မိူဝ်ႈၵိၼ်မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇၼၼ်ႉ ပွၵ်ႇပိူၵ်ႇသေၵိၼ်လႄႈၵိၼ်ပႃးပိူၵ်ႇ ဢၼ်လႂ်လႆႈၽွၼ်းလီလိူဝ်

ၵူၼ်းႁဝ်းၵူႈၵေႃႉမီးလၢႆးၵိၼ်မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇတေဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် မၢင်ၵေႃႉတေၵိၼ်ပႃးပိူၵ်ႇ မၢင်ၵေႃႉသမ်ႉ တေပွၵ်ႇပိူၵ်ႇမၼ်းသေၸင်ႇၵိၼ် ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႇ ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇ ၼႆႉ လၢင်ႉၼမ်ႉၵိူဝ်ႁႂ်ႈၶႅမ်ႉၶႅမ်ႉသေ ၵိၼ်ပႃးပိူၵ်ႇၼႆၸိုင် တေလႆႈထၢတ်ႈဢႁႃႇရၼႂ်းမၢၵ်ႇမႆႉၼၼ်ႉ ၼမ်လိူဝ်သေဢၼ်ပွၵ်ႇပိူၵ်ႇမၼ်းသေၵိၼ်ၼႆယဝ်ႉ။

ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ Vitamin c တီႈမၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇၼၼ်ႉ တေမီးယူႇၼႂ်းပိူၵ်ႇလႄႈ ၽၢႆႇတႂ်ႈပိူၵ်ႇဢၼ်ၸပ်းဝႆႉ ၼိူဝ်ႉမၼ်းၼၼ်ႉၼမ်လိူဝ်ၵူႈတီႈၼႆလႄႈ သင်ဝႃႈႁဝ်းပွၵ်ႇပိူၵ်ႇသေၵိၼ်ၼႆၸိုင် တေဢမ်ႇၸၢင်ႈလႆႈ ထၢတ်ႈဢႃႈႁႃႇရဢၼ်မီးၼႂ်းမၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇၼၼ်ႉတင်းမူတ်း ပိူၵ်ႇမၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇၼႆႉ တေမီးၽွၼ်းလီ ၸွႆႈၵႄႈပၼ် ၵွင်ႉၼႂ်းတၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၵိၼ်လူင်းၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉပႃး ဢိၵ်ႇတင်းၸွႆႈႁေႉၵင်ႈပၼ်  တၢင်းပဵၼ်ၽႄႈလၢမ်းပႃးထႅင်ႈၼႆယူႇ။

လွၵ်းလၢႆးၵိၼ်မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇပႃးပိူၵ်ႇႁႂ်ႈလွတ်ႈၽေး

ပိူၵ်ႇမၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇတေမီးၽွၼ်းလီၼမ်ၼႆသေတႃႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇဝူၼ်ႉပႃးဝႃႈ ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် လႄႈ မၢၵ်ႇမႆႉၼႆႉ ၵမ်ႉပႃႈၼမ် ပိူၼ်ႈတေၸႂ်ႉသၢၼ်ၶေးမီးသိတ်းယႃႇႁႂ်ႈမူင်ႈမႅင်းယႃႉ ယွၼ်ႉၼၼ် မိူဝ်ႈတေၵိၼ် ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီလၢင်ႉၼမ်ႉၵိူဝ်ႁႂ်ႈမူတ်းသႂ်သေၸင်ႇၵိၼ်ၵၼ် လိူဝ်သေၼၼ်ႉ တေမီးလွၵ်းလၢႆး ထႅင်ႈလၢႆ” လွင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ −

• လိူၵ်ႈသိုဝ်ႉမၢၵ်ႇမႆႉတီႈဢၼ်ပိူၼ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႉသၢၼ်ၶေးမီး လႄႈ လိူၵ်ႈသိုဝ်ႉတီႈလၢၼ်ႉ ဢၼ်ႁဝ်း ယုမ်ႇယမ်လႆႈ။
• လၢင်ႉႁႂ်ႈၶႅမ်ႉ” ထုၵ်ႇလီၸေႈၼမ်ႉၵိူဝ် 15 – 20 ၼႃးထီး သေၶိုၼ်းလၢင်ႉပႅတ်ႈၼမ်ႉလိပ်း
• ဢမ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈပွၵ်ႇပႅတ်ႈပိူၵ်ႇၼွၵ်ႈသုတ်းမၼ်းမၢင်” ယႃႇႁႂ်ႈပႃးၼိူဝ်ႉဢၼ်ၸပ်းပိူၵ်ႇမၼ်းၼၼ်ႉ

မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇသီလႂ်သမ်ႉပၼ်ၽွၼ်းလီၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈ

မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇတေမီးယူႇ လၢႆ”ၸိူဝ်ႉၾၼ်း လႄႈမီးယူႇ 3 သီတေမီးသီလႅင်၊ သီၶဵဝ်၊ သီလိူင်ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ၽွၼ်းလီမၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇသီၶဵဝ်

1. မီးၵိူဝ်ဝၢၼ်ဢေႇ – မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇသီၶဵဝ်ၼႆႉမီးၵိူဝ်ဝၢၼ်ဢေႇလိူဝ်သေမၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇတၢင်ႇသီ ယွၼ်ႉၼၼ် သင်ဝႃႈၶႂ်ႈလူတ်းၼမ်ႉၼၵ်းၼႆၸိုင် ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ပၼ်သီၼႆႉယူႇ။
2. fiber သုင် – မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇသီၶဵဝ်ၼႆႉတေမီး fiber သုင်လႄႈတေၸွႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတွင်ႉႁဝ်းလီ လွင်ႈၽၢႆႈလူင်တေၶႅမ်ႉ ဢမ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈတွင်ႉပုၵ်ႈ တွင်ႉပွင်း လႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈဢိမ်ႇႁိုင်။
3. မီး Vitamin c သုင် – တေၸွႆႈႁႂ်ႈတူဝ်းၶိင်းၵူၼ်းႁဝ်းၵႅၼ်ႇၶႅင် ဢမ်ႇၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ငၢႆႈ

ၽွၼ်းလီမၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇသီလႅင်

1. တေမီးၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼမ် – မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇသီလႅင်ၼႆႉ တေမီးၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼမ်လိူဝ် မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇတၢင်ႇသီ သေ တေၸဵမ်း လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းႁဝ်းၵမ်ႈၼမ်လႆႈၸႂ်ၵိၼ်ၵၼ်။
2. မီးထၢတ်ႈ anthocyanins – ပိူၵ်ႇၶွင်မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇသီလႅင်တေမီးထၢတ်ႈ anthocyanins ၼမ်လႄႈ ၸွႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈႁႅင်းၶၢမ်ႇတူဝ်ၼမ် သေဢမ်ႇၵႃး ၸွႆႈလၢင်ႉပၼ်ၵွင်ႉ ၼႂ်းတၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ႁဝ်းၵိၼ် ၶဝ်ႈၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉပႃးထႅင်ႈ။
3. ဝႆႉလႆႈႁိုင်- မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇသီလႅင်ၼႆႉတေဝႆႉလႆႈႁိုင်လိူဝ်သေမၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇတၢင်ႇသီ။
4. ၵုမ်းထိင်းပၼ်လွတ်ႇလိူတ်ႈ – မၼ်းတေမီးထၢတ်ႈဢၼ်ၸွႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလွတ်ႇလိူတ်ႈၵႅၼ်ႇၶႅင်လႄႈ ႁႄႉၵင်ႈပၼ်ပႃးလွင်ႈတၢင်းပဵၼ်လူမ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်ပႃးထႅင်ႈ။

ၽွၼ်းလီမၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇသီလိူင်

မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇသီလိူင် မီးဢရသႃႇၸဵမ်း ႁွမ် ဝၢၼ် လႄႈၽွၼ်းလီမၼ်းတေမီးယူႇလၢႆ”လွင်ႈ။

1. ၸွႆႈလၢင်ႉပၼ်ၵွင်ႉ- ၽူႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉၶဝ် လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈမၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇသီလိူင်ၼႆႉ ၸွႆႈလၢင်ႉပၼ်ၵွင်ႉ ၼႂ်းတပ်းႁဝ်းလႄႈ ၸွႆႈႁႂ်ႈတပ်းႁဝ်းမီးႁႅင်း ၼႆယူႇ။
2. လုမ်းလႃးပၼ်သၢႆတႃ – မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇသီလိူင်တေ ၸွႆႈႁႄႉၵင်ႈပၼ်တၢင်းပဵၼ်တႃတေႃႈ တႃတိၼ်ႇ ဢိၵ်ႇတင်းႁႅင်းသၢႆတႃဢေႇ လႄႈတေမီးထၢတ်ႈၸွႆႈပၼ်ပၼ်ႁႅင်းသၢႆတႃ။
3. ဢရသႃႇဝၢၼ် – တေၸဵမ်း လႄႈ ႁွမ် ၼိူဝ်ႉဢူၼ်ႈလီလႄႈ ၵိၼ်လႆႈၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်း။

ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ – ယိင်းမွၼ်းလႅင်း

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း

ဢၢင်ႈဢိင် – sanook