ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ−ဢင်းၵိတ်ႉ သူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်ပိုတ်းယိုဝ်းၸုမ်းႁူႇတီႇ

သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း လၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ မိူဝ်ႈၼႂ်းဝၼ်းထီႉ 10 November 2024 (လိူၼ်သိပ်း သွင်မႂ်ႇ 10 ၶမ်ႈ ပီႊတႆး 2118 ၼီႈ) ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ လႄႈ ဢင်းၵိတ်ႉ လႆႈသူင်ႇၽုင်ႁိူဝ်း မိၼ် ပိုတ်းယိုဝ်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၼႂ်းမိူင်းယေႇမႅၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈႁပ်ႉလွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈ တီႈဢီႇရၢၼ်ႇၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ၽၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ လႆႈလၢတ်ႈဝႃႈ ပဝ်ႉမၢႆ ဢၼ်ၶဝ်ယိူင်းၵႂႃႇ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူဝ်ႇတွင်ႇၶိူင်ႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸုမ်းသိုၵ်းႁူႇတီႇ ဢၼ်ၸုမ်းသိုၵ်း ႁူႇတီႇဢဝ်ပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇႁိူဝ်း ၸိူဝ်းလႅၼ်ႈလတ်းၽၢၼ်ႇ ၼႂ်းၼႃႈၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇလႅင် လႄႈ သူပ်းပၢင်ႇလၢႆႇ Aden (Gulf of Aden) ဢမ်ႇဝႃႈ တေပဵၼ်ႁိူဝ်းသိုၵ်း ဢမ်ႇၼၼ် ႁိူဝ်းၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈယဝ်ႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

တႃႇတေၵိုတ်းယိုတ်း လွင်ႈၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉႁူႇတီႇ ပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇႁိူဝ်းတၢင်ႇၵုၼ်ႇ ၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်းဢိတ်ႇသရေး ဢၼ်လႅၼ်ႈလတ်းၽၢၼ်ႇ ၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇလႅင် ၼၼ်ႉၼႆသေ ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ လႄႈ ဢင်းၵိတ်ႉ လႆႈတႄႇသူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် ပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းယေႇမႅၼ်ႇ တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈလိူၼ် January 2024 ႁူမ်ႈထိုင်ပႃး ၵၢၼ်ပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်း Hodeidah မိူဝ်ႈလိူၼ် July 2024 ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးၵူၼ်း လူႉသဵင်ႈတၢႆဢမ်ႇယွမ်း 16 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉႁူႇတီႇ ဢၼ်ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼႃႈလိၼ် ၼႂ်းမိူင်းယေႇမႅၼ်ႇၵမ်ႈပႃႈၼမ် ႁူမ်ႈထိုင်ပႃး ဝဵင်းလူင် Sana’a ၼၼ်ႉ လႆႈပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇႁိူဝ်းတၢင်ႇၵုၼ်ႇ တီႈၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇလႅင် သေဢမ်ႇၵႃး ယင်းယိုဝ်းမၢၵ်ႇမိတ်ႉသႆး လႄႈ သူင်ႇတရူၼ်း ပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇဢိတ်ႇသရေး တႃႇၼႄဝႃႈ ၶဝ်ပဵၼ်ၼမ်ႉၼိုင်ႈၸႂ်လဵဝ်ၵၼ်တင်း ပႃႇလႅတ်ႉသတၢႆး ဝႃႈၼႆ။

ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေၼႆႉ ၶေႃႈတူၵ်းယွၼ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ  သင်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉႁူႇတီႇ ၵိုတ်းယိုတ်းလွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်း သဵၼ်ႈတၢင်းလႅၼ်ႈႁိူဝ်းတၢင်ႇၵုၼ်ႇ ၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇလႅင် ၼၼ်ႉ  ႁႂ်ႈဢိတ်ႇသရေး ၵိုတ်းယိုတ်းပၢင်တိုၵ်းတီႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵႃႇၸႃႇ ပဵၼ်ၶေႃႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ ဝႃႈၼႆ။

တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈၸုမ်းသိုၵ်းႁႃးမၢတ်ႉသ် ပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇဢိတ်ႇသရေး မိူဝ်ႈၼႂ်းဝၼ်းထီႉ 7 October 2023 ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးၵူၼ်းလူႉသဵင်ႈတၢႆဢမ်ႇယွမ်း 1,200 ၵေႃႉ၊ ထုၵ်ႇ ၸုမ်းသိုၵ်းႁႃးမၢတ်ႉသ် တီႉၺွပ်းၵႂႃႇမွၵ်ႈ 250 ၵေႃႉ လႄႈ ၽၢႆႇတၢင်းဢိတ်ႇသရေးၵေႃႈ သူင်ႇသိုၵ်းၶဝ်ႈၵႂႃႇလူမ်ႇတိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵႃႇၸႃႇ သေတွပ်ႇတႅၼ်းၶိုၼ်း  ၼပ်ႉဢဝ်ပီႊၵၢႆမႃးပီႊၼႆႉ ၶၢဝ်းတၢင်းပီႊပၢႆၵူၺ်း ၸုမ်းသိုၵ်းႁႃးမၢတ်ႉသ် လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းပႃႇလႅတ်ႉသတၢႆး  လူႉသဵင်ႈတၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်း 43,000 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း