လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸမ် 10 လၢၼ်ႉၵေႃႉ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉလိၵ်ႈ ယွၼ်ႉၸိူဝ်ႉမႅင်း COVID-19

ယွၼ်ႉၽွၼ်းယွၼ်ႈ ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် COVID-19 သေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ် လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸမ်မွၵ်ႈ 10 လၢၼ်ႉ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈ ၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉလိၵ်ႈလႆႈ။

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းထီႉ 14 July 2020 (ပ-လိူၼ်ပႅတ်ႇလွင်ႈ 10 ၶမ်ႈ ပီႊတႆး 2114 ၼီႈ) ၸုမ်း Save the Children ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈ မိူင်းဢင်းၵိတ်း ဢၢင်ႈဢိင်ၶေႃႈမုၼ်း တီႈၸုမ်း UNESCO လၢတ်ႈဝႃႈ တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ် April 2020 ပူၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ မီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈတင်းလုမ်ႈၾႃႉ 1,600 လၢၼ်ႉၵေႃႉ လႆႈထူပ်းပၼ်ႁႃ လွင်ႈၽႄႈလၢမ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် Coronavirus 2019 ဢမ်ႇၼၼ် COVID-19 သေ တႃႇ 9.7 လၢၼ်ႉၵေႃႉ တေဢမ်ႇမီးတိုဝ်ႉတၢင်း တႃႇတေသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။

ၸုမ်း UNESCO လၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ လွင်ႈၽႄႈလၢမ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် COVID-19 ၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈႁုၵ်းႁၢႆႉႁႅင်း လႄႈ ပဵၼ်ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တီႈဢၼ်ပၼ်ၽွၼ်းယွၼ်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ် ၸွတ်ႇတူဝ်ႈတင်းလုမ်ႈၾႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူင်းဢၼ်မီးငိုၼ်းၶဝ်ႈဢေႇ ဢမ်ႇၼၼ် မိူင်းဢၼ်တိုၵ်ႉတေ တႄႇပူၵ်းပွင်လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ မုၼ်းလႅင်းလႆႈ ၸၼ်ႉပၢၼ်ၵၢင်ၼၼ်ႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်းမီး လွင်ႈလႆႈႁပ်ႉၽွၼ်းယွၼ်ႈ ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် COVID-19 ၼမ် လႄႈ တေၸၢင်ႈသုမ်းငိုၼ်း ၽၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၼမ်ထိုင် 77,000 လၢၼ်ႉတေႃႇလႃႇ ဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် 1.4 လၢၼ်ႉ လၢၼ်ႉပျႃးငိုၼ်းမၢၼ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

ၸူဝ်ႈၽွင်းယၢမ်း ၸိူဝ်ႉမႅင်း COVID-19 ၽႄႈလၢမ်းၼႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတေၸၢင်ႈလႆႈ ထုၵ်ႇတဵၵ်းတဵင်း ၸႂ်ႉၵိၼ်ႁႅင်းၵၢၼ် 90-117 လၢၼ်ႉၵေႃႉ၊ ယူႇတီႈ ၸုမ်း Save the Children တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူႈမိူင်းမိူင်း လူင်းတိုၼ်းလၢင်း ၽၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ တႃႇႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းႁၢမ်းတိုဝ်ႉတၢင်း ပေႃးတေၸၢင်ႈလႆႈၶိုၼ်ႈၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ် ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉသေ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းထီႉ 13 June 2020 (လိူၼ်ၸဵတ်းလွင်ႈ 8 ၶမ်ႈ ပီႊတႆး 2114 ၼီႈ) ၽၢႆႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶူၼ်ႉၶႂႃႉ ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တင်း ၸၼ်ႉၸွမ် ၶိင်းသ် ၶေႃးလ်လဵၵ်ႇ လၢၼ်ႇတၢၼ်ႇ (King’s College London) လႄႈ ၸၼ်ႉၸွမ်ၵူႈမိူင်းမိူင်း တီႈမိူင်းဢေႃးသတြေးလီးယႃး ဢိၵ်ႇတင်း ၸၼ်ႉၸွမ် တႃႇပူၵ်းပွင် လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမုၼ်းလႅင်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ လၢတ်ႈမိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 12 June 2020 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉဝႃႈ ယွၼ်ႉၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် Coronavirus 2019 ဢမ်ႇၼၼ် COVID-19 ဢၼ်လႆႈတႄႇပဵၼ် တီႈဝဵင်းဝူႇႁၢၼ်ႇ ၸႄႈမိူင်းႁူဝ်ပိူၺ်ႇ ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ မိူဝ်ႈၼႂ်းပၢႆပီႊ 2019 ၼၼ်ႉသေ လႆႈၽႄႈလၢမ်း ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇ ၵူႈမိူင်းမိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉသေ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 6 လိူၼ်ၵူၺ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၵွတ်းၽၢၼ် ၵိုင်ႉၵၢင်ႉတိူဝ်းၶိုၼ်ႈၼမ်၊ မိူဝ်ႈဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉ သၢႆမၢႆၵူၼ်းၵွတ်းၽၢၼ် မီးမွၵ်ႈ 700 လၢၼ်ႉၵေႃႉ ၼႆသေတႃႉ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၵူၼ်းၵွတ်းၽၢၼ် တင်းလုမ်ႈၾႃႉ မီးထိုင်  1,100 လၢၼ်ႉၵေႃႉ ယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။

တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း