်း ၼၼ်ႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈမိူၼ်ထုၵ်ႇၶင်သေယဝ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ဝူၼ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈၵႂႃႇလႂ်လႆႈၼႆ သမ်ႉဝႃႈၸပ်းၶၢၼ်ႉမႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈလၢၵ်ႇလၢႆးသင်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၵူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉ တေမီးၸႂ်ၶၢၼ်ႉၸွမ်းၸၢတ်ႈပၢၼ် ဢၼ်ယူႇမိူၼ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉတိၵ်းတိၵ်း၊ ဢွၵ်းဢေႃၵေႃႈ တေဢမ်ႇပိုတ်ႇ သေဢမ်ႇၵႃး တေဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်ပႃးၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်းမႃး ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေဢွၼ်ဢဝ်ၵႂႃႇၸူး လွင်ႈဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူႉၶႂ်ႈႁၼ် ဢမ်ႇတိုၼ်ႇတဵၼ်ႈၸွမ်းလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်တၢင်ႇမဵဝ်းမႃးလႆႈ။
မီးတၢင်းလိူၵ်ႈၼမ်ပူၼ်ႉတီႈ
ၵၢပ်ႈပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ မီးဢၼ်ယွၵ်ႇတႃယွၵ်ႇၸႂ်မႃးတင်းၼမ် ပၼ်ႁႂ်ႈႁဝ်းလိူၵ်ႈ ဢမ်ႇဝႃႈ တေလိူၵ်ႈၵိၼ်၊ လိူၵ်ႈႁဵတ်း မိူဝ်ႈမၼ်းမီးၼမ်ၼႃႇၼၼ်ႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၶီႈၶၢၼ်ႉလႆႈမိူၼ်ၵၼ်၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမိူဝ်ႈမီးတႃႇလိူၵ်ႈၼမ်ၼၼ်ႉ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈဢွၵ်းဢေႃ သုၵ်ႉယုင်ႈမႃးသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၼ်းသုၵ်ႉသၵ်ႉမႃးလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၶီႈၶၢၼ်ႉမႃး ဢမ်ႇၶႂ်ႈလိူၵ်ႈသင်ၵႂႃႇသေမဵဝ်း။
ႁဵတ်းလၢႆလၢႆလွင်ႈမိူဝ်ႈလဵဝ်ၵၼ်
သင်ဝႃႈႁဵတ်းၵၢၼ်လၢႆလွင်ႈလၢႆမဵဝ်း မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵၼ်ၼႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶီႈၶၢၼ်ႉမႃးလႆႈမိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၼႆႉ လူဝ်ႇလႆႈပၵ်းၸႂ်ၸွမ်း တီႈၵၢၼ်ဢၼ်လွင်ႈယႂ်ႇမၼ်းဢွၼ်တၢင်းသေ ႁဵတ်းၵႂႃႇၵမ်းဢၼ်ဢၼ် ၵမ်းၶၵ်ႉၶၵ်ႉၼႆ တေၸွႆႈႁႂ်ႈမီးသမႃႇထိမႃးလႄႈ မီးႁႅင်းၸုင်ၸႂ် ၶႂ်ႈႁဵတ်းၶႂ်ႈသၢင်ႈတၢင်ႇလွင်ႈမႃးလႆႈထႅင်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၼွၼ်းလပ်းဢမ်ႇဢိမ်ႇ
လွင်ႈၼွၼ်းလပ်းဢိမ်ႇတဵမ်ၼၼ်ႉ မၼ်းပၼ်ၽွၼ်းလီ တင်းပၢႆးတူဝ် လႄႈ ပၢႆးၸႂ်တႄႉတႄႉယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဝႃႈၼွၼ်းလပ်းဢမ်ႇပဵင်းပေႃးၼႆၸိုင် ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်း ဢၼ်တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၶီႈၶၢၼ်ႉမႃးလႄႈ ဢမ်ႇမီးၸႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းသင် မႃးလႆႈမိူၼ်ၵၼ်၊ ၵွပ်ႈၼၼ် လွင်ႈၼွၼ်းဢိမ်ႇဢိမ်ႇ၊ ၶဝ်ႈၼွၼ်းၸွမ်းၶိင်ႇၸွမ်းၶၢဝ်းၼၼ်ႉ ၸွႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလူတ်းယွၼ်ႇလွင်ႈၶီႈၶၢၼ်ႉလႄႈ မီးႁႅင်းမႃးထႅင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်
သင်ဢမ်ႇႁူႉၸၵ်း ၵၢၼ်ႁူပ်ႉၸူးလွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉ တႃႇတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶႂ်ႈႁဵတ်းလွင်ႈမႂ်ႇမႂ်ႇၽွင်ႈၼႆ တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ၶီႈၶၢၼ်ႉမႃးလႄႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းသင်သေမဵဝ်း တေႃႈၼင်ႇလုၵ်ႉဢွၵ်ႇၽႃႈၵူၺ်းယင်းၶၢၼ်ႉ၊ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူပ်ႉၼႃႈၽႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈဢၼ်လူဝ်ႇလႆႈ ႁဵတ်းသေလွင်ႈလွင်ႈ ႁဵတ်းလွင်ႈမႂ်ႇမႂ်ႇ ပၼ်လွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉၸူးၸဝ်ႈၵဝ်ႇၽွင်ႈၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈၸွႆႈလႆႈမိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။
လွင်ႈတၢင်းၶၢၼ်ႉၼၼ်ႉ လိူဝ်သေဢမ်ႇပၼ်ၽွၼ်းလီသင်ယဝ်ႉ မၼ်းယင်းႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပၢႆးဝူၼ်ႉမႂ်ႇမႂ်ႇယွမ်းလူင်း၊ တုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇပၢႆးယူႇလီတူဝ်ၶိင်းမႃးပႃး သေဢမ်ႇၵႃး ယင်းႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇတၢင်းလႂ် ဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်ၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်း လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢၼ်မီးယူႇၼၼ်ႉ သုမ်းလွၵ်ႇသုမ်းလၢႆၵႂႃႇ ယူႇယဝ်ႉ။
မိူဝ်ႈမီးလွင်ႈတၢင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၢၼ်ႉမႃးၵေႃႈ မၼ်းၵေႃႈမီးလွၵ်းလၢႆး တႃႇဢဝ်ပေႉလွင်ႈတၢင်းၶၢၼ်ႉလႆႈ ယူႇယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇဝႃႈတေ သွၵ်ႈႁႃၶိုၼ်းတူၼ်ႈတေႃ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၢၼ်ႉမႃးလႄႈ၊ ဝႆႉယိူင်းမၢႆတွၼ်ႈတႃႇတေသိုပ်ႇၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈလႆႈ၊ သၢင်ႈႁႅင်းၸုင်ၸႂ် ဢၼ်တေဢွၼ်ႁႂ်ႈလုၵ်ႉတိုၼ်ႇၶိုၼ်ႈမႃး၊ ဝူၼ်ႉထိုင်လွင်ႈဢၼ်ၶႂ်ႈပဵၼ်မိူဝ်းၼႃႈ၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်သင်ၵေႃႈ ႁဵတ်းၵႂႃႇၵမ်းၶၵ်ႉၵမ်းတွၼ်ႈ ၵမ်းဢၼ်ဢၼ်၊ လုမ်းလႃးပၢႆးယူႇလီႁႂ်ႈၵႅၼ်ႇၶႅင်မီးႁႅင်း ၼွၼ်းၼမ်ၼမ် လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉဢိမ်ႇဢိမ်ႇ၊ လူတ်းယွမ်းလွင်ႈလဵၼ်ႈၾူၼ်း၊ ႁႃႁဵတ်းလွင်ႈမႂ်ႇမႂ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈလူတ်းယွမ်းပၼ် လွင်ႈတၢင်းၶၢၼ်ႉမႃးလႆႈယူႇယဝ်ႉ။
ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ−လွႆသွမ်ႇ
တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း
သိုပ်ႇႁပ်ႉလူဢၢၼ်ႇၶေႃႈမုၼ်းလႆႈထႅင်ႈ လွၵ်းလၢႆးဢဝ်ပေႉတၢင်းၶၢၼ်ႉ